Tại sao nói sự nghiệp thống nhất nước Đức, thống nhất Italia và nội chiến ở Mĩ mang tính chất là một cuộc cách mạng tư sản?
Sự nghiệp thống nhất nước Đức, thống nhất Italia và nội chiến ở Mĩ mang tính chất là một cuộc cách mạng tư sản vì:
Câu 2: Phân tích hệ quả của cách mạng công nghiệp? 2. Dẫn dắt vào bài mớiTrong các thập niên 50-60 của thế kỉ XIX nhiều cuộc cách mạng t sản liên tụcnổ ra dới những hình thức khác nhau ở châu Âu và Bắc Mĩ đã khẳng định sự toàn thắng của phơng thức sản xuất t bản chủ nghĩa, chấm dứt cuộc đấu tranh ai thắng aigiữa thế lực phong kiến lạc hậu, bảo thủ với giai cấp t sản đại diện cho lực lợng sản xuất tiến bộ. Để tìm hiểu nguyên nhân nào dẫn đến cuộc đấu tranh thống nhất Đức,I-ta-li-a và nội chiến ở Mĩ, diÔn biÕn diÔn ra ntn, tÝnh chÊt ý nghÜa ra sao, bài học hôm nay sẽ trả lời các câu hỏi nêu trên. 3. Tổ chức các họat động dạy và học trên lớp Hoạt động của GV và HSKiến thức HS cần nắm Hoạt động 1: Cả lớp cá nhân- Tríc hÕt, GV giíi thiƯu cho HS thÊy râ: Tõ những năm 1848-1849 một cao trào cách mạng t sản lại diễnra sôi nổi ở châu Âu, ở Pháp nhằm lật đổ bộ phận t sản tài chính, thiết lập nền cộng hoà thứ hai, tạo điều kiệncho chủ nghĩa t bản phát triển.ởĐức, Italia ngoài nhiệm vụ thủ tiêu quan hệ sản xuất phong kiến cònthực hiện nhiệm vụ thèng nhÊt ®Êt níc më ®êng cho chđ nghÜa t bản đi lên.- Tiếp đó, GV nêu câu hỏi:Hãy cho biết tình hình nớc Đức trớc khi thống nhất?- HS dựa vào SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý:+ Đến giữa thế kỉ XIX, kinh tế t bản chủ nghĩa ở Đức phát triển nhanh chóng, Đức từ một nớc nông nghiệptrở thành nớc công nghiệp. + Phơng thức kinh doanh theo đờng lối t bản chủ nghĩađã xâm nhập vào sản xuất: Sử dụng máy móc, thuê mớn công nhân, đẩy mạnh khai thác... tạo nên tầng lớp quýtộc t sản gọi chung là Gioong-ke. - GV giải thích khái niệmGioong-ke: - Có thể xem đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Đức làđế quốc Gioong ke, một loại đế quốc quân phiệt và hiếu chiến.+ Nớc Đức bị chia xử thành nhiều vơng quốc nhỏ, là trở ngại lớn nhất để phát triển kinh tế t bản chủ nghĩa GVkết hợp việc trình bày với chỉ lợc đồ về nớc Đức để thÊy1. Cuộc đấu tranh thống nhất nớc Đức- Tình hình nớc Đức:+ Giữa thế kỉ XIX kinh tế t bản chủ nghĩa Đức pháttriển nhanh chóng, Đức trở thành nớc công nghiệp.+ Phơng thức kinh doanh theo lối t bản đã xâm nhậpvào các ngành kinh tế.+ Nứơc Đức bị chia xẻ thành nhiều vơng quốcnhỏ, cản trở sự phát triển kinh tế t bản chủ nghĩa, đặt42Hoạt động của GV và HS Kiến thức HS cần nắmđợc tình trạng chia rẽ của quốc gia này. - GV nêu câu hỏi:Yêu cầu cấp bách của Đức là làm gì để phát triển kinh tế t bản chủ nghĩa?- HS trả lời câu hỏi. - GV kết luận: Yêu cầu cấp bách lúc này là thống nhấtđất nớc, chấm dứt tình trạng phân tán, chia rẽ. - GV nêu câu hỏi:Việt thống nhất nớc đức bằng cách nào?- GV gợi ý: Giai cấp vô sản có thể lãnh đạo cuộc đấu tranh cách mạng để xoá bỏ chế độ phong kiến lập nớcnớc cộng hoà thống nhất không? Vì sao? Giai cấp t sản có thể làm đợc điều đó không? vì sao?- HS dựa vào gợi ý của GV trả lời câu hỏi. - GV hớng dẫn để HS nhận thấy rằng việc thống nhấtĐức phải do tầng lớp Gioong ke thực hiện. - GV trình bày và phân tích; ở Đức do sự thoả hiệp củagiai cấp t sản và quý tộc phong kiến giai cấp vô sản cha đủ trởng thành để tiến hành thống nhất đất nớc bằngcon đờng cách mạng - con đờng từ dới lên, quá trình thống nhất đất nớc đợc thực hiện bằng con đờng chiếntranh vơng triều - từ trên xuống, thông qua vai trò của quý tộc Phổ - đại diện là Bi-xmác. Với những cộng sảnphản động đã đa nớc Đức trở thành một đồn luỹ phản ®éng nhÊt lµ ngn gèc chđ u dÉn ®Õn chđ nghĩaquân phiệt xâm lợc và là trung tâm xảy ra các cuộc chiến tranh ở châu Âu.- GV hớng dẫn HS khai thác bức tranh Bi-xmác trong SGK và giới thiệu: Công tớc Ôt-tô Phôn Bi-xmác ôttvon Bixmarck 1815-1898 thân thế, tài năng, tính cách, hoàn cảnh lịch sử, quá trình Bi-xmác tiến hànhcông cuộc thống nhất nớc Đức, nội dung các cộng sản đối nội, đối ngoại mà ông đã tiến hành trong thời kìlàm Thủ tớng.... Hoạt động 2: Cá nhân- GV sử dụng lợc đồ quá trình thống nhất Đức để trình bày diễn biến quá trình thống nhất nớc Đức.- Gọi 1-2HS lên bảng trình bày lại quá trình thống nhất ra yêu cầu cần thống nhấtđất nớc.- Đức tiến hành thống nhất bằng vũ lực từ trên xuốngthông qua các cuộc chiến tranh với các nớc khác.43Hoạt động của GV và HS Kiến thức HS cần nắmĐức để củng cố kiến thức mục này. - Quá trình thèng nhÊt §øc chñ yÕu tËp trung vàonhững nội dung sau: + Năm 1864, Bi-xmác tấn công Đan Mạch chiếm Hôn-xtai-nơ và Sơ-lê-xvích hai địa bàn chiến lợc quan trọng ở Ban Tích và Bắc Hải. Đan Mạch phải ký hoà ớc101864. Đồng ý trao hai công quốc choáo và Phổ, sau đó Phổ gạtáo làm chủ hai công quốc này. + Năm 1866, Bi-xmác gây chiến tranh vớiáo,áo thất bại phải rút ra khỏi liên bang Đức và chấp nhận để Phổthành lập một liên bang mới. - Kết quả: Năm 1867 Liên bang Bắc Đức ra đời gồm 18quốc gia Bắc Đức và 3 Thành phố tự do, hiến pháp đợc thông qua.- Năm 1870-1871, Bi-xmác tiÕn hµnh chiÕm Pháp, Pháp phải ký hiệp định đầu hàng thu phục đợc các bangmiền Nam hoàn toàn thống nhất đất nớc. - GV giải thích rõ: Việc thống nhất nớc Đức mang tínhchất một cuộc cách mạng t sản tạo điều kiện cho kinh tế t bản chủ nghĩa phát triển mạnh mẽ ở Đức.Hoạt động 1: Cá nhân - GV nêu câu hỏi:Tình hình Italia trớc khi thống nhất đất nớc?- HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét, bổ sung và chốt ý:+ Giữa thế kỉ XIX Italia vẫn bị chia thành 7 vơng quốc nhỏ, và chịu sự thống trị của đế quốcáo. Gv chỉ trên l- ợc đồ sự chia xẻ của Italia trớc khi thống nhất.+ Dới sự đô hộ của đế quốcáo và ách thống trị của các thế lực phong kiến, kinh tế lạc hậu chậm phát triển,ngoài vơng quốc Pi-ê-môn-tê. - GV nêu câu hỏi:Trớc tình hình đó đặt ra yêu cầu gì đa Italia phát triển theo hớng t bản chủ nghĩa?- HS trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và kết luận: Yêu cầu cấp bách là giảiphóng dân tộc khỏi sự lệ thuộc vào đế quốc áo, xoá bỏ sự cản trở của các thế lực phong kiến, mở đờng cho chủ- Quá trình thống nhất Đức + Năm 1864, Bi-xmác tấncông Đan Mạch chiếm Hôn-xtai-nơ và Sơ-lê-xvíchthuộc Ban Tích và Bắc Hải.+ Năm 1866, Bi-xmác gây chiến tranh vớiáo, Đức thành lËp mét liªn bangBắc Đức.- Năm 1870-1871, Bi-xmác gây chiến víi Ph¸p thuphơc c¸c bang miền Nam hoàn toàn thống nhất Đức.2. Cuộc đấu tranh thống nhất Italia- Tình hình Italia trớc khi thống nhất:+ Đất nớc bị phân tán chia xẻ thành 7 vơng quốc nhỏ,chịu sù thèng trÞ cđa đế quốcáo. + Kinh tế lạc hậu, chậmphát triển, bị kìm hãm phát triển.- Nhiệm vụ: + Đặt ra yêu cầu cấp báchlà giải phóng DT khỏi sự lệ thuộc vàoáo, xoá bỏ sự cản trở của các thế lực PK.44Hoạt động của GV và HS Kiến thức HS cần nắmnghĩa t bản phát triển .- GV nhấn mạnh: Trong đó nổi bật lên vai trò của vơng quốc vẫn giữ đợc độc lập, nền quân chủ lập hiến củatriều đại Xa-voa đại diện cho quyền lợi của liên minh quý tộc t sản hóa và đại rs, đã tạo điều kiện cho kinh tết bản chủ nghĩa phát triển. Hoạt động 2: Cả lớp cá nhân- Trớc hết GV sử dụng lợc đồ thống nhất Italia, kết hợp với nội dung SGK để trình bày diễn biến quá trìnhthống nhất Italia. - Tiếp theo, gọi HS lên bảng trình bày lại quá trìnhthống nhất Italia để khắc sâu và củng cố kiến thức. - GV yêu cầu HS xem ảnh Garibanđi và nêu câu hỏi:Nêu những hiểu biết của mình về Garibanđi? - Sau khi HS trả lời GV trình bày rõ thêm về GaribanđiNgời anh hùngáo đỏ thân thế, sự nghiệp thống nhất Italia của ông.- Diễn biến quá trình thống nhất Italia cần tập trung vào những nội dung chủ yếu sau:+ Tháng 41859 chiến tranh giữa liên quân Pi-ê-môn-tê, Pháp vớiáo bắt đầu dới sự hỗ trợ của đoàn quân tình nguyện Garibanđi đẩy quânáo vào tình thế khó khăn. Tháng 31860 các vơng quốc miền Bắc sáp nhập vàoPi-ê-môn-tê. + Tháng 41860, khởi nghĩa nhân dân ở đảo Xi-xi-liabùng nổ, đòi lật đổ chính quyền tay saiáo thống nhất đất nớc. Ga-ri-ban-đi cùng đội quânáo đỏ đổ bộ lên đảo giải phóng miền Nam Italia, sau đó miền NamItalia sáp nhập vào Piêmôntê 101860 thành lập Vơng quốc Italia.+ Năm 1866 Italia liên minh với Phổ chốngáo giải phóng đợc Vênêxia.+ Năm 1870 Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh Pháp - Phỉ, R«-ma thc vỊ Italia.- GV cã thĨ nãi thêm về diễn biến của cuộc đấu tranh thống nhất Italia.+ Më ®êng cho kinh tÕ ph¸t triĨn theo híng t bảnchủ nghĩa.- Diễn biến: nổi bật là vai trò của Vơng quốc Pê-ê-môn-tê.+ Tháng 41859, chiến tranh vớiáo; + Tháng 31860 các vơngquốc miền Bắc sáp nhập vào Pi-ê-môn-tê.+ Tháng 41860, khởi nghĩa nhân dân ở đảo Xi-xi-lia cùng với đội quânáo ®á cđa Ga-ri-ban-®i thèng nhất đợc miền Nam.+ Năm 1866 liên minh với Phổ chốngáo giải phóng đợc Vênêxia.+ Năm 1870 sau thất bại của Pháp trong chiến tranhvới Phổ thu hồi Rô-ma.45Hoạt động của GV và HS Kiến thức HS cần nắmNăm 1870, lợi dụng sù sơp ®ỉ cđa ®Õ chÕ II của Napôlêông III trong chiÕn tranh Ph¸p - Phổ, ngày2091870, quân đội Italia tiến vào Rôma. cuộc trng cầu dân ý sáp nhập Rôma và Vênêxia vào Vơng quốc Italiađợc tiÕn hµnh vµ thủ đô của Vơng quốc Italia đợc chuyển tõ T«rinoo vỊ R«ma. Qun lùc của Giáohoàng chỉ còn trong khu phố Vatican. công cuộc thống nhất đã hoàn thành, trong đó phần đóng góp quan trọngnhất là của Garibanđi và đạo quân tình nguyệnáo đỏ của ông.- GV nêu câu hỏi: Nêu ý nghÜa cuéc ®Êu tranh thèngnhÊt Italia? - HS dùa vào SGK và vốn hiểu biết qua bài học trả lêic©u hái. - GV chèt ý: Mang tÝnh chÊt mét cuộc cách mạng t sản,lật đổ sự thống trị của đế quốcáo và các thế lực phong kiến bảo thủ Italia. Tạo điều kiện cho chủ nghĩa t bảnphát triển. - GV nhấn mạnh thêm: Hạn chế của cuộc đấu tranhthèng nhÊt Italia lµ sau khi thèng nhÊt Italia vÉn theo chế độ quân chủ lập hiến, nền dân chủ còn rất nhiềuhạn chế, nông dân nghèo không có đất đai và không có quyền bầu cử.Hoạt động 1: Cá nhân - GV cho HS quan sát trên lợc đồ nớc Mĩ giữa thế kỉXIX trong SGK và giới thiệu cho HS thấy đợc sự mở rộng đất đai nớc Mĩ giữa thế kỉ XIX.- GV nêu câu hỏi:Hãy cho biÕt t×nh h×nh níc MÜ tríc khi néi chiÕn?- HS đọc SGK trả lời câu hỏi. - GV trình bày và phân tích:+ Kinh tế Mĩ giữa thế kỉ XIX tồn tại theo 2 con đờng: Miền Bắc phát triển nền công nghiệp t bản chủ nghĩa,miền Nam phát triển kinh tế đồn điền dựa trên bóc lột sức lao động nô lệ.-ýnghĩa: + Mang tính chất một cuộccách mạng t sản, lật đổ sự thống trị của đế quốcáo và các thế lực phong kiến.+ Mở đờng cho chủ nghĩa t bản phát triển. |
