Tiếc bát canh cua đặc, ngon chị Hải Hà (Gia Lâm, Hà Nội) cất vào tủ lạnh. Tối hôm sau, chị lấy ra ăn. Gần một tiếng sau, cả hai bố con chị phải nhập viện vì "miệng nôn trôn tháo".
Rước họa từ … thói quen
Dù đã ra viện được hơn 2 tuần nhưng nghĩ lại cảnh bố con tranh nhau chạy ra nhà vệ sinh rồi lả đi lúc nào không hay chị Hà lại rùng mình. Chị kể lại: "Nhà chỉ có hai bố con. Bình thường chị đi làm cả ngày, tối mới về ăn cơm cùng bố. Tối hôm trước bố chị hì hục nấu canh cua nhưng tối đó chị lại đi ăn với bạn nên không ăn cơm nhà. Khi về thấy bát canh cua bố phần rất ngon nhưng không thể ăn thêm được nữa, chị liền cất vào tủ lạnh để hôm sau ăn tiếp.
“Bình thường, thức ăn mặn còn thừa như thịt, cá, tôm tôi đều để lại ăn tiếp cho bữa sau. Mà cả nhà ăn mãi cũng chưa bị đau bụng bao giờ nên nghĩ để lại canh cũng không sao. Vì thế, tối hôm sau tôi vẫn lấy ra ăn. Do trời nóng, trong khi mở nắp hộp ra canh vẫn sánh màu vàng nên tôi để lạnh ăn với cà cho mát.
Chẳng thể ngờ, chỉ sau 30 phút bố tôi kêu đau bụng, đi ngoài liên tục. Cụ hơn 70 tuổi nên sau 5-6 lần đi ngoài cụ đã lả đi. Dù cố gắng nhưng tôi cũng chả khác hơn bố là mấy. Tôi chỉ kịp gọi hàng xóm rồi gần như không biết gì. Mãi đến sáng hôm sau, tỉnh lại thì đã thấy nằm trong viện”.
Theo chị Hà, các bác sĩ cho rằng bố con chị bị mất nước, trụy mạch do ngộ độc thức ăn, nguyên nhân có thể là do bát canh thừa từ tối hôm trước đã nhiễm khuẩn.
| |
| Chỉ vì bát canh cua thừa mà bố con chị Hà suýt chết. |
Ths. Bs Đinh Thị Kim Liên, nguyên giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trời nắng nóng thức ăn rất dễ bị nhiễm khuẩn. Nếu người dùng không biết chế biến bảo quản đúng cách rất dễ gây ngộ độc. Nhẹ thì tiêu chảy, nặng thì mất nước trụy mạch nếu không được cấp cứu kịp thời có thể tử vong.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì về nguyên tắc thức ăn thừa sau mỗi bữa ăn có thể bảo quản để bữa sau dùng lại. Tuy nhiên, cần phải bảo quản đúng cách để tránh vi khuẩn có hại và nấm mốc tấn công thức ăn gây mất an toàn khi tái sử dụng, có thể gây ngộ độc.
Cụ thể với thức ăn chín chỉ bảo quản 1-2 ngày. Tuyệt đối không để lẫn thức ăn đã nấu chín với thức ăn chưa nấu. Trước khi cho vào tủ lạnh bảo quản các bà nội trợ phải bọc thực phẩm lại bằng nilông kín hoặc cho vào hộp có nắp đậy để tránh lây nhiễm lẫn nhau.
Đối với thức ăn chín muốn để dành phải đưa ngay vào tủ lạnh chậm chất là 4 giờ sau khi xào nấu xong. Khi cần lấy ra khỏi tủ lạnh phải ăn ngay không để quá 4 giờ ở nhiệt độ trong nhà. Khi ăn, thì nên lưu ý, ăn đến đâu lấy ra đến đó, không lấy quá nhiều để đụng đũa vào rồi mới cất đi.
“Với những thức ăn dở, muốn để lại cần phải đun sôi trở lại, để nguội rồi mới cho vào hộp kín cất tủ lạnh. Khi dùng lại các loại thực phẩm này nên nấu sôi lại lần nữa, không nên dùng lo vi sóng hâm lại. Cũng không nên vì tiếc mà sau hai bữa không ăn hết lại tiếp tục cất vào tủ, chỉ nên dùng thức ăn thừa một lần sau đó”- Ths Đinh Thị Kim Liên nhấn mạnh.
Bảo quản phải đúng cách
Theo PGS.TS Trương Tuyết Mai, Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến - Viện Dinh dưỡng quốc gia cho hay, các thực phẩm sau khi lựa chọn, mua về cần chú ý tới việc bảo quản, nhất là các thực phẩm chưa được chế biến ngay. Việc bảo quản các thực phẩm đã chọn phù hợp với từng nhóm thực phẩm, điều này sẽ giúp cho việc giữ không bị mất các chất dinh dưỡng của thực phẩm, đồng thời đảm bảo độ tươi ngon khi chế biến món ăn.
Đối với nhóm tươi sống như rau, quả thì cần bảo quản trong tủ lạnh ở ngăn mát. Đối với nhóm thịt, cá, hải sản nếu chưa chế biến ngay cần bảo quản trong tủ đông lạnh. Nhóm trứng, sữa cần để ngăn mát tủ lạnh hoặc nơi mát trong nhà, tránh ánh nắng trực tiếp. Nhóm ngũ cốc hạt cần để nơi thoáng, khô ráo, tránh ẩm.
Mốt số thực phẩm khi để đông lạnh, nhiệt độ thấp sẽ ức chế các enzyme phá hủy chất dinh dưỡng và vitamin như rau, quả, trứng, sữa do đó không nên để những thực phẩm này tại ngăn đông lạnh.
PGS Mai cũng đưa ra bảng nhiệt độ và thời hạn cần thiết để bảo quản một số loại thực phẩm:
- Cá (nhiệt độ bảo quản từ 0-3 độ C) thời gian lưu trữ sau mua 3 ngày;
- Cua, tôm, sò nhiệt độ bảo quản (0-3 độ C) thời gian lưu trữ 2 ngày;
- Thịt các loại, thịt xay, thịt đã được chế biến hay gia cầm được bảo quản ở nhiệt độ như nhau từ 0-3 độ C nhưng có thời gian lưu trữ lần lượt là 3 -5 ngày, 2-3 ngày, 2-3 tuần và 3 ngày;
- Nước trái cây nên bảo quản ở nhiệt độ 0-7 độ C với thời gian lưu trữ 1-2 tuần;
- Sữa tươi bảo quản nhiệt độ 1-7 độ C với thời gian lưu trữ 5-7 ngày.
Ngoài ra, theo PGS.TS Trương Tuyết Mai thì việc sơ chế các các thực phẩm cũng cần được lưu ý trong quá trình chế biến thực phẩm. Bởi việc sơ chế không đúng cách, không phù hợp với đặc điểm thực phẩm cũng sẽ làm mất đi chất dinh dưỡng và thay đổi đặc tính thực phẩm.
Cụ thể, đối với nhóm rau nên rửa rau củ dưới vòi nước chảy, không nên ngâm ngập rau quả trong chậu nước, như vậy sẽ tránh được việc các vitamin B, C và một số khoáng chất hòa tan vào trong nước.
Đối với nhóm quả, sau khi rửa bằng nước sạch không nên gọt quá sâu phần vỏ, vì các chất dinh dưỡng và một số hoạt chất sinh học tốt cho cơ thể có nhiều ở ngay lớp vỏ.
Riêng với thịt cá tươi cần rửa sạch dưới vòi nước, không ngâm lâu tránh thực phẩm bị trương, rữa. Nếu cần phải rã đông thực phẩm đông lạnh nên để rã đông tự nhiên ở nhiệt độ phòng để đảm bảo giữ lại chất dinh dưỡng.
PGS Mai cũng lưu ý, tất cả các nhóm thực phẩm tươi sống cần phải được nấu ngay, ăn ngay sau khi sơ chế. Sơ chế xong, để thời gian quá lâu cũng sẽ làm mất các chất dinh dưỡng như rau quả thái nhỏ để lâu sẽ làm mất vitamin C, beta-caroten…
(Theo Infonet)
Để tiết kiệm thời gian nấu nướng, rất nhiều người thường có thói quen nấu thức ăn chín rồi bảo quản trong tủ lạnh. Tuy nhiên thức ăn chín để trong tủ lạnh được bao lâu và bảo quản làm sao để thực phẩm vẫn đảm bảo độ tươi ngon thì không phải ai cũng biết.
Thức ăn chín để trong tủ lạnh được bao lâu và lưu trữ thực phẩm trong thời gian nào để đảm bảo dinh dưỡng tối đa luôn là thắc mắc của nhiều bà nội trợ. Việc bảo quản thức ăn trong tủ lạnh chỉ có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định, quá thời hạn thực phẩm sẽ mất chất dinh dưỡng và không còn đảm bảo vệ sinh.
Để tiết kiệm thời gian nấu nướng, rất nhiều người thường có thói quen nấu thức ăn chín rồi bảo quản trong tủ lạnh
Tùy thuộc vào đặc tính của từng loại thực phẩm mà chúng ta bảo quản theo các cách khác nhau với thời gian phù hợp:
– Các loại giò, chả: Nếu bảo quản đúng cách giò, chả sẽ giữ được 4-6 ngày khi để ở ngăn mát, thậm chí để được 10 ngày nếu để ở ngăn đá.
– Các loại thịt: Thịt bò, gà, lợn đã nấu chín chỉ để từ 1-2 ngày. Bò bít tết, thịt quay để tủ lạnh 3-5 ngày, thịt muối để tủ lạnh 7 ngày.
– Rau củ: Các loại rau củ sau khi nấu chín không nên để trong tủ lạnh quá 1 ngày vì trong rau củ có khá nhiều chất xơ và việc để lâu trong môi trường lạnh có thể ngăn chặn sự oxy hóa của rau nhưng chất lượng sẽ không còn ngon nữa.
– Các sản phẩm từ sữa: Các loại pho mát bào nhỏ để tủ lạnh được 1 tháng. Các loại pho mát miếng cứng để tủ lạnh được 2 tuần. Các loại pho mát mềm để tủ lạnh 3-4 tuần khi đã mở gói, để được 6 tháng khi chưa mở gói. Sữa để tủ lạnh được 7 ngày.
– Hoa quả: Các hoa quả chín như chuối, cam, táo, dâu tây có thể để tủ lạnh từ 1-2 tuần.
2. Những lưu ý khi bảo quản thức ăn chín trong tủ lạnh
Để thức ăn chín vẫn giữ được độ tươi ngon, mà không mất đi chất dinh dưỡng khi bảo quản trong tủ lạnh cần lưu ý một số điều sau:
– Nhiệt độ ngăn mát của tủ lạnh ở 4 độ C hoặc thấp hơn được coi là an toàn, giảm thiểu nguy cơ vi khuẩn thâm nhập gây ngộ độc.
– Vệ sinh tủ lạnh: Vệ sinh tủ lạnh thường xuyên để hạn chế sự sinh sôi và phát triển của các vi khuẩn gây hại trú ngụ trong tủ lạnh.
– Bọc kín thức ăn: Trước khi cho thức ăn chín vào tủ lạnh hãy bọc ni lông hoặc cho vào hộp.
Để giữ cho thức ăn chín giữ được độ tươi, ngon cần bọc kín thức ăn hoặc cho thức ăn vào hộp
– Không để lẫn thức ăn chín và thức ăn sống: Không để thức ăn chín với thức ăn sống để tránh lây nhiễm lẫn nhau, đồng thời hạn chế được mùi trong tủ lạnh.
– Phải để nguội thức ăn: Phải để nguội thức ăn mới cất vào tủ lạnh. Nếu thức ăn còn nóng mà cho ngay vào nơi có nhiệt độ thấp, thức ăn sẽ biến chất, thúc đẩy vi khuẩn có hại sinh trưởng dẫn đến gây độc cho toàn bộ thực phẩm trong tủ lạnh.
– Không nên bảo quản quá lâu: Thức ăn chín không nên bảo quản trong tủ lạnh quá lâu vì các vi khuẩn sẽ sinh ra độc tố.
– Không nên cất rau đã chế biến vào tủ lạnh: Không nên cất các loại rau đã chế biến vào tủ lạnh khi dùng không hết, vì khi đó các vi khuẩn trong thức ăn sẽ phát triển nhanh tạo thành chất gây hại cho sức khỏe.
– Nấu lại thức ăn: Khi bỏ thức ăn chín trong tủ lạnh ra phải nấu lại, vì nhiệt độ trong tủ lạnh chỉ có tác dụng ức chế vi khuẩn phát triển mà không thể tiêu diệt được nó. Nếu khi ăn bạn không đun nấu lại sẽ gây bệnh chướng bụng, khó tiêu, đi ngoài.
Khi bỏ thức ăn chín trong tủ lạnh ra phải nấu lại để loại bỏ vi khuẩn
Tủ lạnh là một thiết bị tiện lợi trong gia đình, tuy nhiên chúng ta không nên quá lạm dụng chúng. Tốt nhất là bạn nên chế biến một lượng thực phẩm vừa đủ để ăn trong ngày, hạn chế việc lưu trữ thức ăn quá lâu trong tủ lạnh.