TPO - Khoảng 66 triệu năm trước, một tảng thiên thạch khổng lồ đã va vào Trái đất giết chết tất cả khủng long. Nhưng câu hỏi là tại sao các loài chim lại vẫn sống?
Khủng long là một nhóm bò sát thuộc nhánh Dinosauria, xuất hiện lần đầu vào kỷ Tam Điệp khoảng 243 - 233,23 triệu năm trước đây. Kể từ sau sự kiện tuyệt chủng Tam Điệp-Jura (201,3 triệu năm trước), khủng long trở thành nhóm động vật có xương sống chiếm ưu thế nhất xuyên suốt qua kỷ Jura cho đến cuối kỷ Phấn Trắng, khi sự kiện tuyệt chủng Phấn Trắng-Cổ Cận (66 triệu năm trước) diễn ra làm tuyệt chủng hầu hết các nhóm khủng long và 3/4 các loài động vật, thực vật trên Trái Đất, đánh dấu kết thúc Đại Trung Sinh và bắt đầu Đại Tân Sinh. Các ghi nhận hóa thạch cho thấy chim là khủng long có lông vũ, tiến hóa từ khủng long chân thú vào thế Jura muộn. Do đó, chim là hậu duệ duy nhất còn sót lại ngày nay của khủng long.
Chim làm tổ trên cây, và ở thời điểm thiên thạch rơi xuống, hỏa hoạn thiêu đốt hầu hết các khu rừng khổng lồ trên thế giới. Và nếu như vậy, rõ ràng các loài chim không thể tồn tại được.
Một nghiên cứu mới đây do các chuyên gia từ ĐH Bath (Anh Quốc) thực hiện đã đưa ra được lý giải cho hiện tượng này. Theo đó, chính xác là chỉ các loài chim không sống trên cây mới tồn tại được thôi. Những con sống sót đều thuộc loài không nhanh nhẹn, sinh sống chủ yếu trên mặt đất.
Cụ thể, nhà cổ sinh vật học Daniel Field – tác giả nghiên cứu – đã phân tích các mẫu hóa thạch thực vật thời cổ đại. Họ nhận thấy sau thời điểm thiên thạch va chạm, có một lượng lớn than củi được hình thành. Bên trong đó có chứa các bào tử dương xỉ – được cho là thành phần thay thế những khu rừng bị thiêu rụi kia.
Nhưng quan trọng hơn, họ nhận ra các loài chim sống cùng kỳ với khủng long đều phụ thuộc vào cây cối, trong khi tổ tiên của chim thời hiện đại thì dường như không biết bay. Nhóm nghiên cứu kết luận rằng các loài chim biết bay cũng chết khi thảm họa xảy ra. Rồi khả năng bay lượn, sống dựa vào cây sẽ được tái tiến hóa sau đó trên những họ hàng kém linh hoạt hơn của chúng.
Đáng chú ý, về cơ bản thì các loài chim vốn là khủng long (trong thời Trias và kỷ Mesozoic từ 225 triệu năm trước). Vì là khủng long, chúng sẽ có những hàm răng sắc nhọn. Tuy nhiên, do nhu cầu giảm thời gian ấp trứng để tồn tại, mà tính trạng này cũng mất đi.
“Ngày nay, chim chóc là một trong những lớp đa dạng nhất trong nhóm động vật có xương sống – với 11.000 loài trên toàn thế giới” – Field cho biết.
“Nhưng chỉ có một số ít các loài chim sống sót khi thảm họa diệt chủng 66 triệu năm trước xảy ra, và tất cả các loài chim hiện nay đều được phân nhanh từ chúng”.
Nghiên cứu nhận được sự đồng tình của giới chuyên gia, nhưng cũng không ít ý kiến phản đối. Theo Alan Cooper – nhà nghiên cứu về tiến hóa, thì lịch sử chưa chắc đã đơn giản như những gì được viết ra. Không có gì đảm bảo mọi loài chim biết bay đều tuyệt diệt, cũng như các yếu tố khác không gây ảnh hưởng đến quá trình tiến hóa của chim.
Giả thuyết nếu khủng long vẫn còn tồn tại đến ngày nay
Các nhà khoa học đã đặt ra giả thuyết, nếu vì một lý do nào đó, thiên thạch Chicxulub không va vào Trái đất, không tạo nên sự kiện Đại tuyệt chủng thì phải chăng, loài người sẽ không có được vị thế như hiện nay.
Hoặc giả nếu tồn tại thêm một lớp người khác là hậu duệ của khủng long cùng với trí thông minh tương tự như loài người, hay đặc biệt hơn, con người và khủng long cùng tồn tại song hành thì cuộc sống của chúng ta sẽ ra sao?
Tất nhiên, câu trả lời sẽ không rõ ràng vì điều này khó có thể xảy ra. Nếu khủng long tồn tại đến ngày nay, các loài động vật to lớn ngày nay vẫn bị coi là loài vật nhỏ bé, phải trốn chui trốn lủi trước các "ông lớn" với bước đi hùng dũng, gây rúng động mặt đất.
Theo phân tích của một số nhà khoa học, một sự kiện Đại tuyệt chủng khác đã diễn ra 250 triệu năm về trước đưa khủng long lên nắm quyền trên hành tinh này.
Vậy nên, nếu sự kiện Chicxulub không xảy ra, chắc hẳn sẽ có một thảm họa khác đưa động vật có vú lên làm bá chủ. Hoặc không, Trái đất cũng sẽ đón nhận một lớp động vật hoàn toàn khác những gì quá trình tiến hóa mang lại như hiện nay.
Nhưng dù nói thế nào đi chăng nữa, chỉ một biến chuyển nhỏ của khí hậu hay thành phần khí quyển cũng có thể dẫn đến những thay đổi trong điều kiện sống. Với sự cân bằng tự nhiên, nó sẽ khiến loài này mạnh lên và làm loài khác suy yếu.
Vì vậy, chúng ta có thể tin rằng, có một sự cân bằng tự nhiên giữa động vật có vú và các loài bò sát khổng lồ. Loài người chúng ta vẫn sẽ xuất hiện, tiến hóa, dù cho không có một thảm họa tuyệt chủng nào xảy ra.
Châu Anh (t/h)
Đề bài
Tại sao khủng long bị tiêu diệt, còn những loài bò sát cỡ nhỏ trong điều kiện ấy lại tồn tại và sống sót cho đến ngày nay?
Video hướng dẫn giải
Lời giải chi tiết
- Do sự thay đổi đột ngột về thời tiết từ nóng sang lạnh, thiên tai làm cho không khí thay đổi với nhiều khói bụi, ánh sáng không xuyên tới mặt đất dẫn tới thực vật không quang hợp được, làm cạn kiệt nguồn thức ăn, khủng long kích thước to nên không có chỗ ẩn náu và bị tuyệt chủng.
- Những loài động vật kích thước nhỏ cần lượng thức ăn nhỏ và dễ dàng ẩn náu tránh rét nên không bị chết.
Loigiaihay.com
Những sinh vật khổng lồ từng thống trị hành tinh đã bị tuyệt chủng cách đây khoảng 65 triệu năm. Mặc dù nguyên nhân dẫn đến sự tuyệt chủng của chúng vẫn còn là một bí ẩn. Nhưng sự thay đổi khí hậu, dịch bệnh, thay đổi cộng đồng thực vật. Và các sự kiện địa chất đều có thể đóng một vai trò nào đó. Tại sao khủng long bị tuyệt chủng?
I. Sự tuyệt chủng của khủng long bắt đầu từ khi nào?
Tại sao khủng long bị tuyệt chủng? Sự kết thúc của Kỷ Phấn trắng đã chứng kiến một trong những vụ tuyệt chủng hàng loạt ấn tượng nhất mà Trái đất từng chứng kiến.
Nhiều hóa thạch xương, răng, đường mòn và các bằng chứng cứng khác đã tiết lộ rằng.Trái đất là lãnh địa của khủng long trong ít nhất 230 triệu năm. Nhưng cho đến nay, không tìm thấy một dấu vết nào về di tích khủng long trong các tảng đá trẻ cách đây 66 triệu năm.
Khủng long đã bị tuyệt chủng cách đây 65,5 triệu năm
Vào thời điểm đó, khi Kỷ Phấn trắng kết thúc. Có vẻ như tất cả các loài khủng long Nonavian cũng đột nhiên biến mất. Cùng với họ là những loài bò sát biển đáng sợ như Mosasaurs, Ichthyosaurs và Plesiosaurs. Cũng như tất cả các loài bò sát bay được gọi là Pterosaurs. Ngoại trừ một số loài chim, bò sát nhỏ, cá, động vật có vú và động vật lưỡng cư còn sống sót. Thì các dạng sống còn lại giảm mạnh về sự đa dạng. Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt này tổng cộng đã cướp đi 3/4 sự sống trên Trái đất.
II. Tại sao khủng long bị tuyệt chủng?
Trong nhiều năm, các nhà cổ sinh vật học đã đề xuất một số giả thuyết về sự chết dần mòn trên diện rộng này.
Một giả thuyết ban đầu cho rằng các loài động vật có vú nhỏ đã ăn trứng khủng long. Do đó làm giảm dân số khủng long cho đến khi nó trở nên không bền vững.
Một giả thuyết khác cho rằng cơ thể khủng long trở nên quá lớn. Điều này khiến chúng không thể vận hành bởi bộ não nhỏ của chúng.
Một số nhà khoa học tin rằng một trận dịch hạch lớn đã tàn phá quần thể khủng long. Và sau đó lây lan sang các loài động vật ăn xác của chúng.
Đói cũng là một khả năng khác. Những con khủng long lớn cần một lượng lớn thức ăn. Và có thể đã lột sạch tất cả thảm thực vật trong môi trường sống của chúng.
Nhưng nhiều lý thuyết trong số này dễ dàng bị bác bỏ. Nếu bộ não của khủng long quá nhỏ để có thể thích nghi. Chúng sẽ không phát triển trong 160 triệu năm. Ngoài ra, thực vật không có não và cũng không mắc các bệnh như động vật. Vì vậy sự tuyệt chủng đồng thời của chúng khiến những giả thuyết này trở nên kém hợp lý hơn. Tại sao khủng long bị tuyệt chủng?
Tại sao khủng long bị tuyệt chủng?
III. Các giả thuyết được đưa ra về câu hỏi tại sao khủng long bị tuyệt chủng
Bản chất chính xác của sự kiện thảm khốc này vẫn còn đang mở ra cho các cuộc tranh luận khoa học. Bằng chứng cho thấy tác động của một tiểu hành tinh là thủ phạm chính. Các vụ phun trào núi lửa gây ra biến đổi khí hậu quy mô lớn cũng có thể có liên quan. Cùng với những thay đổi dần dần đối với khí hậu Trái đất đã xảy ra trong hàng triệu năm.
3.1. Do biến đổi khí hậu
Trong nhiều năm, biến đổi khí hậu là lời giải thích đáng tin cậy nhất cho sự diệt vong của loài khủng long. Khủng long phát triển mạnh trong khí hậu nhiệt đới ẩm của hành tinh. Nhưng vào cuối Kỷ nguyên Mesozoi tương ứng với sự tuyệt chủng của loài khủng long. Bằng chứng cho thấy hành tinh này dần trở nên lạnh hơn.
Biến đối khí hậu là nguyên nhân dẫn đến sự tuyệt chủng
Nhiệt độ thấp hơn khiến băng hình thành trên các cực Bắc và Nam. Các đại dương trở nên lạnh hơn. Bởi vì khủng long là loài máu lạnh - chúng thu nhiệt cơ thể từ mặt trời và không khí. Chúng sẽ không thể tồn tại ở những vùng khí hậu lạnh hơn đáng kể.
Tuy nhiên, một số loài động vật máu lạnh, chẳng hạn như cá sấu, đã cố gắng sống sót. Ngoài ra, biến đổi khí hậu sẽ mất hàng chục nghìn năm. Cho phép loài khủng long có đủ thời gian để thích nghi. Vậy nên giả thuyết này không đáng tin cậy. Tại sao khủng long bị tuyệt chủng?
3.2. Va chạm thiên thạch
Lý do thứ 2 khủng bị tuyệt chủng: Năm 1981, hai cha con nhà khoa học người Mỹ Alvarezs đã đề xuất quan điểm cho rằng. Một thiên thạch có kích thước bằng một ngọn núi đã đâm vào Trái đất cách đây 66 triệu năm. Làm đầy khí quyển, bụi và mảnh vụn làm thay đổi khí hậu nghiêm trọng.
Bằng chứng quan trọng của họ là một lượng kim loại Iridi cao kỳ lạ trong lớp được gọi là Kỷ Phấn trắng – Cổ sinh. Iridi rất hiếm trên trái đất nhưng lại có nhiều trong các thiên thạch đá. Khiến Alvarezs kết luận rằng sự tuyệt chủng hàng loạt là do một vật thể ngoài Trái đất gây ra.
Vụ va chạm của thiên thạch vào Trái Đất đã dẫn đến sự tiêu vong của khủng long
Lý thuyết này thậm chí còn thu hút được nhiều sự chú ý hơn. Khi các nhà khoa học có thể liên hệ sự kiện tuyệt chủng với một hố va chạm khổng lồ dọc theo bờ biển của Mexico. Với chiều rộng khoảng 93 dặm, miệng núi lửa Chicxulub dường như có kích thướcvà độ tuổi phù hợp để giải thích cho vụ chết chóc của loài khủng long.
Hơn nữa, va chạm cực nhanh này (thiên thạch, sao chổi hoặc tiểu hành tinh va chạm với bề mặt trái đất). Sức công phá tương đương với 1 tỷ quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima. Nhiệt lượng cao cùng sức công phá cực mạnh khiến cho các động thực vật trong bán kính 1000km bị diệt vong. Điều này dẫn đến vô số loài khủng long bị thiêu rụi. Các thảm họa kép từ vụ va chạm sẽ kéo theo ( động đất cường độ cực cao, sóng thần,...) đã dìm chết vô số loài khủng long. Cuối cùng, dẫn đến khủng long bị tuyệt chủng.
3.3. Vụ phun trào của siêu núi lửa là nguyên nhân khủng long tuyệt chủng?
Tuy nhiên, các nhà khoa học khác cho rằng bằng chứng về sự kiện va chạm thiên thạch lớn là không thể kết luận và thủ phạm nhiều khả năng có thể là chính Trái Đất.
Các dòng dung nham cổ đại ở Ấn Độ được gọi là Bẫy Deccan dường như cũng khớp với thời gian kết thúc kỷ Phấn trắng. Với những dòng dung nham khổng lồ phun ra từ 60 đến 65 triệu năm trước. Ngày nay, đá núi lửa hình thành bao phủ gần 200.000 dặm vuông thành từng lớp dày hơn 6.000 feet. Sự phun trào của các siêu núi lửa sẽ khiến bầu trời bị nghẹt thở bởi Carbon Dioxide. Và các loại khí khác sẽ làm thay đổi đáng kể khí hậu Trái đất. Đây cũng là một giả khá hợp lý cho câu hỏi tại sao khủng long lại bị tuyệt chủng
Sự phun trào của các siêu núi lửa là nguyên nhân sâu xa khiến cho khủng long bị tuyệt chủng
Đầu tiên, một số nghiên cứu cho thấy nhiệt độ Trái đất đã thay đổi ngay cả trước khi sự kiện va chạm xảy ra. Các nghiên cứu khác đã tìm thấy bằng chứng về sự chết hàng loạt của các loài sinh vật . Sớm hơn nhiều so với 66 triệu năm trước. Với một số dấu hiệu cho thấy loài khủng long nói riêng đã suy giảm chậm trong cuối kỷ Phấn trắng.
Hơn nữa, hoạt động núi lửa diễn ra thường xuyên trên hành tinh này. Và là thủ phạm chính đáng cho các vụ tuyệt chủng cổ đại khác. Trong khi các vụ va chạm của thiên thạch khổng lồ hiếm hơn nhiều. Đây là nguyên nhân sâu xa khiến khủng long bị tuyệt chủng.
IV. Lời kết
Tại sao khủng long bị tuyệt chủng? Nhìn chung, giả thuyết được công nhận nhiều nhất vẫn là va chạm của thiên thạch. Nhưng dưới sự phát triển của khoa học và công nghệ, vẫn còn nhiều giả thuyết mới được phát hiện. Và có đủ bằng chứng thực tế hơn để tranh luận với giả thuyết va chạm thiên thạch.
Suy cho cùng, những nghiên cứu về sự tuyệt chủng của khủng long là nhằm ngăn chặn bi kịch diệt chủng tương tự có thể xảy đến với con người. Mặc dù hiện nay công nghệ phát triển vượt bậc. Song, nếu thảm họa tưởng tự xảy ra một lần nữa. Thì con người cũng sẽ không giải quyết được gì. Cho nên, con người sẽ chỉ là một sinh vật nhỏ bé trong vũ trụ bao la.
Xem thêm: Tuyệt Chủng Là Gì? Top 10 Động Vật Có Nguy Cơ Tuyệt Chủng
