Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết

Phân biệt sốt xuất huyết với sốt thông thường để phát hiện sớm bệnh, đồng thời có phương pháp chữa trị kịp thời. Khá nhiều khách hàng chủ quan, thờ ơ trước bênh sốt xuất huyết, tuy nhiên, trong đợt dịch năm 2019 gần đây, đã có rất nhiều trường hợp tử vong do chủ quan bệnh sốt xuất huyết.

Thời gian gần đây, dịch sốt xuất huyết đang vào mùa. Bệnh đã xuất hiện từ lâu, tuy nhiên nhiều người không biết phân biệt sốt xuất huyết với sốt thông thường nên chủ quan hoặc tự ý điều trị, để lại biến chứng nặng nề.

1. Đối tượng dễ mắc sốt xuất huyết Dengue là ai?

Không chỉ trẻ em, mà cả người lớn cũng có nguy cơ bị sốt xuất huyết khi bị muỗi đốt. Do vậy, không nên chủ quan với tình trạng sốt cao kèm các biểu hiện đau đầu, đau nhức cơ khớp toàn thân. Ai cũng có thể mắc bệnh sốt xuất huyết, từ người già đến trẻ em, từ khu vực thành thị đến nông thôn.

Bệnh sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây nên. Bệnh truyền từ người sang người chủ yếu là do muỗi đốt. Virus gây bệnh sốt xuất huyết có 4 tuýp D1, D2, D3, D4. Khi mắc bệnh thì cơ thể có miễn dịch với tuýp virus đó nhưng không đủ miễn dịch để phòng tất cả các tuýp virus khác. Vì vậy, về lý thuyết một người có thể mắc bệnh sốt xuất huyết tới 4 lần. Hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh sốt xuất huyết, cách phòng bệnh tốt nhất là tránh để muỗi đốt thông qua việc ngủ mùng, tiêu diệt muỗi, không để cho muỗi có cơ hội sinh sôi. Sốt xuất huyết chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Việc điều trị chủ yếu nhằm vào triệu chứng và theo dõi các dấu hiệu cần nhập viện.

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết

2. Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết có đặc điểm gì?

Chỉ có muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết, trong đó có 2 loài gây bệnh chính là: Aedes aegypti và Aedes albopictus. Muỗi này có đặc điểm có sọc trắng trên cơ thể, nên chúng ta hay gọi là muỗi vằn. Muỗi Aedes thường sống xung quanh nhà, trú đậu tại chất liệu vải như rèm cửa, quần áo, gầm bàn. Muỗi thường để ở dụng cụ chứa nước sạch, đặc biệt là nước mưa, nước máy. Chúng thường đốt vào lúc trời nhập nhoạng như sáng sớm, chiều tối.

3. Phân biệt sốt xuất huyết với sốt thông thường

Bệnh sốt xuất huyết thường sẽ diễn biến qua ba giai đoạn:

• Trong 2-3 ngày đầu: Bệnh nhân sốt cao liên tục, khó hạ sốt, đau đầu, đau mỏi người… Lúc này triệu chứng sốt xuất huyết dengue giống như các sốt do virus khác và chỉ phân biệt được bằng xét nghiệm. Sốt là phản ứng của cơ thể với tác nhân gây bệnh, mức độ sốt cao hay thấp tùy thuộc vào phản ứng của cơ thể mạnh hay yếu, nhiệt độ vượt quá 38 độ C là bị sốt, do đó một số bệnh nhân sốt xuất huyết có thể chỉ sốt nhẹ nên không để ý.

• Từ cuối ngày thứ 3 đến ngày thứ 7: Bệnh nhân bắt đầu lui sốt nhưng có thể xuất hiện các biến chứng như tăng tính thấm thành mạch gây cô đặc máu, giảm tiểu cầu, có thể gây sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ ở các mức độ khác nhau. Một số bệnh nhân bắt đầu có các chảy máu bất thường do giảm tiểu cầu: chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da, kinh nguyệt nhiều bất thường, nôn ra máu hay đi ngoài phân đen…

• Từ ngày thứ 7: Các triệu chứng trên sẽ hồi phục, bệnh nhân có thể xuất hiện các nốt ban trên da và ngứa. Triệu chứng ngứa có thể tồn tại một vài ngày.

Đối với sốt phát ban, sốt siêu vi khác:

• Bệnh nhân sốt cao nhưng là sốt từng cơn, kèm các triệu chứng viêm ở đường hô hấp trên như: Ho, chảy nước mũi, đau họng, đau nhức toàn thân, có thể có hoặc không có phát ban…

Có thể thấy, với các đặc điểm sốt cao kèm đau nhức cơ, đau đầu, phát ban..dễ nhận ra hầu như sốt xuất huyết dengue rất giống với các dạng sốt siêu vi hay sốt phát ban thông thường khác.

Để phân biệt được bệnh cần theo dõi triệu chứng và các dấu hiệu đặc biệt: các nốt nổi mẩn đỏ trong sốt phát ban sẽ biến mất nhanh sau khi thực hiện căng da.

Nếu vết ban đỏ vẫn còn hoặc biến mất rất chậm thì có thể là sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ.

Nếu có nghi ngờ sốt xuất huyết, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để xét nghiệm máu Cách tốt nhất để phân biệt các loại sốt là đến các cơ sở y tế để xét nghiệm máu. Kết quả xét nghiệm công thức máu trong bệnh sốt xuất huyết dengue sẽ thấy bạch cầu và tiểu cầu giảm, xét nghiệm kháng nguyên Test Dengue (+) dương tính. Còn đối với các loại sốt còn lại hầu như công thức máu bình thường, xét nghiệm kháng nguyên sốt xuất huyết Test Dengue (-) âm tính.

Điều đáng lưu ý nhất là với sốt phát ban hoặc sốt do virus thông thường, khi lui sốt nghĩa là bệnh đã khỏi dần. Tuy nhiên với sốt xuất huyết dengue thì khi lui sốt là bắt đầu bước vào giai đoạn biến chứng nguy hiểm, cần phải đến cơ sở y tế để khám, xét nghiệm theo dõi hàng ngày để phát hiện sớm những biến chứng và xử trí kịp thời.

Trung tâm xét nghiệm Buôn Ma Thuột

✍️ Địa chỉ: 170 Đinh Tiên Hoàng – TP.BMT

☎️ Hotline: 02626 544 455 (24/7).

Sốt siêu vi và sốt xuất huyết đều là hai căn bệnh phổ biến ở nước ta và triệu chứng bệnh đôi khi khá giống nhau. Tuy nhiên đây là hai dạng bệnh hoàn toàn khác nhau và cần phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh. Hãy cùng Docosan tìm hiểu cách phân biệt chúng trong bài viết sau đây nhé!

Sốt siêu vi là gì?

Sốt siêu vi là tên gọi dùng để chỉ một nhóm bệnh sốt do virus gây nên. Phần lớn bệnh sẽ không nguy hiểm và tự khỏi trong vòng 1 tuần bắt đầu sốt nếu biết cách chăm sóc bản thân và điều trị đúng cách.

Biểu hiện điển hình của bệnh sốt siêu vi là cảm giác đau nhức, mệt mỏi, nhiều nhất ở mô cơ, sau đó là các triệu chứng như hắt hơi, chảy mũi, viêm long hô hấp, họng sưng đỏ đau. Các trường hợp ít gặp hơn có hạch ở vùng đầu, mặt, cổ bị sưng, đau, phì đại đến có thể nhìn thấy hoặc sờ thấy, kèm theo kết mạc mắt bị viêm, đỏ, chảy nước mắt sống, … Nếu bạn bị sốt siêu vi do virus đường tiêu hóa, thì có thêm tình trạng rối loạn tiêu hóa như đi tiêu lỏng, không có máu và chất nhầy hoặc bị nôn ói mỗi sau khi ăn.

Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra và trung gian truyền bệnh là loài muỗi Aedes aegypti và số ít muỗi Aedes albopictus. Khi bạn bị sốt xuất huyết sẽ sốt cao từ 39 – 40 độ C, kéo dài từ 2 – 7 ngày và ít đáp ứng với thuốc hạ sốt. Ngoài ra người bệnh còn có cảm giác ớn lạnh, đau nhức đầu tập trung ở vùng hai bên thái dương và sau gáy, nặng hơn còn thấy đau nhức hai bên hốc mắt, ho khan, rát họng.

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết do muỗi vằn truyền virus Dengue gây bệnh

Về biểu hiện ở đường tiêu hóa, người bệnh thường bị táo bón hoặc tiêu chảy kèm phát hiện dấu xuất huyết dưới da, thường tập trung ở phía trong cánh tay, đùi, bụng. Bệnh tiến triển vào giai đoạn nặng sẽ biểu hiện xuất huyết rõ rệt như bị chảy máu cam, chảy máu chân răng, nôn ói ra máu, đi tiêu phân đen.

Sự khác biệt cơ bản của sốt siêu vi và sốt xuất huyết

Sự khác biệt đó chính là nguyên nhân của hai bệnh này, đối với sốt siêu vi là xuất phát từ nhiều loại siêu vi trùng khác nhau, thì tác nhân chủ yếu gây bệnh sốt xuất huyết là virus dengue. Đồng thời, nguyên nhân sốt xuất huyết còn phải lưu ý đến muỗi vằn – con vật trung gian truyền bệnh chủ yếu. Ngoài nguyên nhân muỗi vằn đốt thì bạn còn có nguy cơ nhiễm bệnh sốt xuất huyết qua đường máu qua quá trình được truyền máu hay dùng chung kim tiêm từ người bệnh. 

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết
Sốt siêu vi do nhiễm nhiều loại siêu vi trùng khác nhau

Ngoài ra sự khác biệt giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết còn ở thời điểm phát bệnh. Thay vì phát sinh bệnh vào thời điểm giao mùa như sốt siêu vi, thì sốt xuất huyết thường bùng phát vào mùa mưa bão. Điều kiện ẩm thấp và nước đọng trong thời gian này tạo điều kiện cho muỗi vằn thuận lợi sinh sản và phát triển, từ đó lây lan virus dengue bằng con đường đi hút máu người. 

Một mặt khác biệt nữa là sốt xuất huyết còn có khả năng lây nhiễm cho bất kỳ ai và mỗi người chỉ có thể bị tối đa 4 lần trong cuộc đời (virus có 4 týp gây bệnh). Tuy nhiên, bệnh sốt siêu vi hay gặp ở trẻ nhỏ cũng như đối tượng bị suy giảm miễn dịch và có thể bị nhiều hơn 4 lần trong đời. 

Cách phân biệt sốt xuất huyết và sốt siêu vi

Để phân biệt được sốt siêu vi và sốt xuất huyết một cách chính xác thì hiện nay người ta sẽ dựa vào các cách sau đây:

Thăm khám lâm sàng

Bản chất bệnh sốt siêu vi và sốt xuất huyết khác nhau nên biểu hiện ở những triệu chứng khác nhau. Vì thế, các bác sĩ thăm khám lâm sàng rồi có thể chỉ ra triệu chứng khác nhau như sau:

Biểu hiện của sốt siêu vi

  • Thường xuyên sốt cao khoảng 38-39 độ C, thậm chí lên đến 40-41 độ C kéo dài nhiều ngày liên tiếp và uống thuốc hạ sốt thì hết nhưng hết thuốc thì bị sốt lại.
  • Bệnh nhân sẽ có dấu hiệu choáng váng, nhức đầu dữ dội, trong đầu có cảm giác chao đảo do tuần hoàn máu mạnh và mạch máu căng giãn ra.
  • Đau nhức đầu nhiều khi bệnh nhân có cảm giác mà thái dương đập mạnh.
  • Bệnh nhân thường nghiền mắt và nằm co lại, li bì đi vì choáng váng, cảm giác phù nề, mắt sưng căng khó chịu, nhìn kém. 
Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết
Người bị sốt siêu vi thường biểu hiện nhức đầu dữ dội và cảm giác có mạch đập trên đầu

Biểu hiện của sốt xuất huyết

  • Người bệnh bị sốt cao 39 – 40 độ C với tính chất liên tục và kéo dài từ 2 – 7 ngày và sẽ rất khó hạ sốt nên thường kèm theo cảm giác ớn lạnh và rét run.
  • Sốt xuất huyết khác sốt siêu vi ở triệu chứng đau nhức đầu khi tập trung nhiều ở khu vực 2 bên thái dương và sau gáy, 2 bên hốc mắt bị đau nhức.
  • Trẻ em bị sốt xuất huyết ở giai đoạn xuất huyết sẽ xuất hiện các chấm xuất huyết ở da, chân răng, dạ dày,…. còn sốt siêu vi sẽ không có biểu hiện xuất huyết này. Bác sĩ khám bằng cách dùng tay căng vùng da bị xuất huyết, nếu nốt ban biến mất là sốt siêu vi, còn không biến mất là do sốt xuất huyết.
  • Triệu chứng tiêu hóa, người bị sốt xuất huyết bị tiêu chảy, chảy máu chân răng, khó tiêu, đầy bụng, tiêu phân có máu đông hoặc máu tươi.  
  • Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vacxin phòng bệnh hiệu quả. Nếu điều trị không tốt thì có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như sốt xuất huyết giảm tiểu cầu.

Xét nghiệm

Để xác định được chắc chắn là sốt xuất huyết hay sốt siêu vi bằng cách đơn giản và nhanh nhất là bạn làm xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm đặc hiệu trong bệnh sốt xuất huyết là có Test Dengue(+) và xét nghiệm công thức máu có số lượng tiểu cầu giảm, thể tích khối hồng cầu Hct tăng. Còn trường hợp các chỉ số xét nghiệm máu bình thường hoặc tăng bạch cầu mức độ nhẹ thì bạn chỉ bị sốt siêu vi.

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết
Xét nghiệm của người bị mắc bệnh sốt xuất huyết

Bài viết trên đã giới thiệu về hai căn bệnh truyền nhiễm phổ biến ở nước ta là sốt siêu vi và sốt xuất huyết, đồng thời nên một số cách phân biệt chúng. Nếu bạn đang bị sốt và phát hiện mình có các dấu hiệu của bệnh sốt xuất huyết thì nên cần theo dõi sức khỏe bản thân kỹ lưỡng hơn để phân biệt với sốt siêu vi. Nhưng muốn tốt nhất thì bạn nên đi khám bác sĩ để được thăm khám và làm các xét nghiệm chẩn đoán xác định bệnh. 

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn.

Nguồn tham khảo: Timesofindia, CIH

Có thể bạn quan tâm

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết

Sốt siêu vi ở người lớn tương đối ít gặp hơn so với ở trẻ em, tuy nhiên bệnh có thể gây một…

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết nên ăn gì để sớm đẩy lùi bệnh tật, hồi phục sức khỏe là thắc mắc chung của…

Sự khác nhau giữa sốt siêu vi và sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết ở trẻ em là một trong những căn bệnh phổ biến trong thời tiết mưa ẩm. Nhiều…