Hướng dẫn trả lời câu 5 trang 24 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 1 sách Kết nối tri thức với cuộc sống. Soạn bài Đi lấy mật – Văn 7 KNTT  Nhân vật An đã được nhà văn miêu tả qua những chi tiết nào (ngoại hình, lời nói, hành động, suy nghĩ, cảm xúc, mối quan hệ với các nhân vật khác,…)? Em hãy dựa vào một số chi tiết tiêu biểu để khái quát đặc điểm tính cách của nhân vật An. – Nhân vật An đã được nhà văn miêu tả qua những chi tiết: Quảng cáo - Advertisements + Lời nói: ôn hòa với thằng Cò, lễ độ với ba má. + Hành động: chen vào giữa, quảy cái gùi bé; đảo mắt nhìn + suy nghĩ, cảm xúc: qua lời má kể vẫn chưa hình dung về cách “ăn ong”, khi được đi thực tế thì đã so sánh được sự khác biệt ở vùng U Minh với các vùng khác trên thế giới; cảm thấy lạ lẫm vì không gian im lìm ở trong rừng; ngạc nhiên về vẻ đẹp rừng U Minh với đa dạng loài chim và âm thanh; tự ái khi hỏi thằng Cò nhiều thứ. + Mối quan hệ với các nhân vật khác: với Cò xưng tao- mày thể hiện quan hệ bình đẳng; với ba má nuôi thì xưng hô lễ phép. => Tính cách của nhân vật An: là cậu bé hồn nhiên, ngoan ngoãn nhưng hết sức hiểu chuyện và cũng ham học hỏi và hiểu biết rộng. 3. Thảo luận: Trong bài văn tả ngoại hình của người, nên chú ý tả những gì? Trong bài văn tả ngoại hình của người nên chú ý tả những chi tiết tiêu biểu, nhằm khắc hoạ rõ nét hình ảnh của nhân vật, đồng thời nêu bật được tính tình và nội tâm của nhân vật ấy. Soạn bài Tả ngoại hình của nhân vật trong bài văn kể chuyện trang 23, 24 Tập làm văn lớp 4 được biên soạn đầy đủ chú ý lý thuyết cùng hướng dẫn làm bài phần nhận xét và luyện tập SGK Soạn bài Tập làm văn lớp 4: Tả ngoại hình của nhân vật trong bài văn kể chuyện trang 23, 24 SGK Tiếng Việt 4 tập 1 với các nội dung chính về lý thuyết, cũng như gợi ý cho các em học sinh cách làm bài tập trang 23, 24 sách giáo khoa đúng hướng. Trong bài văn kể chuyện, nhiều khi cần miêu tả ngoại hình của nhân vật. Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu có thể góp phần nói lên tính cách hoặc thân phận của nhân vật và làm cho câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn I. NHẬN XÉT Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự
những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Theo Tô Hoài Câu 1 trang 24 SGK Tiếng Việt 4 tập 1. Ghi vắn tắt vào vở đặc điểm ngoại hình của chị Nhà Trò : - Sức vóc : ... - Cánh : ... - "Trang phục" : ... Gợi ý trả lời Ghi vắn tắt vào vở đặc điểm ngoại hình của chị Nhà Trò: - Sức vóc: gầy yếu, bự những phân như mới lột. - Cánh: mỏng như cánh bướm non; ngắn chùn chùn; rất yếu, chưa quen mở. - Trang phục: mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng. Câu 2 trang 24 SGK Tiếng Việt 4 tập 1. Ngoại hình của chị Nhà Trò nói lên điều gì về tính cách và thân phận của nhân vật này ? Gợi ý trả lời Ngoại hình của chị Nhà Trò cho thấy rõ tính cách yếu đuối, dễ bị ăn hiếp, thân phận tội nghiệp, rất đáng thương của chị. II. LUYỆN TẬP Câu 1 (trang 24 sgk Tiếng Việt 4) : Đoặn văn sau miêu tả ngoại hình của một chú bé liên lạc cho bộ đội trong kháng chiến. Tác giả đã chú ý miêu tả những chi tiết nào ? Các chi tiết ấy nói lên điều gì về chú bé.
Gợi ý trả lời Đọc đoạn văn, ta thấy: khi tả ngoại hình tác giả đã chú ý đến hình dáng bên ngoài: gầy, tóc húi ngắn, mặc áo cánh nâu co hai túi trễ xuống đến tận đùi, quần ngắn chỉ tới đầu gối, bắp chân nhỏ luôn động đậy Đôi mắt thì sáng và xếch. Các chi tiết ấy đã cho ta thấy chú liên lạc vốn xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo khổ, lam lũ quen chịu đựng vất vả và là một chú bé cần cù, siêng năng, nhanh nhẹn, thông minh, dũng cảm. Chính những đặc điểm ngoại hình này mà tác giả đã chọn lọc miêu tả, đã giúp ta cảm nhận được một phần nào về tính cách của cậu bé liên lạc Câu 2 (trang 24 sgk Tiếng Việt 4) : Kể lại câu chuyện " Nàng tiên Ốc" kết hợp tả ngoại hình các nhân vật Gợi ý trả lời Đã xưa lắm rồi ở một làng nọ có một bà cụ già nghèo không chồng không con, không người nương tựa lúc tuổi xế chiều. Nhìn thân hình gày còm, dáng đi chậm chạp, yếu ớt, khuôn mặt nhăn nheo, da nổi đồi mồi. Mái tóc của cụ thì thưa thớt, bặc trắng, trông cụ thật tội nghiệp. Cụ thường bận bộ đồ màu đen và hai vai đã bạc màu bởi thời gian mưa nắng ngoài đồng. Duy chỉ có đôi mắt của cụ vẫn còn sáng lắm, tinh tường lắm, nhìn ai cũng toát lên vẻ nhân từ phúc hậu. Mọi người trong làng ai cũng thương yêu quý mến cụ Một hôm trời trong nắng đẹp bà cụ lại ra đồng bắt tép mò cua. Tình cờ bà nhặt được một con ốc rất lạ. Toàn thân nó phủ một màu xanh da trời trông rất xinh. Bà không nỡ bán mà đem bỏ vào một cái chum nước để nuôi Từ ngày đó trở đi, mỗi lần đi làm về, bà thường thấy nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng. Lợn gà ăn uống no say, vườn tược như có bàn tay vun xới. Đặc biệt là một mâm cơm tươm tất dọn sẵn lên bà. Bà không biết người nào đã ngầm lén giúp đỡ. Bà quyết định tìm cho ra người đó. Rồi một buổi sáng như thường lệ, bà vẫn đi làm bình thường. Nhưng đến nửa đường bà quay lại tìm chỗ kín rình xem. Bỗng nhiên từ chỗ chum nước, một nàng tiên xinh đẹp hiện lên. Bà dán mắt vào nàng không chớp mắt. Chao ôi! Người đâu mà đẹp đến thế. Gương mặt này đẹp như một tố nữ trong tranh. Nước da trắng ngần, đôi môi hồng thắm, chúm chím cười duyên như đóa sen hồng sắp nở. Nàng bận một chiếc vay màu xanh da trời êm dịu, bước di chuyển nhẹ nhàng lướt trên mặt đất. Nàng bước vào nhà làm mọi việc quét dọn nhà cửa, cho lợn gà ăn…. Nhân lúc nàng tiên đang cắm cúi làm việc bà rón rén đến bên chum nước cầm vỏ ốc lên đập vỡ ra từng mảnh. Nghe động, nàng giật mình quay lại định chui vào ẩn trong vỏ ốc nhưng đã quá muộn: vỏ ốc đã không còn nữa. Bà cụ vội chạy đến ồm chầm lấy nàng tiên, khẽ nói: - Con gái! Hãy ở lại với mẹ! Từ đó, gia đình ấm cúng hẳn lên. Hai mẹ con sống với nhau thật vui vẻ, hạnh phúc. *** Soạn bài Tập làm văn: Tả ngoại hình của nhân vật trong bài văn kể chuyện trang 23, 24 SGK Tiếng Việt 4 tập 1 với nội dung hướng dẫn chi tiết phía trên, chúc các em sẽ có được bài học về cách tả người trong văn kể chuyện thật hữu ích. TẬP LÀM VĂN TẢ NGOẠI HÌNH CỦA NHÂN VẬT TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN I. Mục tiêu: -Hiểu được đặc điểm ngoại hình của nhân vật có thể nói lên tính cách , thân phận của nhân vật đó trong bài văn kể chuyện . -Biết dựa vào đặc điểm ngoại hình để xác định tính cách nhân vật và ý nghĩacủa truyện khi đọc truyện , tìm hiểu truyện . -Biết lựa chọn những chi tiết tiêu biểu để tả ngoại hình nhân vật trong bài văn kể chuyện . II. Đồ dùng dạy học: -Giấy khổ to viết yêu cầu bài tập 1 ( để chỗ trống ) để HS điền đặc điểm ngoại hình của nhân vật . -Bài tập 1 viết sẵn trên bảng lớp . III. Hoạt động trên lớp: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 1. KTBC: - Gọi 2 HS lên bảng trả lời câu hỏi : Khi kể lại hành động của nhân vật cần chú ý - 2 HS lên bảng thực hiện yêu cầu . điều gì ? - Gọi 2 HS kể lại câu chuyện đã giao ở tiết trước . - Nhận xét và cho điểm từng HS . 2. Bài mới: a) Giới thiệu bài: - Hỏi : + Tính cách của nhân vật thường biểu hiện qua những điểm nào ? - Giới thiệu : Hình dáng bên ngoài của nhân vật thường nói lên tính cách của nhân vật đó . Trong bài văn kể chuyện tại sao có khi cần phải miêu tả ngoại hình nhân vật ? Chúng ta sẽ tìm câu trả lời đó trong bài học hôm nay . b) Nhận xét - Yêu cầu HS đọc đoạn văn . - Chia nhóm HS , phát phiếu và bút dạ cho HS . Yêu cầu HS thảo luận nhóm và - 2 HS kể lại câu chuyện của mình . + Tính cách của nhân vật thường biểu hiện qua hình dáng , hàng động , lời nói , ý nghĩa … - Lắng nghe . - 3 HS tiếp nối nhau đọc . - Hoạt động trong nhóm . - 2 nhóm cử đại diện trình bày . hoàn thành phiếu . - Gọi các nhóm lên dán phiếu và trình bày - Gọi các nhóm khác nhận xét , bổ sung . - Kết luận : 1 . Ghi vắn tắt đặc điểm ngoại hình của Nhà Trò về : - Sức vóc : gầy yếu quá . - Thân mình : bé nhỏ , người bự những phấn như mới lột . - Cánh : hai cánh mỏng như cánh bướm non , lại ngắn chùn chùn . - Trang phục : mặc áo thâm dài , đôi chỗ chấm điểm vàng . 2 . Ngoại hình của Nhà Trò nói lên điều gì về : - Tính cách : yếu đuối . - Thân phận : tội nghiệp , đáng thương , dễ bị bắt nạt . * Kết luận : Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu có thể góp phần nói lên tính cách - Nhận xét , bổ sung . - Lắng nghe . hoặc thân phận của nhân vật và làm cho câu chuyện thêm sinh động , hấp dẫn . c) Ghi nhớ - Gọi HS đọc phần Ghi nhớ . - Yêu cầu HS tìm những đoạn văn miêu tả ngoại hình của nhân vật có thể nói lên tính cách hoặc thân phận của nhân vật đó . d) Luyện tập Bài 1 - Yêu cầu HS đọc bài . - Yêu cầu HS đọc thầm và trả lời câu hỏi : - 3 HS đọc thành tiếng , cả lớp theo dõi . - HS tìm trong các bài đã học hoặc đã đọc ở trong báo . · Không thể lẫn chị Chấm với bất cứ người nào khác . Chị có một thân hình nở nang rất cân đối .Hai cánh tay béo lẳn , chắc nịch . Đôi lông mày không tỉa bao giờ , mọc lòa xòa tự nhiên , làm cho đôi mắt sắc sảo của chị dịu dàng đi . Những đặc điểm ngoại hình có thể đánh giá chị Chấm là một con người rất khỏe mạnh , tự nhiên , ngay thẳng và sắc sảo . - 2 HS tiếp nối nhau đọc bài và đoạn văn . - Đọc thầm và dùng bút chì gạch chân Chi tiết nào miêu tả ngoại hình của chú bé liên lạc ? Các chi tiết ấy nói lên điều gì về chú bé ? - Gọi 1 HS lên bảng dùng phấn màu gạch chân những chi tiết miêu tả đặc điểm ngoại hình ? - Gọi HS nhận xét , bổ sung . - Kết luận : Tác giả chú ý đến miêu tả những chi tiết về ngoại hình của chú bé liên lạc : người gầy , tóc búi ngắn , hai túi áo cánh nâu trễ xuống tận đùi, quần ngắn tới gần đầu gối , đôi bắp chân nhỏ luôn luôn động đậy , đôi mắt sáng và xếch . - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi : Các chi tiết ấy nói lên điều gì ? Kết luận : Các chi tiết ấy nói lên : + Thân hình gầy gò , bộ áo cánh nâu , quần ngắn tới gần đầu gối cho thấy chú dưới những chi tiết miêu tả đặc điểm ngoại hình . - Nhận xét , bổ sung bài làm của bạn . - Tiếp nối nhau trả lời đến khi có câu trả lời đúng . bé là con một gia đình nông dân nghèo , quen chịu đựng vất vả . + Hai túi áo trễ xuống như đã từng phải đựng nhiều thứ quá nặng có thể cho thấy chú bé rất hiếu động , đã từng đựng rất nhiều đồ chơi hoặc đựng cả lựu đạn khi đi liên lạc . + Bắp chân luôn động đậy , đôi mắt sáng và xếch cho biết chú rất nhanh nhẹn , hiếu động , thông minh , thật thà . Bài 2 - Gọi HS đọc yêu cầu . - Cho HS quan sát tranh minh họa truyện thơ Nàng tiên Ốc . - Nhắc HS chỉ cần kể một đoạn có kết hợp tả ngoại hình nhân vật . - Yêu cầu HS tự làm bài .GV giúp đỡ những HS yếu hay gặp khó khăn . - Yêu cầu HS kể chuyện . - Nhận xét , tuyên dương những HS kể tốt - 1 HS đọc yêu cầu trong SGK . - Quan sát tranh minh họa . - Lắng nghe . - HS tự làm . - 3 đến 5 HS thi kể . Ví dụ 2: Hôm ấy bà lão quYết định rình xem ai đã mang đến điều kì diệu cho nhà Ví dụ 1: Ngày xưa , có một bà lão nghèo khó sống bằng nghề mò cua bắt ốc . Bà chẳng có nơi nào nương tựa . Thân hình bà gầy gò , lưng còng xuống . Bà mặc chiếc áo cánh nâu đã bạc màu và cái váy đụp màu đen . Mái tóc bà đã bạc trắng . Nhưng khuôn mặt bà lại hiền từ như một bà tiên với đôi mắt sáng . Bà thường bỏm bẻm nhai trầu khi bắt ốc , mò cua . Ví dụ 3: Một hôm ra đồng bà bắt được một con ốc rất lạ : Con ốc tròn , nhỏ xíu như cái chén uống nước trông rất xinh xắn và đáng yêu . Vỏ nó màu xanh biếc , óng ánh những đường gân xanh . Bà ngắm mãi mà không thấy chán . 3. Củng cố, dặn dò: - Hỏi : bà. Bà thấy một nàng tiên nhẹ nhàng bước ra từ chum nước . Nàng mặc chiếc áo tứ thân đủ sắc màu . Khuôn mặt nàng tròn trịa , dịu dàng như ánh trăng rằm . Đôi tay mềm mại của nàng cằm chổi quét sân , quét nhà, cho lợn ăn rồi ra vườn nhặt cỏ, tưới rau . - Hs trả lời + Khi tả ngoại hình nhân vật , cần chú ý tả những gì ? + Tại sao khi tả ngoại hình chỉ nên tả những đặc điểm tiêu biểu . - Nhận xét tiết học . - Dặn dò HS về nhà học thuộc phần Ghi nhớ , viết lại bài tập 2 vào vở và chuẩn bị bài sau . |
