5 điều hối tiếc nhất khi chết năm 2022

(ĐTCK) Trước khi rời xa cuộc sống, con người ta thường sẽ có khoảng thời gian nhìn lại, chiêm nghiệm về những việc mình đã trải qua trong cuộc sống. Từ đó, họ sẽ đúc kết lại được những kinh nghiệm, bài học mà có lẽ nhiều người, khi còn nhiều thời gian hơn sẽ phải tốn cả cuộc đời mới nhận ra được.

Bronnie Ware, nữ y tá người Úc, người đã dành hơn 12 năm làm việc tại phòng chăm sóc giảm nhẹ, nơi mà cô sẽ phải chăm sóc những bệnh nhân hấp hối những ngày cuối đời. Tại đây cô đã ghi lại rất nhiều những câu chuyện có thật, được chia sẻ lại bởi chính những bệnh nhân cô chăm sóc trên trang blog cá nhân của mình.

Những bài học đúc kết, những kinh nghiệm xương máu của bệnh nhân qua lời kể lại của cô đã thu hút được sự chú ý rất lớn của công chúng, đến nỗi cô đã phải phát hành một cuốn sách "The Top Five Regrets of the Dying" tạm dịch "5 điều con người hối hận nhất trước khi lâm chung" để chia sẻ ra cộng đồng.

Dưới đây là 5 điều cô đúc kết lại được:

Tôi ước đủ dũng cảm để sống đúng với bản chất con người mình, không phải sống cuộc sống mà người khác kỳ vọng

Đây là điều mà mọi người hối tiếc nhiều nhất. Khi mà mọi người nhận ra rằng họ không còn nhiều thời gian của sự sống nữa, họ sẽ hối tiếc khi còn quá nhiều mơ ước, hoài bão bản thân chưa thực hiện được.

Họ vẫn còn cả một danh sách những điều họ muốn thực hiện, nhưng họ đã không còn kịp thời gian và biết rằng những ước mơ vẫn còn dang dở.

Khi còn khỏe mạnh, mình mẫn thì bản thân lại không biết trân trọng mà lại phung phí vào qua nhiều điều phù phiếm, chạy theo những sự lựa chọn mà người khác dành cho mình.

Cho đến khi thời gian không còn nữa thì hối tiếc còn làm được gì?

Đừng chết khi những giấc mơ còn đang dang dở trong tim bạn. Hãy sống và cảm nhận những điều mình mong muốn, đừng quan tâm đến người khác nghĩ về bạn nữa.

Tôi ước mình đã không dành quá nhiều thời gian cho công việc

Trái ngược với nhiều lời khuyên bạn nhận được khi còn là sinh viên mới ra trường là "Hãy làm việc chăm chỉ hơn nữa đi", thì khi cuối đời, điều hối tiếc thứ hai mà y tá Ware khi lại là sự hối tiếc về quãng thời gian con người ta dành cho công việc.

Rất nhiều bệnh nhân nam giới đã tâm sự với cô rằng, họ nhớ quãng thời gian khi còn trẻ, nhớ những người anh em bạn bè của mình.

Vì trang trải cuộc sống gia đình mà nhiều người bị cuốn vào trong guồng quay của công việc. Để rồi đến khi nhìn lại thì mình đã phải đánh đổi quá nhiều thứ quý giá trong cuộc đời.

Tôi ước mình không che giấu cảm xúc của bản thân

Tâm lý an phận, "dĩ hòa vi quý" khiến nhiều người kìm nén cảm xúc của mình để giữ hòa khí với người khác.

Kết quả, bản thân ngày càng khép kín, hèn nhát không dám bộc lộ cá tính của bản thân. Dần dần cảm thấy mình trở nên nhạt nhòa, không còn tiếng nói giữa đám đông.

Bất bình không dám đấu tranh, tức giận thì nuốt cay đắng, uất ức vào trong bụng. Lâu dần càng nhiều oán hận trong người không phát ra ngoài chuyển hóa thành tâm bệnh, khiến bản thân ngày càng héo mòn, yếu đuối.

Tôi ước vẫn giữ liên lạc với bạn bè

Nhiều người đến lúc sắp chết mới hối hận vì không giữ liên lạc với bạn bè cũ.

Mỗi người bạn bè cũ như những nhân chứng sống cùng từng khoảnh khắc với chúng ta trên mỗi chặng đường đời. Nhưng vì vòng xoáy của cuộc sống mà vô tình ta mất dần liên lạc với bạn bè. 

Để rồi đến lúc muốn tìm người ôn lại kỷ niệm, chia sẻ những nhọc nhằn của cuộc sống thì lúc đó đã quá muộn.

Y tá Ware chia sẻ hầu hết khi sắp chết, mọi người đều bày tỏ nỗi nhớ bạn bè cũ của mình.

Tôi ước mình đã sống hạnh phúc hơn

Điều tưởng như hiển nhiên lại là thứ khó đạt được nhất trong cuộc sống. Chỉ đến khi sống những phút giây cuối đời, con người ta mới nhận ra, hạnh phúc là do mình lựa chọn.

Từ lúc sinh ra cho đến lúc nhắm mắt, cuộc sống của bạn đã được lập trình. Quan niệm "cha mẹ đặt đâu con cái ngồi đấy", bạn sống và làm việc dưới sự kỳ vọng của gia đình và xã hội. Bạn căng mình làm công việc mà bản thân không yêu thích, rồi tự an ủi bản thân rằng mình hài lòng với điều đó khi nhận được đồng lương đủ để trang trải cuộc sống.

Cuộc sống vô thường, ngắn ngủi, nếu bạn cứ giả vờ, trốn tránh hiện tại như vậy thì bạn sẽ mãi mãi không bao giờ đưa ra được lựa chọn đúng đắn cho bản thân mình.

Lời khuyên của Y tá Ware là bạn hãy thoát ra khỏi những thói quen cũ kìm hãm bản thân, hãy tạo cho mình sự "thoải mái" thật sự, khi đó bạn mới cảm nhận được hạnh phúc thật sự khi làm việc mình lựa chọn.

A journey with one Australian caregiver's experiences in palliative care brings us face to face with our own mortality. If we are willing, there is much to learn from those who have walked their final steps on this earth and been transparent about their regrets. Bronnie Ware's memoir recounts her years of caregiving to the dying and the wisdom she received and painful personal growth that emerged from those experiences. It also stands as a warning to those in palliative care to guard against burnout.

The top five regrets of the dying are not surprising, but they are woven through the lives of the people Bronnie cared for in such a powerful way as to pull us into the emotion of the lament. The regrets are universal, and if we took the time to think for a moment, we would probably come up with similar statements. The challenge is to remember those axioms and care enough to change our behavior before we are at death's door. Given the changes brought about in Bronnie's life from exposure to the dying, learning from our experiences seems to be the theme of the book.

A secondary theme is the warning against burnout in caregiving. After several years in the profession, Bronnie suffered a catastrophic depression. She admits she overinvested emotionally in her dying patients to the neglect of herself and suffered the fallout of abandonment of her own needs. Bronnie's account of her own emotional despair is likely a hazard inherent to caregivers, whether they support the ill or dying.

Despite the subject matter, this book is uplifting and encouraging with accounts of deep friendships with her patients and times of laughter and delight. In addition, the book is sprinkled with pithy wisdom: “Success doesn't depend on someone saying yes, we will publish your book or no, we won't. It is about having the courage to be you regardless” (p. 63); “We are given lessons to heal, though, not necessarily to enjoy” (p. 64); “Expressing our feelings is a necessity for a happy life” (p. 125); “If ever one wants to live in denial about the state of our society, avoid nursing homes. If ever you feel strong enough to look at life honestly, spend some time in one” (p. 135); “Loneliness isn't a lack of people. It is a lack of understanding and acceptance” (p. 139); and likely her theme statement and the one that buoyed her up while empathizing with the suffering of her patients, “One of the most beautiful things I was learning through palliative care was to never underestimate anyone's capacity for learning” (p. 154).

This book is an experience in living, not dying. We should probably read a book like this every 10 years to keep our focus on important relationships and objectives—the ones that will keep us from experiencing regrets when the final bell tolls. Of course, anyone serving in palliative care will likely feel camaraderie with Bronnie's experiences and hopefully heed her warning about burnout.

My interest in this book was not only curiosity in what others who were dying found to be regrettable so that I might not find myself in the same straits but also to find out what lessons Bronnie learned as a caregiver. I have been on both sides of the caregiving/care receiving coin. In 1988 my husband was diagnosed with Guillain-Barré syndrome. He was severely impaired for weeks and took months to recover strength and coordination. Our children were ages 11, 9, and 2, and I had lost a baby due to premature birth 7 months earlier. I understand how one can give to the point of self-neglect. I also understand how easy it is to empathize with the patient to a degree of emotional exhaustion. I suspect these two tendencies are pitfalls all extended caregivers risk. I understand now how to support those who are supporting the patient. Experience is an enduring teacher.

In 2008 I was diagnosed with breast cancer. I spent the next year in treatment—chemotherapy, surgery, radiation. I saw the sacrifices my family made through the eyes of the wounded one. I didn't discover until months later that my daughter was living with the fear that I would be taken from her. She hardly left my side. Although I had an optimistic prognosis, this did not quell an unfounded fear in her mind that my demise was imminent. Thus, I learned how important it is to take the emotional temperature of caregivers and find out how they are doing. They are the shadow soldiers in the battle, where all the attention and support goes to the patient.

Whether experiencing life as the patient or the caregiver, I agree with Bronnie's declaration, “What may appear as tragic situations to others were also great opportunities for growth and learning for the person involved” (p. 145). Like most people, I haven't been left out of the proving ground of trials. Like Bronnie, I have chosen to grow and learn and have fought and found victory over sadness and bitterness. As Bronnie concludes and I agree, “So the best way to make the most out of life is to appreciate the gift of it, and choose not to be a victim” (p. 81).

Nếu bạn đã ở lại với đánh giá này cho đến nay, bạn có khả năng hy vọng tiết lộ năm điều hối tiếc hàng đầu của cái chết. Hy vọng, bạn đã bắt đầu suy ngẫm danh sách của riêng bạn và sẽ tìm thấy những điều này khẳng định. 1) Tôi ước mình có can đảm để sống một cuộc sống đúng với bản thân mình, chứ không phải cuộc sống mà người khác mong đợi ở tôi. 2) Tôi ước mình đã không làm việc chăm chỉ. 3) Tôi ước mình có can đảm để bày tỏ cảm xúc của mình. 4) Tôi ước tôi đã giữ liên lạc với bạn bè của mình. 5) Tôi ước mình đã để mình hạnh phúc hơn (trang V).

Công việc ngắn này thuộc thể loại tự giúp đỡ. Nó chắc chắn đóng gói rất nhiều hướng kích thích tư duy vào một định dạng dễ đọc và giải trí. Nếu bạn đọc nó, hãy chuẩn bị để suy nghĩ của bạn.

Bronnie cũng có một trang web, www.bronnieware.com, đây là một người bạn đồng hành tốt đẹp với cuốn sách của cô. Trang web có một blog, cửa hàng quà tặng và thông tin về các hoạt động chuyên nghiệp khác của cô.

Mọi người hối tiếc điều gì trước khi họ chết?

Sự hối tiếc phổ biến nhất trong cuộc sống là gì?

Mọi người hối tiếc nhất là gì vào cuối đời?