Theo quy hoạch, diện tích cảng biển nước sâu Trần Đề khoảng 550ha, với cầu cảng vượt biển dài khoảng 16km. Cảng có năng lực tiếp nhận tàu tổng hợp, tàu container tải trọng 100.000DWT hoặc lớn hơn, tàu hàng rời 160.000DWT. Việc xây dựng cảng biển nước Trần Đề còn có ý nghĩa quan trọng về mặt quốc phòng, an ninh của vùng và khu vực; tạo điều kiện thuận lợi cho kết hợp giữa phát triển kinh tế gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh...  Cảng Trần Đề kết nối hiệu quả vào hệ thống giao thông cho khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Các chuyên gia cho rằng, tại khu vực ngoài khơi cảng biển Trần Đề, theo cự ly và chi phí vận tải, vùng hấp dẫn trực tiếp bến cảng Trần Đề là 8 tỉnh nam sông Hậu và tuyến vận tải thủy sông Mekong, sẽ thu hút hàng khu vực Đông Nam Á trung chuyển từ Campuchia. Tuy nhiên, các đại biểu cũng kiến nghị, cần tiếp tục nghiên cứu một cách toàn diện để làm rõ 2 vấn đề cốt yếu là kết nối và nguồn hàng ổn định cho dự án phát triển cảng Trần Đề. Phát triển các nền tảng số và phù hợp với các yêu cầu của hãng tàu. Tiếp tục hoàn thiện các chính sách phát triển chuỗi các mặt hàng là điểm mạnh của khu vực… Quang cảnh Hội thảo. Đồng chí Nguyễn Văn Thể, Bí thư Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, nguyên Bí thư tỉnh Sóc Trăng cho rằng, hàng hóa xuất và nhập ở vùng đồng bằng sông Cửu Long mỗi tấn phải gánh thêm 10USD chi phí. So với các cảng khác, Trần Đề có nhiều lợi thế hơn. Cùng với hệ thống đường cao tốc, cảng biển Trần Đề sẽ thúc đẩy công nghiệp của vùng phát triển mạnh mẽ, hiệu quả hơn. Thứ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Xuân Sang thông tin, Chính phủ đã đưa cảng Trần Đề vào mục tiêu đầu tư phát triển quốc gia. Đây là dự án rất tâm huyết của Chính phủ, Quốc hội để đưa vùng đồng bằng sông Cửu Long phát triển. Trễ nhất là quý I/2024, Bộ sẽ hoàn tất quy hoạch vùng nước cảng biển của khu vực và tỉnh Sóc Trăng để nhanh chóng trình Chính phủ phê duyệt sớm triển khai thực hiện dự án. Trên cơ sở các ý kiến đề xuất, kiến nghị và giải pháp mà các đại biểu nêu lên tại Hội thảo, tỉnh Sóc Trăng sẽ phối hợp Bộ Giao thông vận tải tiếp thu, bổ sung trong quá trình xây dựng Báo cáo nghiên cứu Dự án đầu tư Cảng biển Trần Đề, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Cảng cá Trần Đề (tại cửa biển Trần Đề thuộc huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) được xây dựng năm 2000 với tổng diện tích 16ha, đi vào hoạt động từ năm 2003. Đây là một trong 10 cảng cá thuộc dự án "Nâng cấp cơ sở hạ tầng nghề cá Việt Nam". Cảng đóng vai trò là cơ sở hậu cần nghề cá quan trọng tại Sóc Trăng, phục vụ đánh bắt xa bờ, khai thác có hiệu quả tiềm năng nghề biển. Năm 2022, cảng tiếp nhận số tàu thuyền đạt hơn 19.870 lượt (tăng 12% so với cùng kỳ). Công tác khai thác vận hành cảng cá, bến cá luôn được đảm bảo thực hiện 24/24 giờ, nhằm đảm bảo phục vụ cho tàu thuyền của ngư dân. Đến nay, khu vực Cảng cá Trần Đề có 24 doanh nghiệp sơ chế và chế biến thủy, hải sản, 50 cơ sở kinh doanh dịch vụ hậu cần nghề cá. Trong đó, có 3 doanh nghiệp chế biến quy mô công nghiệp, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu vào những thị trường yêu cầu cao về chất lượng, an toàn thực phẩm như: Nhật Bản, Mỹ, EU… Ban Quản lý Cảng cá ... Xem thêm Cảng cá Trần Đề (tại cửa biển Trần Đề thuộc huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) được xây dựng năm 2000 với tổng diện tích 16ha, đi vào hoạt động từ năm 2003. Đây là một trong 10 cảng cá thuộc dự án "Nâng cấp cơ sở hạ tầng nghề cá Việt Nam". Cảng đóng vai trò là cơ sở hậu cần nghề cá quan trọng tại Sóc Trăng, phục vụ đánh bắt xa bờ, khai thác có hiệu quả tiềm năng nghề biển. Năm 2022, cảng tiếp nhận số tàu thuyền đạt hơn 19.870 lượt (tăng 12% so với cùng kỳ). Công tác khai thác vận hành cảng cá, bến cá luôn được đảm bảo thực hiện 24/24 giờ, nhằm đảm bảo phục vụ cho tàu thuyền của ngư dân. Đến nay, khu vực Cảng cá Trần Đề có 24 doanh nghiệp sơ chế và chế biến thủy, hải sản, 50 cơ sở kinh doanh dịch vụ hậu cần nghề cá. Trong đó, có 3 doanh nghiệp chế biến quy mô công nghiệp, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu vào những thị trường yêu cầu cao về chất lượng, an toàn thực phẩm như: Nhật Bản, Mỹ, EU… Ban Quản lý Cảng cá Trần Đề còn thực hiện xác nhận nguồn gốc thủy sản; phối hợp kiểm tra, kiểm soát về chống hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp tại cảng cá. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng đảm bảo công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, phòng cháy chữa cháy, an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường… Đặc biệt, công tác xác nhận nguồn gốc thủy sản được Cảng cá Trần Đề quan tâm thực hiện. Qua đó, góp phần tạo điều kiện cho hoạt động xuất khẩu thủy sản của các doanh nghiệp được diễn ra thuận lợi. Cảng biển Trần Đề được quy hoạch, đầu tư thành cảng đặc biệt và là cảng cửa ngõ để đưa nhanh hàng hóa của vùng Đồng bằng sông Cửu Long ra với thế giới. Cửa ngõ quan trọng của vùng Vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước. Thời gian qua, kinh tế - xã hội của vùng đạt kết quả khá toàn diện, trở thành vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước với nhiều sản phẩm chủ lực, nhất là lúa, tôm, cá tra và trái cây. Tuy nhiên, “vựa nông sản” của cả nước phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Hạ tầng giao thông vận tải còn hạn chế, thiếu đồng bộ; chưa phát triển đồng đều và thiếu mối liên kết giữa các phương thức vận tải. Đặc biệt, quy mô và năng lực vận tải đường thủy còn thấp, chưa có cảng đầu mối và các trung tâm logistics lớn. Hơn 70% lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của vùng ĐBSCL phải vận chuyển bằng đường bộ lên cụm cảng TP.HCM. Thực trạng này đã làm tăng chi phí vận chuyển, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa, đồng thời tạo áp lực lên giao thông đường bộ. Theo chia sẻ của các doanh nghiệp chuyên chế biến thủy sản đông lạnh xuất khẩu đóng trên địa bàn tỉnh, lâu nay, các lô hàng đều được tập trung vận chuyển từ Sóc Trăng lên 2 cảng gồm Cát Lái và Cái Mép để xuất khẩu. Cung đường này khá dài, mật độ lưu thông rất cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro như mất nhiều thời gian khiến hàng hóa giao không đúng hạn… Vì vậy, việc đầu tư xây dựng cảng biển Trần Đề được cho là cấp thiết để sớm tháo gỡ điểm nghẽn, hỗ trợ hoạt động cho doanh nghiệp nhiều mặt như giảm chi phí, rủi ro, tăng độ tin cậy với đối tác trong giao nhận hàng hóa và xa hơn là thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả vùng. Từ đó, đưa vùng đất “Chín Rồng” cất cánh, tiệm cận với các vùng kinh tế trong nước và khu vực. Việc xây dựng một cảng biển nước sâu để xuất khẩu trực tiếp nông sản của ĐBSCL đi các nước trên thế giới luôn là niềm mơ ước của các công ty, doanh nghiệp và các địa phương trong khu vực. Cảng biển được đánh giá là một mắt xích vô cùng quan trọng trong chuỗi logistics, rất cần thiết để phát triển kinh tế biển. Theo ông Lê Tấn Đạt, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng công trình hàng hải, việc hình thành cảng biển Trần Đề sẽ tác động đến sự dịch chuyển khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu trực tiếp của 8/13 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, gồm Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Hậu Giang, Kiên Giang, Cần Thơ, An Giang và Trà Vinh. Ngoài ra, hấp dẫn hàng hóa từ các bến cảng khu vực ĐBSCL sang bến cảng Trần Đề. Tác động tích cực đến việc thúc đẩy tiến trình lấp đầy các khu công nghiệp, cụm công nghiệp hiện hữu và triển vọng mở rộng thêm các khu công nghiệp, gia tăng hàng hóa nông sản, xuất nhập khẩu trực tiếp của vùng ĐBSCL. Cảng này cũng thu hút hàng hóa trung chuyển cho Campuchia theo tuyến sông Mê Kông… Dồn lực cho dự án trọng điểm Phát biểu tại Hội thảo về đầu tư cảng biển Trần Đề mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, ông Trần Văn Lâu thông tin, Trung ương đã có nhiều chủ trương, quyết sách tập trung nguồn lực đầu tư phát triển vùng ĐBSCL, nhất là hạ tầng giao thông vận tải. Việc quy hoạch, triển khai đầu tư hệ thống cao tốc trục dọc, trục ngang đồng bộ với hệ thống cảng, kỳ vọng sẽ giải quyết “điểm nghẽn” bấy lâu nay của vùng. Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 2/4/2022 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 78/NQ-CP ngày 18/6/2022 của Chính phủ về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL xác định rõ, đến năm 2030 phát triển cảng Trần Đề thành cảng đặc biệt và cửa ngõ vùng. Ngày 24/7/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 886/QĐ-TTg phê duyệt kế hoạch, chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam. Theo đó, xác định một trong những nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải là kêu gọi đầu tư khu bến cảng Trần Đề, giai đoạn khởi động với nhu cầu vốn lên đến 50.000 tỷ đồng. Theo ông Trần Văn Lâu, những định hướng và chủ trương trên là cơ sở chính trị và pháp lý quan trọng để hình thành cảng biển Trần Đề với vai trò là cảng cửa ngõ vùng ĐBSCL; là mảnh ghép hoàn hảo, giúp đồng bộ hạ tầng giao thông, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng. “Triển khai thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Chính phủ và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Sóc Trăng đang phối hợp với Bộ Giao thông - Vận tải khẩn trương hoàn thành, trình phê duyệt các quy hoạch cụ thể hóa để kêu gọi đầu tư cảng biển Trần Đề. Tổ chức định hướng quy hoạch phát triển các công trình giao thông, các khu chức năng (công nghiệp, thương mại, dịch vụ, logistics) kết nối đồng bộ với các dự án giao thông trọng điểm, đặc biệt là dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng - Trần Đề”, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng nhấn mạnh. Cần áp dụng cơ chế đặc biệt để thu hút đầu tư Dự án cảng biển Trần Đề được UBND tỉnh Sóc Trăng quy hoạch với tổng mức đầu tư dự kiến đến năm 2030 là 57.212 tỷ đồng, giai đoạn tổng thể đến năm 2050 là gần 145.283 tỷ đồng. Theo quy hoạch, riêng giai đoạn đến năm 2030 có khoảng 34.100 tỷ đồng đầu tư cho hạng mục xây dựng kết cấu hạ tầng, bao gồm 18 km cầu kết nối bến trong bờ và ngoài khơi cùng các thiết bị. Phần còn lại hơn 17.200 tỷ đồng là chi phí xây dựng các hạng mục ngoài cảng, gồm tuyến đê chắn sóng, hệ thống luồng hàng hải, báo hiệu, tuyến kết nối từ điểm cuối cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đến chân cầu kết nối ra biển. Cũng theo quy hoạch dự án, một bến cảng ngoài khơi sẽ được xây dựng kết nối với bến trong bờ qua hệ thống cầu dẫn dài 18 km. Khu bến cảng ngoài khơi có khả năng tiếp nhận tàu container lớn nhất lên đến 100.000 tấn và tàu hàng rời đến 160.000 tấn. Khi đi vào hoạt động, cảng Trần Đề được dự báo có thể đón tổng lượng hàng hóa lên đến 30,7 - 41 triệu tấn mỗi năm. Đồng thời giúp kéo giảm tới 50% chi phí vận chuyển cho hàng hóa nông sản vùng ĐBSCL xuất khẩu. Chia sẻ dưới góc độ là lãnh đạo doanh nghiệp, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T cho rằng, cảng Trần Đề là cửa ngõ để đưa hàng hóa ĐBSCL ra thế giới nhanh nhất, góp phần to lớn trong thúc đẩy kinh tế vùng. Tại Sóc Trăng, Tập đoàn T&T đang nghiên cứu thực hiện đầu tư Khu công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ với tổng diện tích hơn 1.300 ha. Để phát huy tiềm năng của cảng biển Trần Đề, ông Tuấn đề xuất Chính phủ xem xét, áp dụng cơ chế đặc biệt đầu tư. Cụ thể, Chính phủ xem xét hỗ trợ vốn đầu tư cầu dẫn 18 km, là đường giao thông dùng chung cho cả hệ thống cảng nên việc sử dụng ngân sách nhà nước sẽ khả thi, dễ quản lý, cũng như giảm đi áp lực đối với nguồn vốn đầu tư tư nhân. Theo Luật Đầu tư, cảng biển thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư, mặt khác khu vực huyện Trần Đề là địa bàn đặc biệt khó khăn, do vậy, đề xuất áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư xây dựng cảng và hạ tầng logistics của cảng. “Việc đầu tư cảng biển Trần Đề thành cảng đặc biệt cần nguồn vốn đầu tư lớn, do đó, đề xuất thời gian dự án là 70 năm để các nhà đầu tư có thể bảo đảm được nguồn thu ổn định và đầu tư lâu dài. Đồng thời, cần áp dụng chính sách ưu đãi thuế, lãi suất cho các khoản vay đầu tư vào cảng, dịch vụ hậu cần. Điều này sẽ giúp tăng sức cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế, tạo động lực thu hút đầu tư vào cảng biển Trần Đề”, ông Nguyễn Anh Tuấn nói. |
