Sơ lược về biểu đồ Ishikawa – Biểu đồ xương cá
Các vấn đề là hậu quả của một hay nhiều nguyên nhân sâu xa gây ra. Chỉ bằng cách tìm ra và loại bỏ các nguyên nhân gốc rễ này. Chúng ta mới có thể giải quyết triệt để các vấn đề. Từ các buổi brainstorming, chúng ta có thể xác định được các nguyên nhân sâu xa. Nhưng đây không phải là một cách có hệ thống. Bằng cách sử dụng biểu đồ Ishikawa (biểu đồ xương cá). Chúng ta có thể thực hiện được một phân tích nhân quả toàn diện và xác định được nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề. Show Biểu đồ xương cá là gì?Biểu đồ xương cá được phát triển bởi nhà khoa học Nhật Bản Kaoru Ishikawa. Trong quá trình làm việc tại công ty Kawasaki Heavy Industries. Ông đã phát hiện ra rằng một loạt các nhân tố có thể ảnh hưởng tới một quy trình làm việc. Để có được cái nhìn sâu sắc về các yếu tố này. Ông đã thiết kế một công cụ đồ họa đơn giản. Trong đó, các nguyên nhân sâu xa tiềm năng được mô tả một cách có trật tự. Vì mô hình này có hình dáng giống một bộ xương cá. Nên biểu đồ Ishikawa còn được gọi là biểu đồ xương cá. Trên thực tế, biểu đồ Ishikawa đã chỉ từng được dùng cho các quá trình sản xuất và hoạt động quản lý chất lượng đi kèm. Nhưng hiện nay, biểu đồ này cũng được sử dụng trong các lĩnh vực khác. Ứng dụng của biểu đồ Ishikawa – Biểu đồ xương cáBiểu đồ Ishikawa tạo nên một sự tách biệt giữa nguyên nhân và hệ quả. Ở phía bên phải của biểu đồ Ishikawa là các vấn đề được mô tả, và ở bên trái là các nguyên nhân sâu xa được chỉ ra. Những nguyên nhân gốc rễ (hay nguyên nhân sơ cấp) này được chia thành bốn loại. Sau đó, mỗi loại được phân nhánh thành các nguyên nhân thứ cấp. Bốn nhóm nguyên nhân chính là: Con ngườiNhóm này liên quan đến tất cả các nguyên nhân gây ra bởi hành động của con người: việc giao tiếp đã tốt chưa, mọi người có hiểu được nhiệm vụ của họ không, nhân viên có được tham gia, trải nghiệm và đào tạo đầy đủ không? v.v. Máy móc thiết bịNhóm này bao gồm các nguyên nhân liên quan đến hoạt động của máy móc, công cụ, các thiết bị lắp đặt và máy tính; các máy móc đã được sử dụng đúng chưa, chúng có đủ an toàn không, có đáp ứng được các yêu cầu không, chúng đáng tin cậy không, v.v.? Nguyên vật liệuCó thể có các vấn đề nảy sinh với vật tư, nguyên liệu, các mặt hàng tiêu dùng và các sản phẩm bán thành phẩm: chất lượng của chúng ra sao, doanh nghiệp cần bao nhiêu, những vật liệu có sức chống đỡ với tác động từ bên ngoài hay không, độ bền của chúng thế nào, v.v.? Phương phápNhóm này điều tra xem liệu rằng các nguyên nhân có thể xuất phát từ phương pháp làm việc hay không: quy trình công việc có hợp lý không; các quy trình phối hợp được tổ chức như thế nào, nhân viên và các phòng ban giao tiếp với nhau như thế nào, v.v? Xem thêm: 5 Website cung cấp các khóa học hiệu quả về Supplychain Cách lập biểu đồ Ishikawa – Biểu đồ xương cáVí dụ sử dụng biểu đồ Ishikawa của một quán cà phê để tìm ra nguyên nhân tại sao khách hàng phản hồi cà phê của quán không ngon. Để tạo nên một biểu đồ Ishikawa, chúng ta cần làm theo các bước sau. Đầu tiên là vẽ một hình dạng xương cá trên một mặt giấy lớn. Từ đó, các bước tiếp theo sẽ được thực hiện trong quá trình thảo luận:
Xem thêm: Sơ đồ chuỗi cung ứng và cách vận hành hiệu quả Các điều chỉnh cần thiếtBiểu đồ Ishikawa là một phương pháp phân tích vấn đề – nguyên nhân hiệu quả và có thể được sử dụng trong bất kỳ lĩnh vực nào. Vì các lĩnh vực có thể khác nhau rất nhiều. Nên các nhóm nguyên nhân có thể được mở rộng hoặc thay đổi. Miễn là các nguyên nhân gốc rễ của vấn đề được xác định thì biểu đồ Ishikawa sẽ đạt được mục tiêu của nó. Lời khuyên để sử dụng biểu đồ Ishikawa thành công
- Đó đại diện cho mối quan hệ có ý nghĩa giữa một nguyên nhân và một kết quả - Đây là một công cụ rất tốt để phân tích nguyên nhân gốc rễ và là một phần của 7 Công cụ kiểm soát chất lượng cơ bản - Tiến sĩ Kaoru Ishikawa đã phát triển nó vào năm 1943 trong khi tư vấn cho xưởng thép của Kawasaki tại Nhà máy đóng tàu Kawasaki, vì vậy Tiến sĩ Joseph M. Juran đã đặt tên cho nó là "Ishikawa" - Sơ đồ này còn được gọi là "Xương cá" vì nó trông giống như xương của cá. - Khi xác định nguyên nhân gây ra vấn đề (sự cố) - Xác định tất cả các nguyên nhân gốc rễ có khả năng góp phần gây ra sự cố (rắc rối) - Đặc biệt là khi suy nghĩ của các thành viên một nhóm khác nhau - Công cụ này rất hữu ích trong Dự án Six Sigma Bốn bước được đề cập dưới đây 1. Nêu tác động hoặc vấn đề không mong muốn 2 Xác định các nhóm nguyên nhân chính 3 Sắp xếp nguyên nhân và nguyên nhân phụ có liên quan 4 Xác định các nguyên nhân gốc rễ tiềm năng - Trước hết, chúng tôi sẽ đề cập đến tác động hoặc vấn đề không mong muốn và vẽ một trục xương sống cùng các đường thẳng. - Sau đó xác định và trình bày một vấn đề (tác động) Viết vấn đề vào giữa bên phải của biểu đồ hoặc bảng trắng. - Vẽ một hộp bao quanh vấn đề và một mũi tên ngang chạy đến nó. - Để hiểu rõ hơn, chúng tôi lấy một ví dụ để phân tích nguyên nhân gốc rễ cho việc này, chúng tôi sẽ vẽ sẳn đường trục và đường thẳng như được đề cập trong hình dưới đây Trong bước thứ hai, các thành viên trong nhóm nghĩ ra các loại nguyên nhân chính có liên quan đến vấn đề Đối với ngành sản xuất, nó là "6M" Trong ngành sản xuất "6M" là viết tắt của Người (Man) Máy móc (Machine) Vật liệu (Material) Phương pháp (Method) Đo lường (Measurement) Môi trường (Enviroment) Đối với ngành thương mại, "6M" được thay thế bằng "8P" Sản phẩm/ dịch vụ (Product) Giá (Price) Khuyến mãi ( promotion) Địa điểm (place) Quá trình (process) Con người ( people) Dữ liệu vật lý (physical evidence) Hiệu suất (performance) Đối với ngành dịch vụ, "6M" được thay thế bằng "4S" Vùng lân cận Các nhà cung cấp Hệ thống Kỹ năng Chúng tôi sẽ lấy một ví dụ về xe hơi để hiểu hơn khái niệm phân tích nguyên nhân gốc rễ, phân tích trên 6M sau đó sẽ xóa những "M" không liên quan khỏi "6M". - Chúng ta sẽ tiếp tục phân tích các vấn đề gây nên khả năng hoạt động kém của xe hơi - Viết các loại nguyên nhân là các nhánh từ mũi tên chính - Nghĩ đến tất cả những nguyên nhân ban đầu của vấn đề - Lý do tại sao điều này xảy ra? Khi mỗi ý kiến được đưa ra, người hướng dẫn viết nó như một nhánh vào danh mục phù hợp. - Nghiên cứu tất cả các nguyên nhân có thể liên quan đến tình trạng hoạt động kém của xe như được đề cập dưới đây Điều chỉnh bộ chế hòa khí Lốp không săm Bảo trì kém Thói quen lái xe kém Không có nhận thức Bôi trơn không đúng cách Hỗn hợp nhiên liệu sai Dầu động cơ không phù hợp Chuyển số không theo trình tự Chuyển số sai Lái xe quá nhanh - Tiếp tục hỏi “Tại sao điều này xảy ra?” đối với mỗi nguyên nhân. - Viết tất cả những gì thu thập được vào nhánh chính và nhánh phụ. - Tiếp tục hỏi tại sao và đào sâu hơn mức độ nguồn gốc của vấn đề. - Sau khi xác định tất cả các khả năng, chúng ta sẽ rút ra được lý do cho việc tiết kiệm xăng là việc bảo dưỡng xe kém mà bạn có thể dễ dàng hiểu được từ ví dụ dưới đây. - Giúp xác định nguyên nhân gốc rễ - Tăng kiến thức - Khuyến khích tham gia hoạt động nhóm - Một công cụ tốt để động não - Xác định các khu vực cụ thể để thu thập dữ liệu |