(TBTCO) - Đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết sẽ hoàn thành đề án trong năm 2022 để vực dậy các ngân hàng yếu kém đã bị mua bắt buộc 0 đồng hồi năm 2015. Trong đó, việc thực hiện sửa đổi Thông tư số 08 về cho vay đặc biệt đối với tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt cũng là một trong những giải pháp để hoàn thiện hơn cơ sở pháp lý cho việc tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém này.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 08/2021/TT-NHNN ngày 6/7/2021 quy định về cho vay đặc biệt đối với tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.
Dự thảo thông tư quy định việc cho vay đặc biệt với lãi suất ưu đãi đến mức 0% đối với ngân hàng thương mại đã được mua bắt buộc trước ngày Luật số 17/2017/QH14 có hiệu lực theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật số 17/2017/QH14 (Luật số 17/2017/QH14 là văn bản sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng). Theo chia sẻ mới đây của ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chánh thanh tra, Cơ quan thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu từng ngân hàng trong diện kiểm soát đặc biệt lập đề án căn cứ trên đề án chung và thực trạng hoạt động của ngân hàng. Trên cơ sở đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ có các giải pháp tổng thể, trong đó giải pháp cho vay đặc biệt chỉ là một trong những giải pháp của Ngân hàng Nhà nước đối với những ngân hàng này trong thời gian tới. “Dự kiến ngay trong năm 2022, các ngân hàng mua bắt buộc 0 đồng sẽ sớm đẩy nhanh việc tái cơ cấu” - ông Tuấn Anh tiết lộ thêm. Các ngân hàng yếu kém bị mua bắt buộc 0 đồng từ giai đoạn 2015 vẫn là mối quan tâm của giới tài chính trong thời gian qua trong hoạt động tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. Các ngân hàng này bao gồm Ngân hàng Xây dựng (VNCB), Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank) và Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GPBank). Mới đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa có các quyết định bổ sung nội dung hoạt động “ủy thác, nhận ủy thác” cho 2 trong số 3 ngân hàng 0 đồng là GPBank và Ocean Bank. Đây cũng có thể coi là một trong những tia sáng tích cực trong chặng đường vượt dốc của nhóm các ngân hàng đặc biệt này. Theo đánh giá của lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước vừa qua, 3 ngân hàng 0 đồng đều đang xây dựng đề án tái cơ cấu với xu hướng tích cực, các ngân hàng đến nay cơ bản vẫn đảm bảo thanh khoản, kiểm soát được các hoạt động chung để đảm bảo an toàn hệ thống. Giải pháp riêng nằm trong giải pháp chungTrở lại bức tranh chung về các ngân hàng 0 đồng. Đây đều là các ngân hàng bị mua bắt buộc để tái cơ cấu trong năm 2015. Trong đó, VNCB là ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam bị Ngân hàng Nhà nước thu mua lại bắt buộc toàn bộ số cổ phần với mức giá 0 đồng kể từ ngày tháng 2/2015. VNCB là tiền thân của ngân hàng Đại Tín, vào cuối năm 2012. Ngân hàng này bị liệt kê vào danh sách 9 ngân hàng yếu kém với mức lỗ lũy kế 8.765 tỷ đồng. Đến cuối năm 2013, con số này đã lên đến 11.348 tỷ đồng và tăng đến 27.000 tỷ đồng vào cuối năm 2014. Trước thời điểm bị mua lại, VNCB đã có tổng cộng 551 cổ đồng, trong đó có 6 cổ đông pháp nhân và 545 cổ đông thế nhân. OceanBank bị mua lại 0 đồng kể từ tháng 4/2015, ngân hàng này tiền thân của Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng. Vào năm 2007, Ocean Bank chuyển sang hình thức ngân hàng thương mại cổ phần đô thị và đến cuối năm 2010, Ngân hàng Nhà nước đã phát hiện ra rất nhiều sai phạm tại ngân hàng này, bản thân ngân hàng bị âm vốn và không tự bù đắp được số vốn bị thiếu hụt. Trong khi đó, Ocean Bank bị mua lại 0 đồng 7/2015. Theo các báo cáo tài chính năm 2014, tính đến thời điểm 2/4/2015, tổng số tiền lỗ lũy kế của GPBank đã lên đến 12.280 tỷ đồng. Về phía Ngân hàng Nhà nước, ngoài các giải pháp riêng với các ngân hàng 0 đồng, cơ quan quản lý ngành ngân hàng cũng đã đưa và kế hoạch hoạt động năm 2022 là tiếp tục triển khai Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025. Đại diện Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết, hoạt động thanh tra giám sát trong năm 2002 sẽ có sự tập trung quan tâm những khu vực có dấu hiệu không an toàn, trên cơ sở đó xây dựng chương trình giám sát cụ thể. Trong nội dung đánh giá về các giải pháp ổn định hệ thống ngân hàng, TS. Võ Đình Trí thuộc Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, trong điều kiện bình thường cũng cần xây dựng và tuân thủ các chỉ số cảnh báo sớm, đặc biệt là đối với các ngân hàng nhỏ. Theo ông Trí, ngày nay hệ thống thông tin dữ liệu hầu như có thể cập nhật theo thời gian thực, các loại dữ liệu dù có tần suất khác nhau nhưng những mô hình cảnh báo rủi ro hiện đại đều có thể tích hợp được.
(BĐT) - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang khẩn trương xử lý, cơ cấu lại 2 ngân hàng thương mại yếu kém đã được cấp có thẩm quyền thông qua chủ trương; tiếp tục xây dựng phương án xử lý, cơ cấu lại các ngân hàng yếu kém còn lại. Mới đây, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBBank) cho biết sắp mua lại một ngân hàng 0 đồng. Bên cạnh ý kiến đồng tình, có quan điểm cho rằng, việc cơ cấu lại theo cách thức “mua lại” cần thực hiện cẩn trọng để đảm bảo hiệu quả.
Ông Lưu Trung Thái, Tổng giám đốc MBBank cho biết, trong năm nay, MBBank sẽ nhận chuyển giao một ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) yếu kém. Hiện chưa thể tiết lộ thông tin cụ thể về ngân hàng được chuyển giao do thuộc danh mục bí mật nhà nước nhưng quy mô của tổ chức này dưới 10% tổng tài sản của MBBank và lỗ lũy kế không vượt quá 20.000 tỷ đồng. “MBBank sẽ không phải bỏ một đồng vốn nào để mua ngân hàng yếu kém này mà được chuyển giao bắt buộc từ NHNN. Để cứu ngân hàng không đổ vỡ, họ bắt buộc phải chuyển giao về Nhà nước với giá 0 đồng và thuộc sở hữu Nhà nước” - ông Thái thông tin. Cũng theo lãnh đạo MBBank, Ngân hàng đã thẩm định trực tiếp đối với ngân hàng bị chuyển giao bắt buộc qua rà soát hồ sơ các khoản vay, khoản nợ, tài sản bảo đảm..., đồng thời thuê tổ chức kiểm toán quốc tế rà soát chất lượng tài sản. Còn phía cơ quan quản lý, NHNN cũng thuê kiểm toán quốc tế xác định giá trị vốn góp. Về biện pháp tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, ngoài hỗ trợ về quản trị và điều hành, MBBank sẽ cử khoảng 100 - 150 người sang giúp ngân hàng sau khi mua lại. Bên cạnh đó, ngân hàng chuyển giao bắt buộc được vay khoản tín dụng ưu đãi có lãi suất 0% trong thời gian tái cơ cấu. Theo kế hoạch, 50% sẽ được hỗ trợ bởi Nhà nước và phần còn lại sẽ do MBBank tạo ra lợi nhuận. Dự kiến, trong 7 - 9 năm, MBBank sẽ giải quyết được lỗ lũy kế của ngân hàng yếu kém này.
Theo NHNN, dịch Covid-19 bùng phát đã ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tín dụng của hệ thống ngân hàng. Nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu nội bảng tăng liên tục từ năm 2020 đến nay, đến cuối tháng 11 năm ngoái tăng cao ở mức trên 2%. Trường hợp dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp và chưa được kiểm soát thì nợ xấu tiếp tục tăng cao, tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ tiềm ẩn nợ xấu có thể cao hơn mức 7,5%. Như vậy, nguy cơ nợ xấu gia tăng trở lại do dịch Covid-19 sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến mọi hoạt động của nền kinh tế. Sau khi giải quyết hết lỗ, ngân hàng được mua có thể sẽ sáp nhập với MBBank. Hoặc MBBank có thể bán ngân hàng này bởi đây được coi như một khoản đầu tư. Được biết ngân hàng mà MBBank sẽ mua lại có tỷ lệ nợ xấu lên tới vài chục phần trăm, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng khuyến cáo, cần rút kinh nghiệm từ việc xử lý 3 ngân hàng OceanBank, CBBank và GPBank. Gần 7 năm qua, dù có nhiều chính sách ưu đãi như khoản vay lãi suất 0%, các ngân hàng lớn là VietinBank, Vietcombank hỗ trợ về nhân lực, quản trị… nhưng sức khỏe của 3 nhà băng được mua lại với giá 0 đồng này vẫn rất “hom hem”. Trong khi đó, TS. Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính cho rằng, ngân hàng là ngành kinh doanh có điều kiện rất đặc biệt. Nếu để ngân hàng nào phá sản thì sẽ ảnh hưởng đến toàn hệ thống tổ chức tín dụng nói riêng và nền kinh tế nói chung. Nên việc bán ngân hàng yếu kém giá 0 đồng cho một ngân hàng khỏe mạnh, có tiềm lực tài chính và quản trị chuyên nghiệp để xử lý, cơ cấu lại cũng là một cách làm để bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền cũng như của toàn xã hội. Từ góc độ khác, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia lo ngại việc cơ cấu lại ngân hàng yếu kém trong giai đoạn này sẽ khó khăn hơn so với trước đây do việc xử lý nợ xấu 5 năm qua đã bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Suốt 2 năm vừa qua, đại dịch tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, làm cho doanh nghiệp tạm ngưng sản xuất, thậm chí hàng chục nghìn đơn vị phải phá sản, giải thể. Nợ xấu cũng như tiến độ xử lý nợ xấu của hệ thống tổ chức tín dụng bị chậm lại, tồn đọng kéo dài. |