Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Nguyễn Thành Vinh - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long. Show Mặc dù cần phải làm xét nghiệm hoặc siêu âm mới có thể biết chính xác đã mang thai hay chưa, nhưng vẫn có những dấu hiệu hoặc triệu chứng gợi ý cho việc này. Mất kinh chỉ là một trong những dấu hiệu rất sớm của mang thai, bên cạnh đó còn nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác. Trong những tuần đầu của thai kỳ có thể sẽ không có triệu chứng gì, những dấu hiệu mang thai sớm bị bỏ qua vì nghĩ rằng nó là triệu chứng của kinh nguyệt. Sau khi thụ thai, trứng đã thụ tinh sẽ di chuyển và làm tổ tại buồng tử cung, gây ra những triệu chứng sớm nhất khi mang thai: ra đốm máu và đau bụng. Chúng xuất hiện trong khoảng thời gian từ 6 tới 12 ngày sau khi trứng được thụ tinh. Ra đốm máu là chảy máu li ti, phát hiện được khi lau bằng giấy, có thể có màu đỏ, hồng, hoặc nâu (màu sắc thường nhạt màu hơn so với máu kinh). Đau bụng cũng tương tự như đau bụng kinh nhưng ở mức độ nhẹ hơn. Cả hai triệu chứng này có thể bị nhầm với triệu chứng của kinh nguyệt, nên dễ bị bỏ qua. Bên cạnh hai triệu chứng trên, người phụ nữ có thể thấy âm đạo tiết dịch màu trắng sữa, do thành âm đạo dày lên sau thụ thai. Dịch tiết này là sinh lý bình thường, và sẽ xuất hiện suốt thời kỳ mang thai, không cần điều trị. Khi việc thụ thai hoàn thành, cơ thể sẽ tiết ra nội tiết tố hCG. Và tất yếu, kỳ kinh tiếp theo sẽ không xảy ra. Tuy nhiên một số phụ nữ có kinh nguyệt không đều nên dễ lầm lẫn với sự mất kinh sau thụ thai. Khi mới mang thai (sớm nhất là một tuần sau thụ thai) cơ thể có thể cảm thấy rất mệt mỏi và buồn ngủ. Nguyên nhân là do nội tiết tố progesterone tăng cao, và lúc này cơ thể cần được nghỉ ngơi nhiều, ăn các thức ăn giàu protein và sắt. Ốm nghén là triệu chứng kinh điển của mang thai, và không phải tất cả các thai phụ đều bị. Nguyên nhân gây ra ốm nghén hiện chưa rõ, nhưng rất có thể là do thay đổi nội tiết tố.Buồn nôn và nôn có thể xuất hiện vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhưng hay xuất hiện vào buổi sáng.Thay đổi nội tiết tố cũng làm khẩu vị của thai phụ thay đổi, khiến thai phụ cảm thấy thèm hoặc sợ hãi một số món ăn nhất định.Buồn nôn, nôn, thay đổi khẩu vị có thể kéo dài đến hết thai kỳ, dù chúng thường giảm hoặc hết ở tuần thứ 13 hoặc 14.  Ốm nghén là triệu chứng kinh điển của mang thai Thay đổi về vú cũng là một dấu hiệu rất sớm báo hiệu mang thai. Do nội tiết tố thay đổi nhanh, vú thai phụ to lên, mềm, cảm giác căng đầy, có thể đau hoặc ngứa trong 1 tới 2 tuần. Quầng vú cũng trở nên sậm màu hơn. Khi mang thai, lưu lượng tuần hoàn tăng lên khiến thận làm việc nhiều hơn, nên thai phụ đi tiểu thường xuyên hơn. Hiện tượng này xuất hiện vào khoảng tuần thứ 6 tới tuần thứ 8 sau thụ thai. Trong khi mang thai, nồng độ nội tiết tố progesterone tăng cao, khiến thức ăn được tiêu hóa chậm hơn, dẫn tới đầy bụng và táo bón. Sự thay đổi nồng độ nội tiết tố khi mang thai có thể ảnh hưởng tới cảm xúc của thai phụ, khiến thai phụ nhạy cảm hơn. Đây là hiện tượng thường thấy, và có thể gây ra trầm cảm, lo âu, hưng cảm, nóng giận. Thân nhiệt cao hơn bình thường tuy có thể gặp khi lao động, thể dục thể thao, thời tiết nóng,... nhưng cũng là dấu hiệu mang thai sớm. Vào khoảng tuần thứ 8 tới tuần thứ 10 sau thụ thai, tim thai phụ bắt đầu đập nhanh và mạnh hơn, dẫn tới hiện tượng đánh trống ngực và rối loạn nhịp. Điều này khá phổ biến ở các thai phụ do sự thay đổi nội tiết tố gây ra, tuy nhiên cần được thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tránh nhầm lẫn giữa sinh lý mang thai và bệnh lý thực sự. Rất nhiều thai phụ cho biết họ xuất hiện đau đầu hoặc đau lưng nhẹ. Dưới sự thay đổi của nội tiết tố, các mạch máu giãn ra khiến huyết áp hạ xuống làm cho thai phụ cảm thấy chóng mặt, thậm chí bị ngất. Chóng mặt và ngất cũng là dấu hiệu mang thai sớm Tất cả các dấu hiệu mang thai sớm nêu trên tuy có thể là dấu hiệu sớm của mang thai, nhưng cũng có thể là triệu chứng của một bệnh lý tiềm ẩn nào đó. Bạn nên đến cơ sở y tế khám khi phát hiện bất kỳ bất thường nào để có chẩn đoán xác định chính xác và điều trị kịp thời nếu cần. Nếu bạn đã mang thai, trong 3 tháng đầu bạn nên thận trọng trong ăn uống và theo dõi sức khỏe, đến bệnh viện ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường bởi đây là thời điểm nhạy cảm nhất trong suốt thai kỳ. Để mẹ và bé được khỏe mạnh, thai phụ cần: Vinmec hiện có nhiều gói thai sản (12-27-36 tuần), trong đó chương trình thai sản trọn gói 12 tuần giúp theo dõi sức khỏe của mẹ và bé ngay từ đầu thai kỳ, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề sức khỏe. Ngoài các dịch vụ thông thường, chương trình theo dõi thai sản từ 12 tuần có các dịch vụ đặc biệt mà các gói thai sản khác không có như: xét nghiệm Double Test hoặc Triple Test tầm soát dị tật thai nhi; xét nghiệm định lượng yếu tố tân tạo mạch máu chẩn đoán tiền sản giật; xét nghiệm sàng lọc tuyến giáp; xét nghiệm Rubella; xét nghiệm ký sinh trùng lây từ mẹ sang con gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ và thể chất của bé sau sinh. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn Bài viết tham khảo nguồn: Webmd.com, Healthline.com, Nichd.gov
Dinh dưỡng khi mang thai giúp con phát triển hoàn thiện Những bệnh lý phổ biến trong thai kỳ và cách phòng ngừa XEM THÊM:
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Nguyễn Thị Mận - Bác sĩ Sản Phụ khoa - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Ốm nghén là tổng hợp của các biểu hiện khó chịu xảy ra giai đoạn 3 tháng đầu (từ 6 - 8 tuần) của thai kỳ. Trong đó, nổi bật nhất là triệu chứng buồn nôn và nôn ói. Ốm nghén sẽ có xu hướng giảm dần sau tuần thứ 12 và chỉ còn rất ít trường hợp kéo dài đến 3 tháng giữa thai kỳ. Nguyên nhân gây ra ốm nghén trong thai kỳ cho đến nay vẫn chưa thấy có cơ chế nào rõ ràng. Một số giả thiết được đặt ra là do sự thay đổi nội tiết tố sinh lý khi mang thai. Trong đó, khi nồng độ progesterone tăng cao sẽ làm giãn các cơ của hệ tiêu hóa, dẫn đến thức ăn trong dạ dày bị đẩy lên thực quản tạo cảm giác buồn nôn. Chất này còn làm thức ăn trong dạ dày chậm tiêu hóa hơn bình thường, gây chứng khó tiêu. Bên cạnh đó, một số phụ nữ có hệ thần kinh vốn nhạy cảm, có phản xạ rất mạnh với những thay đổi trong cơ thể, nhất là khi mang thai. Triệu chứng "kinh điển" thường gặp trong hội chứng ốm nghén khi mang thai là có cảm giác buồn nôn và nôn ói liên tục. Các cơn buồn nôn thường nặng nề vào buổi sáng khi thức dậy nên còn có tên gọi là "bệnh buổi sáng". Không chỉ như vậy, các cơn cũng dễ khởi phát khi gặp mùi vị thức ăn, bị kích thích bởi ánh sáng hoặc tiếng động, nơi đông người... Chính vì nôn ói quá nhiều, không thể dung nạp được thức ăn, hầu hết các sản phụ sẽ bị sụt cân hơn so với lúc trước khi mang thai. Thậm chí, sản phụ không thể uống được nước, đối diện với nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải mức độ trung bình cho đến nguy kịch. Ngoài nôn ói, sản phụ có thể có cảm giác chán ăn, thường xuyên thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, không thể tập trung vào bất cứ điều gì khác hơn ngoài cảm giác buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ. Nôn, buồn nôn là biểu hiện thường thấy của ốm nghén khi mang thai Các biện pháp chủ đạo giúp thuyên giảm chứng ốm nghén khi mang thai cho sản phụ được áp dụng phổ biến trong thực tế là điều trị triệu chứng, cân bằng nước – điện giải và thư giãn tinh thần. Cụ thể, các mẹ nên tham khảo và tuân thủ theo các điều sau đây: 3.1. Điều chỉnh các sinh hoạt hằng ngàyXác định là loại bỏ các kích thích làm khởi phát buồn nôn và nôn ói, thường gặp là các loại thức ăn hoặc mùi nhất định.
3.2. Bổ sung thuốc chống nônKhi sản phụ bị nôn ói liên tục và hoàn toàn không dung nạp được dinh dưỡng qua đường miệng, cần phải dùng thuốc chống nôn và bù nước, điện giải, năng lượng tạm thời qua đường tĩnh mạch. Mặc dù tính an toàn và hiệu quả của các thuốc chống nôn trên đối tượng phụ nữ có thai còn khá hạn chế, các nhóm thuốc này vẫn chứng tỏ ưu điểm khá cao. Tuy nhiên, việc lựa chọn nhóm thuốc nào phù hợp cần phụ thuộc vào sự thăm khám của bác sĩ. Đồng thời, sản phụ cũng cần tuân thủ liều điều trị để vừa đạt hiệu quả, vừa hạn chế được các tác dụng phụ. 3.3. Bổ sung nước – điện giải – năng lượng qua dịch truyềnNhững loại dịch truyền nên được chỉ định là những loại có đặc tính sinh lý, sinh hóa tương tự môi trường tuần hoàn bên trong cơ thể, như dung dịch natri clorid 0,9%, lactate ringer... Lượng dịch và tốc độ truyền cần tuân thủ theo y lệnh của bác sĩ. Nôn ói quá nhiều có thể gây mất các chất điện giải thông qua dịch nôn, khiến hạ natri máu, hạ kali máu. Lúc này, việc bổ sung điện giải có thể song song với lượng dịch truyền. Không được tăng nồng độ các điện giải lên quá nhanh vì ảnh hưởng đến hoạt động điện sinh lý trên màng tế bào. Đồng thời, thường xuyên đánh giá lại hiệu quả của việc điều chỉnh thông qua các xét nghiệm cần thiết. Bệnh nhân có thể được truyền dịch dưới sự chỉ định và theo dõi của chuyên gia y tế Bệnh não Wernicke là một biến chứng có thể gặp trong hội chứng ốm nghén ở phụ nữ mang thai. Mặc dù tỷ lệ rất hiếm gặp, biến chứng này lại để hậu quả nặng nề nhưng may mắn là có thể được ngăn ngừa và điều trị bằng cách thay thế thiamine dưới dạng chế phẩm uống và truyền tĩnh mạch. Chỉ định này nên được cân nhắc ở những sản phụ bị nôn mửa liên tục. 3.5. Các chiết xuất từ thảo dược thiên nhiênMặc dù chứng ốm nghén dễ bị kích thích bởi một số mùi, vị nhất định, một số loại thảo dược thiên nhiên có thể mang lại hiệu quả an dịu giác quan. Tiêu biểu trong số đó là gừng. Kinh nghiệm dân gian cho thấy mùi gừng giúp sản phụ cảm giác bớt kích thích, giảm cảm giác khó chịu, cồn cào trong dạ dày hơn. Hơn thế nữa, một chút trà gừng hay một mẩu bánh quy gừng cũng được quan sát thấy có khả năng làm giảm buồn nôn ở phụ nữ mang thai khi so sánh với giả dược. 3.6. Các phương pháp điều trị không dùng thuốcMột chế độ nghỉ dưỡng hoàn toàn, tuyệt đối tránh căng thẳng, lo lắng hay không còn phải vướng bận lao động, tư duy sẽ giúp người sản phụ thoải mái và dịu đi cảm giác khó chịu của ốm nghén. Ngoài ra, một số liệu pháp vật lý bên ngoài như châm cứu, bấm huyệt, thôi miên, xoa bóp, thư giãn cơ liên tục... cũng đang từng bước chứng minh tính hiệu quả trong điều trị ốm nghén khi mang thai. 3 tháng đầu là thời điểm nhạy cảm nhất trong suốt thai kỳ. Để mẹ và bé được khỏe mạnh, các bậc cha mẹ cần lưu ý: Vinmec hiện có nhiều gói thai sản (12-27-36 tuần), trong đó chương trình thai sản trọn gói 12 tuần giúp theo dõi sức khỏe của mẹ và bé ngay từ đầu thai kỳ, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề sức khỏe. Ngoài các dịch vụ thông thường, chương trình theo dõi thai sản từ 12 tuần có các dịch vụ đặc biệt mà các gói thai sản khác không có như: xét nghiệm Double Test hoặc Triple Test tầm soát dị tật thai nhi; xét nghiệm định lượng yếu tố tân tạo mạch máu chẩn đoán tiền sản giật; xét nghiệm sàng lọc tuyến giáp; xét nghiệm Rubella; xét nghiệm ký sinh trùng lây từ mẹ sang con gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ và thể chất của bé sau sinh. Để biết thêm thông tin chi tiết về chương trình thai sản trọn gói 12 tuần và đăng ký khám, Quý khách hàng vui lòng liên hệ với các Bệnh viện và phòng khám thuộc hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn XEM THÊM: |
