Trước giờ bạn đã biết đến phương pháp ngâm chân vào nước ấm giúp lưu thông mạch máu cũng như có tác dụng an thần cho cơ thể. Nhưng bạn có biết rằng, không chỉ nước ấm mà ngâm chân vào nước lạnh cũng có rất nhiều lợi ích. Vậy tại sao lại nên ngâm chân vào đá lạnh sau khi chạy bộ? Ngâm chân vào nước đá có tác dụng gì cho sức khỏe?
- Sau hai trận ra quân mở màn thành công của các cầu thủ Việt Nam tại ASIAD 2018, xuất hiện hình ảnh các thành viên trong đội bóng tắm trong nước đá lạnh trước khi có trận đấu quan trọng với đối thủ. Vậy việc tắm hay ngâm chân bằng đá lạnh sau khi chạy bộ thực sự có mang lại hiệu quả hay không?
- Theo các chuyên gia, thì việc ngâm chân hay tắm bằng đá lạnh sau khi chạy bộ, tập luyện, thi đấu... sẽ giúp làm giảm thân nhiệt, kích thích lưu thông và tăng tuần hoàn máu, giảm tình trạng sưng tấy các mô hay cơ bắp sau một quá trình vận động gây mất sức.
- Trên thực tế, nếu bạn gặp phải các va chạm khi chơi thể thao hay tập luyện, bạn vẫn hay thường sử dụng các túi đá lạnh để chườm vào vùng đang bị sưng tấy sẽ thấy cảm giác dễ chịu hơn rất nhiều.
- Theo một nghiên cứu được công bố trên BBC vào năm 2013 được thực hiện với một nhóm đối tượng như sau: những người tham dự sẽ được hướng dẫn ngâm một chân vào đá lạnh và một chân còn lại thì không ngâm sau khi chạy một đoạn đường dài. Kết quả thu được không quá bất ngờ, khi chân ngâm nước đá có dấu hiệu giảm hẳn sưng tấy và đau nhức một cách rõ rệt so với chân không ngâm nước đá.
- Rất nhiều các nghiên cứu khác được thực hiện trên các vận động viên sau khi tập luyện ở cường độ cao và thấp. Sau đó thực hiện ngâm hoặc tắm nước đá. Sau nghiên cứu thì kết quả nhận được đó là mức độ căng cơ và sưng tấy hầu như không thay đổi tại hai thời điểm là trước và sau khi tập luyện.
- Như vậy, ngâm chân vào đá lạnh sau khi chạy bộ có thể làm giảm quá trình căng cơ và đau nhức sau những vận động mạnh và liên tục. Sau khi chạy bộ bạn có thể ngâm chân vào đá lạnh từ 10-15 phút để tạo cảm giác thoải mái và giảm căng tức cơ.
Tuy nhiên, không nên ngâm quá lâu cũng như lạm dụng ngâm chân quá nhiều lần trong ngày, tiếp xúc liên tục với nhiệt độ lạnh có thể gây ra các vấn đề về xương khớp.
Các tác dụng khi ngâm chân vào nước đá
Cải thiện tình trạng lưu thông máu:
- Phản ứng sốc đầu tiên của cơ thể khi cho chân ngâm vào nước đá đó là tác động vào quá trình lưu thông máu và thức đẩy sự bơm máu đến các mô, cơ quan một cách hiệu quả hơn.
Tăng cường hiệu quả hoạt động của hệ thống miễn dịch:
- Theo nghiên cứu thì đá lạnh có khả năng làm giảm huyết áp, xóa bỏ các động mạch bị chặn và cải thiện đáng kể hoạt động của hệ thống miễn dịch.
- Khi bạn ngâm chân vào nước đá, nhiệt độ của niêm mạc mũi tăng lên, từ đó làm tăng khả năng đề kháng của cơ quan hô hấp. Giúp cơ thể phòng ngừa được các bệnh như: cảm lạnh, cảm cúm, sổ mũi do thay đổi thời tiết.
- Không những vậy, việc ngâm chân vào đá lạnh còn làm tăng sản sinh bạch cầu, hỗ trợ cho hệ miễn dịch giúp hoạt động hiệu quả hơn.
Giảm căng thẳng, mệt mỏi, lo âu.
- Ngâm chân vào đá lạnh khiến tinh thần của bạn trở nên sảng khoái và tươi tỉnh hơn do chúng có khả năng thúc đẩy sự hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tạo hưng phấn, từ đó điều khiển được các hoạt động của các cơ quan linh hoạt hơn.
- Ngâm chân vào đá lạnh còn là phương pháp phòng chống các bệnh về thần kinh: đau đầu, mất ngủ, suy nhược thần kinh...
Tăng cường thải độc cơ thể:
- Hệ thống bạch huyết của con người có vai trò thải trừ các chất độc từ tế bào. Nước đá lạnh lại có các kích thích sản sinh bạch huyết để đảm bảo rằng, chất độc trong cơ thể được loại bỏ một cách triệt để nhất, giữ cho cơ thể chúng ta luôn được sạch sẽ và khỏe mạnh.
- Ngâm chân vào nước đá lạnh là một phương pháp giúp tăng cường khả năng tự phục hồi của cơ thể.
- Nước đá lạnh đã được chứng minh là có tác động tích cực đến quá trình sản sinh hormone Testosterone ở nam giới.
- Ngâm chân vào đá lạnh cũng làm tăng lượng tinh trùng và trị di tinh, xuất tinh sớm.
- Ngâm chân vào nước đá giúp cho cơ thể và tinh thần thoải mái, thư giãn, từ đó có thêm hứng thú với việc quan hệ tình dục và chất lượng cũng vì thế mà được cải thiện.
- Theo như lời khuyên từ các chuyên gia thì bạn chỉ nên ngâm chân vào nước đá với nhiệt độ trung bình là từ 15-20 °C. Nếu ngâm chân ở nhiệt độ quá thấp sẽ làm ảnh hưởng đến các mao mạch ở dưới lòng bàn chân, làm ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu cũng như tác động không tốt lên hệ xương khớp.
- Đối với người bình thường, có thể ngâm chân vào nước đá 15s mỗi ngày trước khi đi ngủ. Hành động này sẽ giúp cải thiện chức năng của các huyệt vị, cải thiện sức khỏe và giúp bạn có một giấc ngủ sâu hơn, tránh được các bệnh ốm vặt thường gặp.
- Đối với những vận động viên hoặc những ai vừa chạy bộ, tập luyện nặng thì có thể ngâm chân trong nước đá lạnh từ 15-20 phút để giảm độ căng cơ cũng như hạn chế tình trạng sưng tấy.
Ngâm chân vào nước đá có thể mang lại những hiệu quả tốt cho cơ thể. Bạn có thể ngâm chân sau khi chạy bộ, chơi thể thao hoặc trước khi đi ngủ. Tuy nhiên hãy thực hiện ngâm chân đúng cách và phù hợp với từng hoàn cảnh để đạt được tác dụng tối ưu nhất.
Xem thêm :
- Mùa hè ngâm chân vào nước đá có tác dụng gì?
- Hiệu quả tuyệt vời của việc ngâm chân nước muối
- Bị cước có nên ngâm chân nước muối gừng hay không?
Có một điều khá kỳ lạ là các vận động viên, những người tập thể dục và các chiến binh thường “nhảy” vào bồn có chứa nước đá sau khi vừa hoạt động thể chất. Họ cho rằng tắm nước lạnh sau một buổi tập cường độ cao hoặc sau khi thi đấu sẽ mang lại nhiều lợi ích. Vậy có nên tắm nước lạnh hay không và lợi ích của tắm nước đá là gì?
Phương pháp tắm nước đá để giảm đau cơ đã có từ nhiều thập kỷ trước. Nhưng một nghiên cứu năm 2017 từ một nguồn tin cậy đã phá vỡ niềm tin đó. Nghiên cứu cho rằng những ý tưởng trước đây về lợi ích của việc tắm nước đá đối với các vận động viên là vô cùng thiếu sót và phương pháp này không có lợi cho việc đau cơ.
Trong khi một nghiên cứu khác lại lập luận rằng việc áp dụng các phương pháp phục hồi tích cực chẳng hạn như dành 10 phút tập thể dục cường độ nhẹ trên xe đạp tại chỗ cũng cho kết quả tốt cho việc phục hồi cơ bắp giống như tắm nước đá (các chuyên gia trong lĩnh vực này vẫn tin tưởng vào việc sử dụng bồn nước đá).
Tiến sĩ A. Brion Gardner, một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình của Trung tâm Chỉnh hình cho biết vẫn có những lợi ích khi tắm nước đá. Ông nói: “Nghiên cứu không chứng minh 100% rằng không có lợi ích gì khi tắm nước đá, mà chỉ cho thấy rằng những lợi ích được tin tưởng trước đây là phục hồi nhanh hơn, giảm tổn thương cơ và mô, cải thiện các chức năng khác không chắc chắn mang lại hiệu quả".
Tiến sĩ Thanu Jey, giám đốc Phòng khám Y học Thể thao Yorkville, đồng ý với quan điểm của tiến sĩ A. Brion Gardner. Ông nói: “Sẽ luôn có những nghiên cứu ủng hộ theo hai quan điểm đối lập nhau trong cuộc tranh luận này. Mặc dù, nhiều nghiên cứu chưa đưa ra được kết luận có nên tắm nước lạnh không, nhưng tôi luôn ủng hộ các vận động viên chuyên nghiệp thường xuyên tắm nước đá dưới sự quản lý chặt chẽ”.
Một điều quan trọng cần lưu ý đối với nghiên cứu về việc tắm nước lạnh đó là cỡ mẫu và độ tuổi. Cần có nhiều nghiên cứu hơn và cỡ mẫu của các nghiên cứu cần lớn hơn để xác định lợi ích của việc tắm nước đá một cách chính xác và khách quan nhất.
Một số lợi ích tiềm năng khi áp dụng phương pháp tắm nước đá, đặc biệt là đối với những người tập thể dục nặng hoặc các vận động viên:
Theo tiến sĩ A. Brion Gardner, lợi ích lớn nhất của việc tắm nước đá rất có thể chỉ đơn giản là làm cho cơ thể cảm thấy dễ chịu. Ông giải thích: “Sau một buổi tập luyện căng thẳng, ngâm mình trong nước lạnh có thể giúp giảm đau nhức, làm mát cơ bắp.
Tiến sĩ Gardner nói rằng tắm nước đá có thể giúp ích cho hệ thống thần kinh trung ương bằng cách hỗ trợ giấc ngủ, tạo cảm thấy dễ chịu và ít cảm thấy mệt mỏi hơn.
Tắm nước đá giúp bạn thư giãn, ngủ ngon hơn
Theo tiến sĩ Thanu Jey, lý thuyết về việc làm giảm nhiệt độ cục bộ sau khi tập thể dục giúp hạn chế các phản ứng viêm xảy ra, giảm số lượng tác nhân gây viêm và giúp người tập hồi phục nhanh hơn.
Tắm nước đá có thể làm giảm tác động của nhiệt và độ ẩm. Gardner giải thích: “Tắm nước đá trước một cuộc đua dài trong điều kiện nhiệt độ hoặc độ ẩm cao có thể giúp hạ nhiệt độ cơ thể xuống một vài độ, điều này dẫn đến cải thiện hiệu suất thi đấu”.
Một trong những lợi ích chính của việc tắm nước đá đó là huấn luyện dây thần kinh phế vị. Theo chuyên gia sức khỏe Aurimas Juodka, CSCS, CPT: “Dây thần kinh phế vị có liên quan đến hệ thần kinh phó giao cảm và việc rèn luyện nó có thể giúp người tập đối mặt với những tình huống căng thẳng một cách dễ dàng hơn”.
Tác dụng phụ đáng chú ý nhất của việc tắm nước đá là khiến cơ thể cảm thấy rất lạnh, ngoài tác dụng phụ này còn có một số rủi ro khác cần xem xét như sau:
- Rủi ro chính của việc tắm nước đá khi áp dụng cho những người có sẵn bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao: Việc giảm thân nhiệt và ngâm mình trong nước đá sẽ làm co mạch máu và làm chậm dòng chảy của máu trong cơ thể, điều này có thể nguy hiểm khi người đó bị giảm lưu lượng máu, có nguy cơ bị ngừng tim hoặc đột quỵ.
- Một nguy cơ khác có thể xảy ra đó là hạ thân nhiệt, đặc biệt nếu người tập ngâm mình trong bồn nước đá quá lâu.
- Những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 và bệnh tiểu đường tuýp 2 cũng nên cẩn thận với việc tắm nước đá vì cả hai loại bệnh này đều gây giảm khả năng duy trì thân nhiệt khi thay đổi nhiệt độ một cách khắc nghiệt.
Hạ thân nhiệt là một rủi ro thường gặp của việc tắm nước đá
Một số điều bạn nên biết trước quyết định khi ngâm cơ thể mình vào trong nước đá.
Tiến sĩ Gardner cho biết, nhiệt độ của một bồn nước đá dùng để tắm cần dao động trong khoảng 10–15 °C hoặc 50–59 °F là phù hợp nhất.
Dành quá nhiều thời gian trong bồn nước đá có thể gây nhiều hậu quả bất lợi, đó là lý do tại sao bạn chỉ nên giới hạn thời gian tắm nước lạnh không quá 10 - 15 phút.
Bạn nên ngâm toàn bộ cơ thể vào bồn nước đá để đạt được hiệu quả co thắt mạch máu tốt nhất. Tuy nhiên, khi bắt đầu, bạn nên ngâm từ bàn chân và cẳng chân trước, sau khi cảm thấy thoải mái thì mới di chuyển về lên phần ngực.
Nếu bạn quyết định tắm nước đá tại nhà, tiến sĩ Gardner khuyên bạn nên sử dụng nhiệt kế để xác định được nhiệt độ lý tưởng khi cân bằng hỗn hợp đá và nước. Nếu nhiệt độ quá cao (trên 15°C hoặc 59°F), hãy thêm đá dần dần, nếu quá thấp, hãy thêm nước ấm hơn cho đến khi đạt được nhiệt độ mong muốn.
Nên cân bằng hỗn hợp đá và nước để có nhiệt độ tắm phù hợp
Tiến sĩ Gardner nói: “Tắm nước đá càng sớm ngay sau khi tập luyện hoặc thi đấu sẽ cho lợi ích càng tốt. Nếu đợi đến hơn một giờ sau khi tập luyện, lúc này cảm giác mệt mỏi đau nhức đã được chữa lành và tình trạng viêm nhiễm đã bắt đầu.
Một cách khác để nhận được lợi ích của nước đá đối với vùng cơ bị đau là sử dụng phương pháp chườm lạnh 10-10-10: chườm đá trong 10 phút (không đặt viên đá trực tiếp trên da trần), tiếp theo là bỏ đá ra trong 10 phút và cuối cùng là chườm đá thêm 10 phút nữa.
Khi nói đến tần suất tắm nước đá thì hiện nay các nghiên cứu còn rất hạn chế. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng chỉ có các đợt tắm nước đá ngắn hạn mới tạo điều kiện phục hồi cơ thể nhanh, vì thế nên tránh tắm nước đá lâu dài.
Nếu bạn chọn tắm nước đá như một hình thức phục hồi sau một thi đấu thể thao hoặc một buổi tập cường độ cao, hãy đảm bảo tuân thủ các hướng dẫn được khuyến nghị, đặc biệt là thời gian tắm và nhiệt độ của nước.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Nguồn tham khảo: healthline.com
XEM THÊM: