Tham khảoSửa đổi
Show
Mục lục bài viết
GIÁ TRỊ CỦA TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH VỚI DÂN TỘC VÀ THỜI ĐẠI
“Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự kết tinh truyền thống văn hoá hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam, và những tư tưởng của Người là hiện thân những khát vọng của các dân tộc mong muốn được khẳng định bản sắc văn hoá của mình và mong muốn tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc”(1).
Ngày đăng
:
19/05/2021
Xem với cỡ chữ
Sức sống trường tồn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không những được nhân dân Việt Nam mà nhân dân thế giới thừa nhận bởi những đóng góp to lớn đối với sự phát triển dân tộc và nhân loại. Và những giá trị ấy của Người đối với dân tộc và thời đại mãi mãi vẫn còn soi sáng cho các thế hệ hôm nay, luôn trường tồn với thời gian. Tư tưởng của Hồ Chí Minh là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, không chỉ giải quyết vấn đề thuộc về tư duy lý luận mà cao hơn, đó là tư duy hành động, nhằm giải quyết những vấn đề thực tiễn cách mạng Việt Nam đòi hỏi. Tư tưởng Hồ Chí Minh với nội dung cốt lõi là tư tưởng nhân văn và cách mạng giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người, hướng tới xây dựng một thế giới hoà bình, hữu nghị và phát triển, được người chắt lọc từ văn hoá dân tộc. Trong tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh có các giá trị tinh hoa của thế giới: Người nói: “Học thuyết Khổng Tử có ưu điểm là sự tu dưỡng đạo đức cá nhân. Tôn giáo Jesus có ưu điểm là lòng nhân ái cao cả. Chủ nghĩa Mác có ưu điểm là phương pháp làm việc biện chứng. Chủ nghĩa Tôn Dật Tiên có ưu điểm là chính sách của nó phù hợp với điều kiện nước ta. Khổng Tử, Jesus, Mác, Tôn Dật Tiên chẳng phải đã có những điểm chung đó sao? Họ đều muốn “mưu hạnh phúc cho loài người, mưu phúc lợi cho xã hội. Nếu hôm nay, họ còn sống trên đời này, nếu họ họp lại một chỗ, tôi tin rằng họ nhất định chung sống với nhau rất hoàn mỹ như những người bạn thân thiết. Tôi cố gắng làm người học trò nhỏ của các vị ấy” 2. Chính người đã tiếp thu tinh hoa văn hoá Đông Tây để làm giàu thêm trí tuệ của mình “Từ bi, hỷ xả, cứu khổ cứu nạn” của đạo Phật; “hoà mục, đại đồng” và “ đức trị” của Nho giáo; bình đẳng, bác ái của Thiên Chúa giáo; “Tam dân” của Tôn Dật Tiên ... Đặc biệt, Người tiếp thu tư tưởng cách mạng, mục tiêu tất cả vì con người và sự nghiệp cách mạng giải phóng con người của chủ nghĩa Mác – Lênin. Như vậy, Hồ Chí Minh đã chắt lọc, bổ sung và phát triển những tinh hoa văn hoá thế giới để tạo nên giá trị vĩnh cửu. Ngày 5 tháng 6 năm 1911 tại bến Nhà Rồng trên con tàu Đô đốc Latouche-Tréville l, người thanh niên Văn Ba hay anh Ba đã lên đường sang Pháp để học hỏi những điều mà Người cho là "tinh hoa và tiến bộ" từ các nước phương Tây. Trên hành trình khảo cứu tìm đường cách mạng, Người đã tiếp thu lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin, đỉnh cao văn hoá thời đại; tìm ra con đường giải phóng dân tộc và phát triển đất nước, đó là “con đường cách mạng vô sản”; “ Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”. Người nói: “Chủ nghĩa Mác – Lênin là kim chỉ nam cho hành động, chứ không phải là kinh thánh”3. Người đề nghị, trong khi nắm vững những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin những người cộng sản các nước phải cụ thể hoá chủ nghĩa Mác – Lênin cho thích hợp với điều kiện hoàn cảnh từng lúc và từng nơi”4, phải vận dụng cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của cách mạng. Đây chính là điểm quan trọng thể hiện tư duy sáng tạo của Hồ Chí Minh. Chính điều này và điểm này, đã tạo nên giá trị và sức sống trường tồn của tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh. Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là kết quả của sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, và trong thực tế tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành một tài sản tinh thần quý báu của Đảng và của dân tộc”. Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ để lại cho dân tộc Việt Nam một sự nghiệp cách mạng vĩ đại mà còn để lại cho toàn Đảng, toàn dân ta một di sản quý giá, đó là tấm gương sáng ngời về phẩm chất đạo đức cao đẹp, suốt đời hy sinh phấn đấu quên mình cho đất nước và hành phúc của nhân dân. Người không chỉ hiện thân là một lãnh tụ thiên tài mà còn là một người thanh cao mà giản dị, sống gần gủi, thân thiết và gắn bó với quần chúng. Bởi vậy, những giá trị tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được tôn vinh đời đời, điều đó thể hiện ở tinh thần phục vụ, thái độ và trách nhiệm trước nhân dân. Hồ Chí Minh từng nói: “Cả đời tôi chỉ có một mục đích, là phấn đấu cho quyền lợi Tổ quốc và hạnh phúc của quốc dân. Những khi tôi phải ẩn nấp nơi núi non, hoặc ra vào chốn tù tội, xong pha sự hiểm nghèo – là vì mục đích đó”5. Người chỉ có ham muốn: “… ham muốn đến tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”6 . Chính ham muốn và mục đích vô cùng cao đẹp đó cho Người một ý chí và nghị lực phi thường vượt qua muôn vàn khó khăn khắc nghiệt. Đảng ta khẳng định: “Cuộc đời của Hồ Chí Minh trong như ánh sáng. Đó là tấm gương tuyệt vời về chí khí cách mạng kiên cường, tinh thần độc lập tự chủ, lòng nhân đạo và yêu mến nhân dân thắm thiết, đạo đức chí công vô tư, tác phong khiêm tốn, giản dị. Tư tưởng và đạo đức của Người mãi mãi soi sáng và nâng cao tâm hồn chúng ta”7. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi xa hơn nửa thế kỷ, song tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với những giá trị đặc trưng, mang đậm nét văn hoá truyền thống của dân tộc: Yêu nước, thương nòi, đoàn kết, trọng tình trọng nghĩa vẫn mãi toả sáng và Người mãi mãi là tấm gương cổ vũ nhân dân Việt Nam và các dân tộc yêu chuộng hoà bình, tụ do trên thế giới đấu tranh vì độc lập, hoà bình và tiến bộ xã hội. Cuộc đời Người thực sự là một tấm gương đạo đức và nhân cách thanh cao của người chiến sĩ cách mạng, hết lòng tận trung với nước, tận hiếu với dân. Và đây là minh chứng sinh động cho con đường cứu nước đúng đắn, phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam và xu thế của thời đại của lãnh tụ Hồ Chí Minh. Nhân kỷ niệm 131 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2021) chúng ta tự hào về một vị lãnh tụ kiệt xuất và một lần nữa khẳng định lại những giá trị trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh với dân tộc và thời đại bởi nó mang bản chất khoa học, cách mạng, thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, giữa lời nói và hành động “Thế giới đã và sẽ còn đổi thay, nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn sống mãi trong kho tàng văn hoá nhân loại”8. Tin chắc rằng, tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tiếp tục là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam và là ngọn cờ đầu soi đường, chỉ lối cho sự nghiệp cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam hoàn thành mục tiêu của chủ nghĩa xã hội./. Hải Lý-Trường Chính trị Lê Duẩn TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nghị quyết 24c/18.65 của Đại hội đồng UNESCO khoá 24-1987. 2. Trương Niệm Thức: Hồ Chí Minh truyện, Nxb Tam Liên, Thượng Hải, 6-1949, tr 41-42. 3,4. Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb CTQG, H2011, t7, tr.120,187. 5,6. Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb CTQG, H2011, t4, tr 272,177. 7. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Nxb Sự thật, H 1991, tr 127. 8. Võ Nguyên Giáp: Tư tưởng Hồ Chí Minh, quá trình hình thành và phát triển, Nxb Sự thật, H 1993, tr 73.
Lần xem: 8526 
Hiểu đúng và đủ về khái niệm “Tư tưởng Hồ Chí Minh” trong quá trình đấu tranh phản bác các luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địchĐăng lúc: 08:05:52 20/12/2021 (GMT+7)1638 lượt xem ThS. Lê Nữ Sinh - GV Khoa Lý luận cơ sở Cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, là tài sản tinh thần to lớn, quý giá của Đảng và cách mạng Việt Nam. Trong giai đoạn hiện nay, khi Đảng ta ngày càng đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thì các thế lực chống đối Đảng và chế độ XHCN ở Việt Nam cũng luôn xác định khâu đột phá của chiến lược này là mặt trận tư tưởng chính trị, với mục tiêu số một là xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đấu tranh phòng, chống các luận điệu xuyên tạc Hồ Chí Minh là một chủ trương kiên quyết và nhất quán của Đảng ta. Nó gắn chặt với cuộc đấu tranh phê phán các quan điểm sai trái, thù địch, làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch và cuộc đấu tranh chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong Đảng. Như tinh thần Đại hội Đại biểu lần thư XIII đã xác định: “Tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta là phải kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng; bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi, để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đây là vấn đề mang tính nguyên tắc, có ý nghĩa sống còn đối với chế độ ta, là nền tảng vững chắc của Đảng ta, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động” (1). Vậy để bảo vệ một cách đúng đắn những tư tưởng - di sản quý báu mà lãnh tụ Hồ Chí Minh để lại cho Đảng, cho dân tộc, trước tiên cần hiểu một cách chính xác Tư tưởng Hồ Chí Minh là gì? Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành cùng với quá trình lãnh tụ Hồ Chí Minh sống và hoạt động cách mạng. Khái niệm Tư tưởng Hồ Chí được hình thành cùng với quá trình phát triển nhận thức của Đảng ta về ý nghĩa, giá trị của tư tưởng này. Từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II (2/1951), Đảng ta bắt đầu kêu gọi: “toàn Đảng hãy ra sức học tập đường lối chính trị, tác phong, đạo đức cách mạng của Hồ Chủ tịch” và khẳng định: “sự học tập ấy là điều kiện tiên quyết làm cho Đảng mạnh và làm cho cách mạng mau đi đến thắng lợi hoàn toàn” (2). Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII (1991), lần đầu tiên Đảng nêu lên khái niệm về tư tưởng Hồ Chí Minh: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là kết quả của sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện cụ thể của nước ta, và trong thực tế tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành một tài sản tinh thần quý báu của Đảng và của dân tộc”. Cương lĩnh 1991 khẳng định Đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động. Sau 10 năm, với những thành tựu to lớn nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh ở trong và ngoài nước, trong Báo cáo chính trị của BCH TW Đảng khoá VIII thông qua tại Đại hội đại biểu lần thứ IX (4-2001), Đảng ta có bước phát triển trong nhận thức và tư duy lý luận khi khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. Đó là tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người; về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về sức mạnh của nhân dân, của khối đoàn kết dân tộc; về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân; về phát triển kinh tế và văn hoá, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau; về xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật sự trung thành của nhân dân… Tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta giành thắng lợi, là tài sản tinh thần to lớn của Đảng và dân tộc ta” (3). Đến năm 2011, khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta khái quát trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung và phát triển): “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”(4). Từ khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh qua các văn kiện Đảng chúng ta cần hiểu đúng và nắm vững một số ý cơ bản sau: 1. Về cấu trúc: Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. “Hệ thống” là tập hợp những bộ phận có liên hệ chặt chẽ với nhau. Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống có nghĩa là bao gồm nhiều bộ phận, nhiều quan điểm, quan niệm có mối liên hệ biện chứng chặt chẽ với nhau. Hệ thống quan điểm đó vừa đề cập “toàn diện” đến nhiều lĩnh vực, nhiều mặt của cách mạng Việt Nam; đồng thờiở mỗi lĩnh vực, mỗi vấn đề của cách mạng lại được bàn một cách “sâu sắc”, vừa có tính liên tục, vừa có sự nhất quán. Như Đại hội IX đã chỉ rõ, đó là tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người; về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc; về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước thật sự của dân, do dân, vì dân; về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau; về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân....Từ di sản Hồ Chí Minh, các nhà nghiên cứu còn làm rõ nhiều nội dung có giá trị to lớn khác không chỉ về cách mạng Việt Nam mà cả về cách mạng thế giới như tư tưởng dân chủ; tư tưởng ngoại giao; tư tưởng hội nhập, hòa bình, hợp tác và phát triển; phương pháp cách mạng và phong cách,… Tuy tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc nhưng là về “những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam” chứ không phải về “tất cả các vấn đề của xã hội Việt Nam”, bởi ở thời kỳ Hồ Chí Minh sống và hoạt động cách mạng có những vấn đề chưa đặt ra cấp thiết hoặc chưa nảy sinh như hiện nay (ví dụ như vấn đề bùng nổ dân số, chênh lệch giới tính khi sinh, vấn đề phòng chống đại dịch COVID – 19…). Nhận thức như trên sẽ tránh được các khuynh hướng sai lầm và xuyên tạc cho rằng không có hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh mà chỉ một vài phát biểu ngắn gọn của Người; hoặc cái gì cũng quy về tư tưởng Hồ Chí Minh, lạm dụng thuật ngữ “tư tưởng Hồ Chí Minh” mà không hiểu tư tưởng của Người chỉ gắn với những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Đồng thời cũng cần cảnh giác và phản bác lại những ý kiến cho rằng hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc của tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, không có trong cách mạng xã hội chủ nghĩa. Hiện nay chúng ta khẳng định quyết tâm của Đảng và nhân dân ta là xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Nếu phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội thì đồng nghĩa với việc phủ nhận công cuộc đổi mới. 2. Về nguồn gốc, trong khái niệm nêu lên Tư tưởng Hồ Chí Minh “là kết quả sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại”. Điều đó cho thấy tư tưởng Hồ Chí Minh không phải chỉ được hình thành từ những suy nghĩ chủ quan của Hồ Chí Minh mà dựa trên những cơ sở khoa học, những tiền đề tốt đẹp cả trong nước và trên thế giới. Điểm đặc biệt nằm ở chỗ Hồ Chí Minh đã kế thừa, tiếp thu một cách có chọn lọc, phát triển và vận dụng một cách sáng tạo “vào điều kiện cụ thể của nước ta” chứ không áp dụng “rập khuôn, máy móc”. Sự phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với các giá trị truyền thống của dân tộc thể hiện ở chỗ không chỉ tiếp thu một cách có chọn lọc các giá trị tốt đẹp, tiến bộ mà còn nâng những giá trị ấy lên một tầm cao hơn, phù hợp với thời đại cách mạng mới. Điển hình như chủ nghĩa yêu nước - giá trị xuyên suốt trong bảng giá trị tinh thần của người Việt, đến thời đại Hồ Chí Minh không chỉ dừng ở việc đấu tranh chống ngoại xâm bảo vệ đất nước mà còn là xây dựng chế độ mới tốt đẹp hơn, Người khẳng định: “Yêu Tổ quốc, yêu nhân dân phải gắn liền với yêu CNXH, vì có tiến lên CNXH thì nhân dân mình mỗi ngày một ấm no thêm, Tổ quốc mỗi ngày một giàu mạnh thêm" (5). Hay như truyền thống đoàn kết, tương thân tương ái của nhân dân ta cũng được Hồ Chí Minh phát triển thành chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc;… Sự kế thừa có chọn lọc trong tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện rõ qua việc tôn trọng và tìm ra mặt tích cực, điểm chung của tất cả các học thuyết, các tôn giáo mà Người có dịp tìm hiểu chứ không hề có sự thành kiến. Người tiếp thu, kế thừa một cách có chọn lọc, có phân tích, đánh giá sàng lọc, phát huy điểm tích cực và loại bỏ những điểm không phù hợp để áp dụng vào cách mạng Việt Nam, đồng thời hoàn thiện tư tưởng riêng của mình. Hồ Chí Minh từng phân tích: “Học thuyết của Khổng Tử có ưu điểm của nó là sự tu dưỡng cá nhân. Tôn giáo của Chúa Giêsu có ưu điểm của nó là lòng nhân ái cao cả. Chủ nghĩa Mác có ưu điểm của nó là phương pháp làm việc biện chứng. Chủ nghĩa Tôn Dật Tiên có ưu điểm của nó, chính sách của nó phù hợp với điều kiện nước ta. Khổng Tử, Giêsu, Mác, Tôn Dật Tiên chẳng có những ưu điểm chung đó sao? Họ đều muốn mưu hạnh phúc cho mọi người, mưu phúc lợi cho xã hội. Nếu hôm nay họ còn sống trên cõi đời này, nếu họ hợp lại một chỗ, tôi tin rằng họ nhất định chung sống với nhau rất hoàn mỹ như những người bạn thân thiết” (6). Tính sáng tạo của Hồ Chí Minh khi vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào cách mạng Việt Nam được thể hiện rõ trên nhiều vấn đề như: sáng tạo trong nhận thức và giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa dân tộc và giai cấp trong cách mạng giải phóng dân tộc ở một đất nước thuộc địa; sáng tạo trong vận dụng và phát triển học thuyết của Lênin về cách mạng thuộc địa; những sáng tạo về nhận thức và xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thời kỳ quá độ ở một nước nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa; những luận điểm mới về xây dựng Đảng, đặc biệt là trong điều kiện Đảng cầm quyền; chiến lược “đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết” trong tập hợp lực lượng; sáng tạo trong lựa chọn mô hình nhà nước phù hợp với thực tiễn của dân tộc;… 3. Về nội dung, trong khái niệm được nêu ra tại Đại hội IX của Đảng đã liệt kê ra những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh, trong đó, cần nhận thức được nội dung xuyên suốt nhất tư tưởng Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người; đây cũng chính là lý tưởng cách mạng cả đời của Người. Các nội dung “giải phóng dân tộc”, “giải phóng giai cấp”, “giải phóng con người” được đưa ra theo trình tự phù hợp với tiến trình cách mạng Việt Nam, từ một xã hội thuộc địa nửa phong kiến bị thực dân Pháp đô hộ thực hiện cách mạng giải phóng dân tộc, tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa và cao hơn nữa là xây dựng xã hội cộng sản. Nắm vững điều này giúp chúng ta xác định được mục tiêu cụ thể của từng giai đoạn cách mạng, kiên định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, không để các thế lực thù địch tuyên truyền xuyên tạc, đánh lạc hướng. 4. Về ý nghĩa, giá trị, Đảng ta khẳng định tư tưởng Hồ Chí Minh “là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”. Lịch sử đã chứng minh, cùng với Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng lý luận và định hướng để Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng đường lối cách mạng đúng đắn, tổ chức lực lượng và lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành thắng lợi trong cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, sáng lập nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, trong các cuộc chiến tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc và những thành tựu quan trọng về mọi mặt trong 35 năm đổi mới và hội nhập quốc tế. Nhận thức rõ giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta có cơ sở để phản bác lại những kẻ tự xưng là “người yêu nước”, người “bất đồng chính kiến” ở trong và ngoài nước đã lợi dụng internet, mạng xã hội để xuyên tạc, bóp méo và bôi nhọ thân thế, sự nghiệp, xuyên tạc và phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh, phủ nhận những giá trị cơ bản, đúng đắn của tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời cũng chống lại những quan điểm “cực đoan”, “tuyệt đối hóa” tư tưởng Hồ Chí Minh, cho rằng ở Việt Nam chỉ cần tư tưởng Hồ Chí Minh là đủ. Phải thấy được, tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ tư tưởng “mở”, những giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh cần được tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, vận dụng một cách linh hoạt trong điều kiện mới cho phù hợp. Tóm lại, nắm vững khái niệm Tư tưởng Hồ Chí Minh chính là chiếc chìa khóa để việc nghiên cứu, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được thực hiện một cách khoa học, toàn diện và sâu sắc. Kết luận 01-KL/TW ngày 18/5/2021 đã khẳng định: “Tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và mọi nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới”. Vì vậy, việc tiếp tục giương cao ngọn cờ tư tưởng Hồ Chí Minh; việc kiên định mục tiêu, con đường phát triển độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng Cộng sản Việt Nam không chỉ là yêu cầu tất yếu khách quan cho sự tồn tại của một Đảng chân chính, cách mạng mà còn là yêu cầu quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc Việt Nam./. ---------- Chú dẫn: (1) Đảng Cộng sản Việt Nam:Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc giaSự thật,H, 2021, t.1, tr.33 (2) ĐCSVN, Vǎn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II, Ban NCLSĐTW, H, 1965, tr.15 (3) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG, H, 2001, tr.83-84. (4) Đảng Cộng sản Việt Nam:Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia,HN. 2011, tr.88 (5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb CTQG-Sự thật, H.2011, t.11, tr401 (6) Xem: Võ Nguyên Giáp: Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam, Nxb CTQG, H, 1997, tr.43. Nghị luận Giá trị của tác phẩm nghệ thuật trước hết là giá trị tư tưởng của nóTHPT Sóc Trăng Send an email 0 20 phút Tài liệu tham khảo hướng dẫn làm văn nghị luậnGiá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng, gợi ý cách làm, lập dàn ý chi tiết và đọc thêm một số bài văn hay. Nội dung Bài viết gần đây
Giá trị tư tưởng Hồ Chí MinhNgày đăng: 20/03/2018 - 08:03 1. Tư tưởng Hồ Chí Minh với cách mạng Việt Nam a) Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của cách mạng Việt Nam -Tư tưởng Hồ Chí Minh là sản phẩm của dân tộc và thời đại. Người đã tiếp thu, kế thừa những giá trị, tinh hoa văn hóa của loài người, trong đó chủ yếu là chủ nghĩa Mác - Lênin, giải đáp các vấn đề của sự nghiệp cách mạng Việt Nam. - Trong suốt chặng đường hơn một nửa thế kỷ, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn cờ dẫn dắt cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Ngày nay, tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho Đảng và Nhân dân ta trên con đường thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. - Trong bối cảnh của tình hình thế giới đang diễn biến ngày càng nhanh, phức tạp và khó lường hiện nay, tư tưởng Hồ Chí Minh giúp chúng ta nhận thức đúng những vấn đề lớn có liên quan đến việc bảo vệ nền độc lập dân tộc, phát triển xã hội và bảo đảm quyền con người; độc lập dân tộc, tiến lên chủ nghĩa xã hội vì lợi ích con người. b) Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của dân tộc Việt Nam - Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh trước hết là thế giới quan, phương pháp luận xem xét và xử lý các vấn đề thực tiễn. Trung thành với những nguyên lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin, vận dụng những nguyên lý đó vào thực tiễn, Hồ Chí Minh đã loại bỏ những gì không thích hợp với điều kiện cụ thể của nước ta, đề xuất những vấn đề mới do thực tiễn đặt ra và giải quyết một cách linh hoạt, khoa học, hiệu quả. Về vấn đề này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “lý luận không phải là một cái gì cứng nhắc, nó đầy tính chất sáng tạo; lý luận luôn luôn cần được bổ sung bằng những kết luận mới rút ra từ trong thực tiễn sinh động”[1]. - Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh ở chỗ đã bao gồm một hệ thống những quan điểm lý luận toàn diện và sâu sắc về chiến lược, sách lược cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, về sự cải biến cách mạng đối với thế giới, về đạo đức, phong cách, phương pháp Hồ Chí Minh, về việc hiện thực hóa các tư tưởng ấy trong đời sống xã hội... - Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh là sự định hướng cho sự phát triển của dân tộc. Dựa trên các quá trình có tính quy luật của thời đại, Hồ Chí Minh đã xác định phương hướng chiến lược của cách mạng Việt Nam là: làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản. Đó là con đường “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”, là mục tiêu “xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất độc lập, dân chủ và giàu mạnh”; phản ánh mối quan hệ khăng khít giữa mục tiêu giải phóng dân tộc với mục tiêu giải phóng giai cấp và giải phóng con người. Tư tưởng Hồ Chí Minh thấm sâu vào quần chúng nhân dân, chiếm lĩnh trái tim, khối óc, trở thành hành động cách mạng của hàng triệu, hàng triệu con người; là sức mạnh tinh thần to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ViệtNamxã hội chủ nghĩa. 2. Giá trị quốc tế của tư tưởng Hồ Chí Minh a) Tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng thời đại - Ngay trong những năm 20 của thế kỷ XX, trong quá trình hình thành, tư tưởng Hồ Chí Minh đã thể hiện khát vọng chung của các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Những nhận thức sâu sắc và độc đáo về mối quan hệ chặt chẽ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp trong cách mạng giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản phản ánh khát vọng độc lập, tự do của các dân tộc trên thế giới trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. - Từ nghiên cứu lý luận, áp dụng vào những điều kiện cụ thể, Hồ Chí Minh đã hình thành một hệ thống các luận điểm chính xác và đúng đắn về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa, góp phần làm phong phú thêm kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin. Bằng cách đó, tư tưởng Hồ Chí Minh đã góp phần khơi dậy các phong trào yêu nước, giải phóng dân tộc cho các dân tộc thuộc địa và bị áp bức trên thế giới. b) Tìm ra con đường đấu tranh tự giải phóng cho các dân tộc thuộc địa - Đóng góp lớn nhất của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với thời đại là đã chỉ ra con đường cách mạng, tiếp theo đó là phương pháp để thức tỉnh những người bị áp bức ở các nước thuộc địa và phụ thuộc. Ngay từ rất sớm, Người đã nhận thức đúng sự biến chuyển của thời đại, đặt cách mạng giải phóng dân tộc thuộc địa vào phạm trù cách mạng vô sản và hoạt động không mệt mỏi cho phong trào cách mạng thế giới. Trong đó, Người đã chỉ ra khả năng to lớn, vai trò chiến lược của cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa đối với cách mạng vô sản và phong trào cách mạng thế giới nói chung. - Tư tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ ra đường lối chiến lược, sách lược và phương pháp cách mạng đúng đắn cho sự nghiệp cứu nước, giải phóng dân tộc Việt Nam. Từ kinh nghiệm của cách mạng Việt Nam, Người đi đến khẳng định bài học chung của các dân tộc là: “... trong thời đại đế quốc chủ nghĩa, ở một nước thuộc địa nhỏ, với sự lãnh đạo của giai cấp vô sản và đảng của nó, dựa vào quần chúng nhân dân rộng rãi trước hết là nông dân và đoàn kết được mọi tầng lớp nhân dân yêu nước trong mặt trận thống nhất, với sự đồng tình và ủng hộ của phong trào cách mạng thế giới, trước hết là của phe xã hội chủ nghĩa hùng mạnh, nhân dân nước đó nhất định thắng lợi”[2]. c) Cổ vũ các dân tộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả giải phóng con người Tư tưởng Hồ Chí Minh và cuộc đời hoạt động cách mạng phong phú của Người là một tấm gương sáng cổ vũ các dân tộc trên thế giới tham gia cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, hòa bình và tiến bộ xã hội. Chính vì vậy mà năm 1987, chuẩn bị kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Người, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã vinh danh Hồ Chí Minh là Anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất. - Sự nghiệp đấu tranh cách mạng và công cuộc đổi mới của đất nước ta thực hiện theo tư tưởng Hồ Chí Minh đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đã và đang cổ vũ cuộc đấu tranh chung của nhân loại tiến bộ vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội. Đó cũng chính là tác động cổ vũ to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh. 3. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay - Là nền tảng tư tưởng của Đảng và cách mạng Việt Nam, tư tưởng Hồ Chí Minh cần được nghiên cứu, quán triệt trong hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ở các giai đoạn phát triển của cách mạng. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là yêu cầu, nhiệm vụ của tất cả các cấp, các ngành trong công cuộc đổi mới toàn diện đất nước hiện nay. - Cũng như chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ra đời từ yêu cầu của thực tiễn đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn luôn vận động và phát triển, phải vận dụng sáng tạo và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, hết sức tránh giáo điều, rập khuôn, máy móc, làm mất đi tính sáng tạo của tư tưởng của Người. - Trong sự vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, phải tuân theo thế giới quan, phương pháp luận khoa học duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; tuyệt đối trung thành với những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đề phòng những tư tưởng cơ hội, xét lại, thực chất là phản bội lại chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Bài viết trích trong cuốnTư tưởng Hồ Chí Minh(Chương trình bồi dưỡng chuyên đề dành cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân) do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản Bình luận Gửi đi Làm lại |
