Do rất nhiều nguyên nhân khác nhau mà trẻ nhỏ rất hay bị ho có đờm và những khi ấy, tìm cách xử lý đờm cho con luôn là nỗi niềm băn khoăn của nhiều bậc làm cha làm mẹ. Tìm và sử dụng thuốc long đờm cho trẻ trong trường hợp này cũng là giải pháp được nhiều người lựa chọn. Điều đáng nói là dùng thuốc tây trị long đờm cho con nếu bừa bãi sẽ rất dễ gây ra tác dụng ngược. Show
1. Hiểu đúng về đờm và thuốc long đờm1.1. Nguyên nhân khiến trẻ có đờmĐờm là một dạng chất nhầy tiết ra ở hốc mũi đến phế nang rồi được thải ra ngoài qua đường miệng. Có nhiều nguyên nhân gây nên đờm ở trẻ nhưng chủ yếu là do bệnh về đường hô hấp. Hầu hết các trường hợp có đờm không nguy hiểm cho sức khỏe trừ khi nó xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý. Trẻ có đờm ở cổ họng do nhiều nguyên nhân khác nhau Nguyên nhân gây ra đờm ở trẻ thường là: - Dị ứng Dị ứng với các tác nhân như: môi trường ô nhiễm, khói, bụi, lông động vật, phấn hoa,... có thể gây nên tình trạng các màng nhầy bài tiết nhiều chất nhầy là dịch đờm. - Nhiễm trùng Viêm xoang hay nhiễm trùng xoang dễ làm tăng tiết nhầy nhưng nó lại là cơ chế kháng viêm của cơ thể để chống lại vi khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, khi đờm quá nhiều và chuyển màu xanh hoặc vàng thì nó lại là dấu hiệu nhiễm trùng. - Virus Sự xâm nhập của các loại virus thủy đậu, sởi, ho gà,... cũng là một trong các nguyên nhân gây ra đờm trong cổ họng của trẻ. - Viêm phổi Tình trạng tăng tiết dịch nhầy do viêm phổi ở mỗi trẻ là không giống nhau nhưng bệnh lý này khiến đờm ứ đọng tại phổi gây khó thở cho trẻ. - Viêm phế quản cấp tính Sau mỗi đợt nhiễm virus cấp trẻ thường bị viêm phế quản cấp và bệnh lý này gây ra hiện tượng khó thở. Bên cạnh đó, chất nhầy cũng tích tụ và làm khó thở nặng hơn. 1.2. Thuốc long đờm - cơ chế hoạt động và tác dụngThuốc long đờm được dùng để trị ho có đờm với mục đích làm loãng và giúp đờm bị tống xuất ra khỏi đường thở. Có 2 cơ chế hoạt động của thuốc long đờm đó là: - Kích thích receptor Bộ phận tiếp nhận hay còn gọi là các receptor có tác dụng làm tăng đào thải dịch lỏng trong đường hô hấp. Việc dùng thuốc sẽ kích thích các thụ thể có tại niêm mạc dạ dày từ đó làm giảm nhầy đồng thời khiến acid tấn công niêm mạc dạ dày tạo viêm loét. Cơ chế này không tốt cho những người bị bệnh dạ dày - tá tràng. Mặt khác, thuốc sử dụng cơ chế này thường có thêm natri iot hoặc kali iot trong thành phần để làm tăng nguy cơ tích lũy iot nên dễ gây bướu giáp. - Kích thích các tế bào chính xuất tiết Thành phần của các loại thuốc long đờm này thường là tinh dầu bay hơi có khả năng sát khuẩn. Sử dụng thuốc long đờm cho trẻ bừa bãi có thể gây viêm loét dạ dày Thuốc long đờm có thể tống xuất đờm ra khỏi cơ thể là nhờ nó có khả năng làm thay đổi cấu trúc của dịch nhầy, giảm độ nhớt và độ đặc của đờm nhầy tại phế quản nên đờm di chuyển dễ dàng hơn. Kế tiếp đó, nhờ có phản xạ ho của trẻ mà đờm được đẩy ra ngoài. Bên cạnh tác dụng hỗ trợ tống xuất đờm, thuốc long đờm cũng gây nên nhiều bất lợi như: - Làm lỏng chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày nên dễ gây loét dạ dày. - Làm khởi phát các cơn co thắt phế quản. - Một số tác dụng phụ khác như: chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu, rối loạn tiêu hóa, tăng men gan, buồn nôn và nôn, viêm miệng, ù tai, buồn ngủ, phát ban trên da,... 2. Hiểu đúng về khi nào nên dùng và lưu ý khi sử dụng thuốc long đờm cho trẻ2.1. Tránh nhầm lẫn thuốc long đờm và thuốc tiêu đờmKhi sử dụng thuốc long đờm cho trẻ không ít cha mẹ sẽ có sự nhầm lẫn thuốc long đờm với thuốc tiêu đờm hay nói đúng hơn là hay cho rằng nó đều là một loại. Xin nhấn mạnh rằng, cả hai loại thuốc này đều hướng đến mục tiêu là trị đờm ở trẻ nhưng cách thức mà chúng tác động để loại bỏ đờm lại hoàn toàn khác nhau. - Thuốc long đờm: có tác dụng làm tăng tiết dịch nhầy ở đường hô hấp để đờm nhầy bị loãng ra và nhờ phản xạ ho mà trẻ dễ dàng tống đờm ra ngoài. - Thuốc tiêu đờm: tác động trực tiếp lên đờm để bẻ gãy các cấu trúc hóa học liên kết có trong đờm từ đó thay đổi cấu trúc đờm mà không làm tăng thể tích cũng như khối lượng của đờm. Khi cấu trúc bị phá vỡ, độ nhầy và đặc của đờm sẽ giảm nên chúng dễ bị tống ra ngoài khi trẻ ho hoặc khạc đờm. Như vậy, thuốc long đờm không làm biến mất đờm mà chỉ làm loãng nó thôi còn thuốc tiêu đờm lại có khả năng làm thay đổi bản chất của đờm để nó dễ bị khạc ra ngoài hơn. 2.2. Thời điểm nên dùng và lưu ý khi dùng thuốc long đờmKhi nào nên dùng thuốc long đờm, dùng với liều lượng như thế nào cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa dựa trên triệu chứng, độ tuổi, độ đặc/loãng của đờm chứ không hề có chỉ định chung cho mọi trường hợp trẻ có đờm trong cổ họng. Các loại thuốc long đờm thường hay dùng cho bệnh nhân bị viêm phổi, viêm phế quản hoặc cảm lạnh và nó có thể giúp trị ho hay đau rát họng ở trẻ nhỏ. Trong quá trình dùng thuốc cần chú ý không nên kéo dài quá 8 - 10 ngày (trừ những trường hợp đã được bác sĩ chỉ định thời gian sử dụng thuốc). Cha mẹ nên tham vấn bác sĩ chuyên khoa về việc dùng thuốc long đờm cho trẻ Trong quá trình sử dụng thuốc long đờm cho trẻ cha mẹ cũng nên lưu ý: - Dùng thuốc với liều lượng phù hợp đã được bác sĩ chỉ định. - Tuyệt đối không được lạm dụng thuốc ở trẻ có phản xạ ho kém. - Thuốc long đờm có thể gây co thắt phế quản nên trẻ bị hen suyễn cần thận trọng khi sử dụng. - Không nên sử dụng thuốc long đờm cho trẻ bị suy nhược vì cơ thể yếu nên không thể khạc hoặc nếu khạc đờm không đúng cách sẽ dễ làm ứ đọng đờm khiến bệnh càng nặng hơn. - Tránh dùng cùng lúc thuốc ức chế ho với thuốc long đờm. - Nếu đờm loãng ở phế quản nhiều mà trẻ ho kém thì cần phải hút đờm ra. - Không dùng thuốc long đờm cho những trẻ đang bị loét dạ dày - tá tràng. Chăm sóc trẻ là một quá trình đòi hỏi sự hiểu biết chính xác của cha mẹ để tránh những hệ lụy xấu cho sức khỏe. Nếu cha mẹ chưa biết cách sử dụng thuốc long đờm cho trẻ tốt nhất nên tham vấn bác sĩ chuyên khoa hoặc gọi tới tổng đài 1900565656 để được chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC chia sẻ những thông tin bổ ích và đúng đắn. Ho có đờm là tình trạng viêm đường hô hấp dễ xảy ra ở trẻ nhỏ vào thời điểm giao mùa, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ 4 tháng bởi trẻ không thể tự mình xì mũi hay ho đờm ra ngoài được. Chính vì vậy, chúng tôi có cung cấp 3 cách trị ho có đờm cho trẻ 4 tháng tuổi an toàn, long đờm nhanh chóng không cần dùng thuốc để bảo vệ hệ hô hấp cho trẻ. 1. Cách trị ho bằng lá Húng ChanhCây Húng Chanh còn có tên gọi là Tần dày lá, Dương Tử Tô, là cây thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Trong dân gian, loại cây này được xem là vị thuốc Nam chữa bách bệnh. Đặc biệt, lá Húng Chanh có tác dụng trị ho có đờm, làm dịu cổ họng, giảm viêm họng rất tốt, an toàn cho cả trẻ nhỏ 4 tháng tuổi. Tại sao húng chanh có tác dụng trị ho có đờm:Húng Chanh có vị cay, tính ấm, mùi thơm, nên trong dân gian sử dụng để chữa cảm cúm, sốt cao, khản tiếng… Theo nghiên cứu của Y học, lá Húng Chanh có chứa lượng tinh dầu và Carvarol dồi dào giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể, có tác dụng kháng sinh mạnh đối với các vi khuẩn gây bệnh hô hấp, đặc biệt là ho có đờm ở người lớn và an toàn cho trẻ nhỏ 4 tháng tuổi. Cách trị ho có đờm bằng lá húng chanh:Giã lá Húng ChanhNguyên liệu: 15 lá Húng Chanh Cách thực hiện:
Thực hiện khoảng 2 ngày thì long đờm, hết ho cho trẻ. Để cho các bé dễ uống, các mẹ có thể bỏ thêm một ít đường phèn hoặc mật ong vào. Lưu ý: Lá và thân của cây Húng Chanh có nhiều lông, có thể gây kích ứng cho da. Phụ nữ có thai hay đang cho con bú không nên sử dụng loại cây này, nếu muốn sử dụng thì cần được bác sĩ tư vấn. Lá Húng Chanh + Hạt ChanhSử dụng lá Húng Chanh kết hợp với hạt Chanh có chứa nhiều chất kháng sinh tự nhiên, đây là bài thuốc chữa ho có đờm rất hay, an toàn với cả trẻ nhỏ. Nguyên liệu: 10 – 15 lá Húng Chanh + 10 hạt Chanh Cách thực hiện:
Lưu ý: Nước lá Húng Chanh với hạt Chanh uống trị ho có đờm rất hữu hiệu tuy nhiên có vị đắng, do vậy các mẹ nên bỏ lượng Phèn vừa đủ vào hoặc thay bằng mật ong cho trẻ dễ uống. Trong vòng 20 phút sau khi uống thuốc thì các mẹ phải nhớ tuyệt đối không cho các bé ăn hay uống gì để hỗn hợp trên ngấm vào họng giúp long đờm nhanh. 2. Quất xanh + hạt QuấtQuả quất xanh có vị ngọt chua, tính ấm, có nhiều vitamin giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, tinh dầu thơm cay của vỏ có tác dụng tiêu đờm, làm ấm thanh quản. Hạt quất có chứa nhiều tinh dầu, chữa cảm mạo phong hàn, chữa hết ho có đờm cho trẻ 4 tháng tuổi. Nguyên liệu: 2 -3 quả Quất xanh Cách thực hiện:
Lưu ý: Đối với các trẻ hay nôn ói, tiêu chảy, các mẹ không nên dùng Quất nhiều bởi dễ ảnh hưởng đến dạ dày, ợ hơi, ợ chua ở trẻ. >> Xem thêm: Cách trị ho đờm cho bé 7 tháng tuổi 3. Đường phènĐường phèn có vị ngọt dịu, tính bình, thường dùng trong các trường hợp ho có đờm, đau đầu… Sự kết hợp giữa đường Phèn với các nguyên liệu sau đây có tác dụng trị ho có đờm hiệu quả cho trẻ nhỏ. Lưu ý: Có thể sử dụng Mật Ong thay đường Phèn, Để tránh trường hợp nôn trớ, mẹ nên cho trẻ uống trước khi bú. Lá Hẹ + đường PhènLá Hẹ sống có tính nhiệt, vị cay ngọt, nấu chín có tính ôn, hành khí, giải đờm. Ngoài cung cấp dưỡng chất cho cơ thể, đặc điểm lành tính của lá Hẹ là một vị thuốc trong dân gian có tác dụng chữa viêm họng, ho có đờm an toàn cho bé 4 tháng tuổi. Nguyên liệu: 1 nắm lá Hẹ + 1 lượng đường Phèn vừa đủ Cách thực hiện:
Hoa Đu Đủ đực + đường PhènHoa đu đủ đực có chứa hợp chất ancaloid và flavonoid có tác dụng chống viêm, long đờm, tiêu diệt vi khuẩn. Cùng khám phá công thức hoa Đu Đủ đực hấp đường phèn trị ho có đờm cực hay. Nguyên liệu: 15 g hoa Đu Đủ đực + 1 viên đường Phèn nhỏ Cách thực hiện:
Quất xanh + đường PhènNhư ta đã biết, Quất xanh có chứa nhiều vitamin C, khi đem hấp với đường phèn là bài thuốc trị ho nhiều đờm an toàn mà các mẹ có thể áp dụng ngay tại nhà để dùng cho trẻ.
>> Trị ho bằng chanh – bí quyết hết ho chỉ sau 1 đêm Nguyên liệu: 2 – 3 quả Quất xanh + 1 cục đường phèn nhỏ. Cách thực hiện:
4. Cho trẻ uống đủ nước trị hoCác mẹ hãy cho bé yêu bú theo nhu cầu, cả ngày lẫn đêm hoặc bổ sung thêm các nước trái cây giàu vitamin cho trẻ 4 tháng tuổi, bởi vì, sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo đầy đủ dưỡng chất cho trẻ. Ngoài ra, cung cấp đủ nước cho trẻ là biện pháp an toàn để giảm bớt tiết đờm, làm loãng đờm, thải đờm ra ngoài dễ dàng. Với trẻ 4 tháng, lượng nước tính theo công thức (ml) = 1.000 ml + n x 50 (n = số kg của trẻ – 10) 5. Vỗ lưng long đờm cho trẻPhương pháp vật lý vỗ lưng cho trẻ hoặc thường xuyên trở mình trẻ sẽ giúp lưu thông tuần hoàn máu dễ dàng, hơn nữa phát huy tác dụng đẩy đờm dãi ứ đọng trong họng xuất ra ngoài. Cách thực hiện:
Lưu ý: Các mẹ nhớ tháo nhẫn, đồng hồ trước khi thực hiện. Cần thực hiện vỗ khi dạ dày trẻ rỗng, tốt nhất là trước khi cho trẻ ăn hoặc sau ăn 2 giờ, để tránh trẻ nôn ói. 6. Tinh dầu Khuynh Diệp trị ho có đờmTinh Dầu Khuynh Diệp được chiết xuất từ tinh dầu của lá Bạch Đàn, tinh dầu có tính ấm, vị cay, mùi thơm dịu mát, có tác dụng làm mát da, chống viêm, làm ấm, thông đường hô hấp, hết ho cho trẻ. Các mẹ có thể thực hiện một trong các cách sau khi thấy con có dấu hiệu ho có đờm, khò khè hoặc khi thời tiết chuyển từ nóng sang lạnh: Nhỏ tinh dầu Khuynh Diệp vào nước tắm cho conCách thực hiện: Nhỏ 4-5 giọt dầu Khuynh Diệp vào nước tắm, massage cho trẻ sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn trên da, làm ấm cơ thể, lưu thông khí huyết, trị cảm, giảm ho khò khè cho trẻ. Lưu ý: Tắm cho bé trong phòng kín gió, tắm nhanh hơn thường ngày và lau khô người trước khi mặc quần áo cho trẻ. Thoa tinh dầu Khuynh Diệp vào lòng bàn chânCách thực hiện:
Lưu ý: Các mẹ không nên quá lạm dụng bởi da bé dễ mẫn cảm và không bôi tinh dầu Khuynh Diệp lên mũi trẻ hoặc tránh để dầu vào mắt. 7. Vệ sinh mũi họng cho trẻTrẻ bị ho có đờm thường kèm theo triệu chứng chảy nước mũi, nghẹt mũi. Vì vậy, các mẹ nên vệ sinh đường thở, làm thông thoáng cũng góp phần giảm ho có đờm ở trẻ. Cách thực hiện:
Lưu ý: Các mẹ nên chọn loại nước muối sinh lý đạt tiêu chuẩn, không nên quá lạm dụng dung dịch này bởi dễ làm tổn thương niêm mạc mũi cho trẻ hay gây kháng thuốc. 8. Rau Diếp Cá trị ho và nước vo GạoRau Diếp Cá chứa nhiều nước, tính mát, hàm lượng vitamin và tinh dầu dồi dào được xem là thuốc kháng sinh, trị ho hữu hiệu. Vì vậy, nhiều người thường sử dụng bài thuốc rau Diếp Cá với nước gạo trị ho có đờm hiệu quả, lành tính cho trẻ 4 tháng tuổi. Cách thực hiện:
Lưu ý: Không nên cho trẻ uống trước và sau khi ăn, tốt nhất uống là sau khi ăn khoảng 1 giờ và các mẹ cho con bú tránh ăn các loại thức ăn mát như Cua, Tôm, thịt Gà. Các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu tình trạng trẻ bị ho có đờmĐể giảm thiểu ho có đờm ở trẻ thì các mẹ phải biết nguyên nhân chủ yếu gây ho có đờm ở trẻ như:
Vì vậy, để phòng ngừa và làm giảm thiểu ho có đờm ở trẻ, các mẹ nên:
Lưu ý: Đưa trẻ đi thăm khám bác sĩ khi ho có đờm không thuyên giảm, cơ thể nóng sốt, bé ngủ không ngon giấc, hay quấy khóc… bởi có thể trẻ bị mắc viêm Phế Quản, viêm Phổi… Trên đây là một số cách trị ho có đờm hiệu quả cho trẻ 4 tháng vừa hiệu quả lại an toàn, dễ kiếm. Các mẹ hãy bỏ túi chúng để trở nên thông thái hơn khi chăm sóc bé yêu nhà mình. Chúc bé yêu nhà bạn luôn phát triển tốt!! |