Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông

Phải công nhận rằng túi ni lông rất tiện, đựng cái gì cũng được, lại còn nhẹ nữa chứ. Bởi vì tiện, nên ai cùng dùng. Mà rất ít ai để ý thực trạng sử dụng túi ni lông hiện nay ở Việt Nam đang ở mức đáng báo động.

Dù vô tình hay cố ý, việc bạn dùng mỗi ngày 1 hay 2 chiếc túi nilon đều đang góp tay đẩy môi trường đến bờ vực nguy hiểm. Thật vậy, nếu bạn không tin, hãy nhìn vào những con số biết nói ngay bên dưới. 

1. Báo động đỏ thực trạng sử dụng túi ni lông ở Việt Nam

a. Số liệu thống kê tình trạng sử dụng túi nilon

Mỗi năm, toàn quốc sử dụng hơn 30 tỷ túi ni lông, trung bình mỗi ngày 1 gia đình dùng 4 túi. Đáng chú ý, chỉ có 17% trong số đó được tái sử dụng. Bà Dương Thị Phương Anh thuộc Viện Chiến lược và Chính sách về Tài nguyên và Môi trường cho hay. 

- Túi ni lông chiếm ⅓ số lượng rác thải nhựa tại Việt Nam

- Việt Nam đang là 1 trong 4 quốc gia thải ra nhiều túi nilon nhất châu Á. 

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông

- Theo các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu Quản lý Biển và Quần đảo thuộc Cục Quản lý Biển và Quần đảo Việt Nam, hàng năm Việt Nam thải 0,28-0,73 triệu tấn túi ni lông và rác thải nhựa vào đại dương, chiếm 6% tổng khối lượng thế giới.

- Thống kê từ Hiệp Hội Nhựa Việt Nam thì năm 1990, mỗi người Việt Nam chỉ tiêu thụ 3,8kg nhựa mỗi năm, nhưng sau 31 năm, con số này đạt 41kg.

Những năm gần đây, đời sống tuy phát triển, nhưng tình trạng dùng túi ni lông vẫn không hề giảm. Riêng hai thành phố lớn là TP. Hà Nội và TP. HCM, trung bình khoảng 80 tấn nhựa và nilon thải ra mỗi ngày.     

b. Thực tế tình hình dùng túi ni lông ở Việt Nam 

Các ban ngành chức trách đã có nhiều đề xuất, giải pháp để hạn chế sử dụng túi ni lông. Ví sự như vào cuối tháng 7- 2019, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Kế hoạch hưởng ứng phong trào hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy; đẩy mạnh việc tổ chức thu gom, tái chế đồ nhựa.

Nhưng...túi ni lông đã trở thành thói quen của nhiều người. Việc thay đổi thói quen cần nhiều thời gian. Vì thế, dễ thấy nhiều nơi, túi nilon vẫn là lựa chọn hàng đầu của mỗi người.

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông

Riêng tại Tp. Hồ Chí Minh, khoảng 30 tấn ni-lông được sử dụng tại các chợ, trung tâm thương mại và siêu thị, chưa kể tại các hộ dân. Ngay cả ở những nơi như siêu thị, trung tâm thương mại cũng chỉ dùng túi ni-lông tự hủy gói gọn trong việc thí điểm một số mô hình, chưa áp dụng đại trà. 

Giá rẻ, tiện lợi, nhiều cửa hàng kinh doanh chọn túi ni lông để gói hàng cho khách. Khách hàng dù không muốn nhận bao bì nilon, nhưng vẫn phải ở trong tình huống “bắt buộc phải dùng”. Gia tăng thực trạng sử dụng túi ni lông ngày một nghiêm trọng ở Việt Nam.

2. Tác hại khôn lường của túi ni lông hiện nay

Một khi không kiểm soát được lượng túi ni lông thải ra mỗi ngày. Chúng ta, người chịu tác động trực tiếp từ những tác hại của túi nilon:

- Túi ni lông phân hủy rất lâu, có thể lên tới 1000 năm hoặc hơn. Cuộc sống sẽ ngập tràn trong rác

- Túi ni lông vứt xuống ao, hồ, sông ngòi sẽ làm tắc nghẽn cống, rãnh, kênh, rạch, gây ứ đọng nước thải và ngập úng dẫn đến tình trạng nguồn nước bị ô nhiễm, thiếu nước sạch sinh hoạt. 

- Đốt túi ni lông sinh nhiều khí độc hại như CO2,  gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân

- Nếu túi ni lông bị chôn vùi trong lòng đất sẽ phá hủy nguồn nước ngầm, vi sinh vật, kéo theo tác động tới hệ sinh thái, ảnh hưởng tới sự phát triển của cây cối, gây nên tình trạng sạt lở đất, xói mòn vào mùa mưa lũ.

3. Thực trạng xử lý túi ni lông còn nhiều bất cập

Thực tế, nhiều bãi rác trên toàn quốc vẫn chưa xử lý triệt để túi nilon. Một phần do chúng khó phân hủy, rất ít nơi đem ni lông đi tái chế.

Vậy nên, hiện nay, ở Việt Nam, phần lớn bao bì ni lông là chôn, lấp, đốt hoặc để chúng nằm chờ trên những bãi rác ngày này tháng nọ.

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông

Hoặc, đôi khi chúng được thả trôi ra biển, ra đại dương dẫn đến nhiều hệ lụy, mà động vật dưới biển chịu ảnh hưởng trầm trọng.

Trong khi chỉ có khoảng 11-12% số lượng chất thải nhựa, túi ni-lông được xử lý, áp dụng đúng quy trình khái niệm tái chế. Đơn cử ở thành phố Hồ Chí Minh, trong 354.000 tấn rác ni lông và nhựa thì có 98.000 tấn được đem đi chôn lấp, hơn 200.000 tấn thải thẳng ra ngoài môi trường hoặc tái chế.

Đừng bỏ qua: 5 thói quen tiêu dùng xanh giúp bảo vệ môi trường

Bạn hãy tự tưởng tượng xem, nếu thực trạng sử dụng túi ni lông hiện nay ở Việt Nam vẫn không có gì thay đổi. Các loài sinh vật biển, vi sinh vật có lợi dưới đất không còn tồn tại, nguồn đất, nguồn nước bị ô nhiễm, cây cối chết mòn vì đất không còn dinh dưỡng. Liệu chúng ta còn có cơ hội tận hưởng cuộc sống hạnh phúc nữa không?

 

2. Sưu tầm các thông tin và hình ảnh để trả lời câu hỏi:

Tại sao hạn chế sử dụng túi nilông là một trong nhừng cách tốt nhất để bảo vệ môi trường?


Hạn chế sử dụng túi ni lông là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ môi trường. Túi ni lông không tan trong nước và rất khó bị phân hủy trong môi trường đất; khi sản xuất túi ni lông, nó sẽ tạo ra khí các-bô-níc làm tăng hiệu ứng nhà kính, thúc đẩy biến đổi khí hậu.


Theo các nhà khoa học, túi nilon là chất thải nhựa khó phân hủy. Ở trong môi trường tự nhiên, một túi nilon cần vài trăm năm đến một nghìn năm mới có thể phân hủy hết. Ngoài ra, nếu không được thu hồi hoặc chôn lấp đúng cách, loại túi này sẽ gây ô nhiễm đất và nước, từ đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp tới sức khỏe con người. Còn khi đốt, chúng sẽ tạo ra khí thải có chất độc dioxin và furan gây ngộ độc, ảnh hưởng tuyến nội tiết, gây ung thư, giảm khả năng miễn dịch…

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông
Người dân vẫn giữ thói quen sử dụng túi nilon khi đi chợ vì tính tiện dụng.

Tuy nhiên, với “ưu điểm” như gọn nhẹ, giá thành thấp, lại có thể sử dụng một cách đa năng như đựng thức ăn, làm màng bọc thực phẩm, túi đựng vật dụng... hiện nay túi nilon đang là vật dụng ưa thích của các bà nội trợ.

Khảo sát của phóng viên cho thấy, hiện nay, tình trạng sử dụng túi nilon vẫn còn phổ biến. Từ chợ dân sinh, cửa hàng tạp hóa cho tới các siêu thị, tất cả các loại đồ ăn thức uống đều được gói bằng các túi nilon với đủ mọi kích thước. Từ túi nilon 1 kg, 2kg cho tới 5kg và 10 kg, chỉ cần khách hàng có nhu cầu thì người bán sẵn sàng cung cấp.

Được biết đến là khu chợ sầm uất, chợ 8/3 (phường Quỳnh Mai, quận Hai Bà Trưng) là nơi cung cấp đa dạng các loại lương thực, thực phẩm cho người dân phường Quỳnh Mai. Chia sẻ với chúng tôi chị Yến, phường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai, cho biết, chị đã bán hàng tại chợ được 20 năm, mặt hàng chị bán là hoa quả, khi bán hàng, chị thường sử dụng túi nilon để gói hàng cho khách. Tùy thuộc vào yêu cầu của khách hàng mà chị cung cấp số lượng túi nilon phù hợp để khách bọc, gói hàng.

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông
Để chiều lòng khách hàng, người bán hàng sẵn sàng cung cấp số lượng túi nilon theo yêu cầu.

Theo chị Yến, túi nilon được người bán hàng sử dụng phổ biến vì tính tiện lợi. Hiện nay, phần lớn người dân thường tranh thủ đi chợ vào giờ tan tầm hoặc sáng sớm sau khi đưa con đi học về, do vậy, việc đem theo làn hay túi vải để đựng thực phẩm là không khả thi. Do đó, người mua thường yêu cầu người bán hàng cho thực phẩm vào túi nilon để treo vào xe cho thuận tiện.

Cũng giống như chị Yến, dù muốn giảm thiểu túi nilon để không làm ảnh hưởng tới môi trường nhưng chị Nguyễn Thị Hiệu (quận Long Biên) cũng phải chiều lòng khách hàng vì nếu không có túi nilon cho khách đựng thực phẩm thì sẽ mất khách.

Chị Hiệu cho hay: “Mình bán hàng thì mình phải trang bị túi nilon cho khách, không có túi thì khách sẽ không mua. Hiện tại, nếu muốn giảm ô nhiễm môi trường từ việc giảm thiểu túi nilon thì chính người mua hàng phải nhận thức được rằng việc sử dụng túi nilon sẽ gây ảnh hưởng xấu tới môi trường, từ đó tự ý thức giảm thiểu số lượng túi nilong khi mua hàng”.

Tại sao hạn chế sử dụng túi ni lông
Để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, người dân phải tự ý thức, thay đổi thói quen sử dụng túi nilon bằng cách sử dụng các vật liệu thay thế thân thiện với môi trường.

Dù biết những tác hại của túi nilon tới môi trường, thế nhưng người mua hàng vẫn không thể không dùng vì tính tiện dụng mà túi nilon đem lại. Bạn Nguyễn Thị Lan, quận Hai Bà Trưng chia sẻ: “Do đặc thù công việc nên mình chỉ có thể đi chợ sau khi tan ca làm vào buổi chiều tối. Khoảng cách từ nhà mình đến chợ cũng khá xa nên mình không thể mang theo làn đi chợ, giải pháp tốt nhất với mình khi đó chỉ có thể là sử dụng túi nilon để thuận tiện cho việc mua bán”.

Thực tế, đã có nhiều chương trình được tổ chức nhằm hạn chế sử dụng túi nilon để kêu gọi người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sức khỏe. Thế nhưng, nếu người dân vẫn giữ thói quen sử dụng túi nilon vì tính tiện dụng thì mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường khó có thể thực hiện được. Điều quan trọng nhất để tạo nên một môi trường bền vững chính là sự thay đổi từ ý thức của người dân.

Để hạn chế ảnh hưởng của túi nilon tới môi trường, trước mắt chúng ta phải thực hiện một số giải pháp sau: Thứ nhất, phải coi túi nilon là một sản phẩm huỷ hoại môi trường nghiêm trọng cần quản lý nghiêm ngặt; Thứ hai, cần có sự kiểm soát nghiêm ngặt túi nilon tại gốc: Đó là việc kiểm soát có chế tài số các cơ sở sản xuất túi nilon cũng như sản lượng túi nilon hàng năm. Cùng đó, có thể đặt ra thuế bảo vệ môi trường đặc biệt đối với loại hàng hoá túi nilon, vừa đánh vào người sản xuất, vừa đánh vào người tiêu dùng.

Các cơ quan chức năng cần nghiên cứu sản xuất các loại bao bì khác, vừa tiện lợi, dễ phân huỷ, vừa có có giá cả hợp lý để thay thế túi nilon. Không chỉ vậy, khi người dân thực hiện tốt việc hạn chế sử dụng túi nilon, chúng ta cũng phải có sự khen thưởng, động viên kịp thời; ngược lại, với những người làm chưa tốt, chúng ta phải nhắc nhở và có những hình phạt về kinh tế để làm gương cho những người khác.

Đặc biệt, công tác tuyên truyền những năm qua được coi là mũi nhọn để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bởi vậy, các cơ quan chức năng, các hiệp hội cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, bên cạnh việc tuyên truyền về tác hại của túi nilon trên báo đài hàng ngày, cần kết hợp lồng ghép vào trong các bài giảng cho học sinh; tổ chức các buổi thực tế tìm hiểu về tác hại của bao túi nilon tới môi trường sống; vận động cộng đồng, nhất là tại các chợ dân sinh kêu gọi người dân hạn chế sử dụng túi nilon, cân nhắc sử dụng đúng lúc, không lạm dụng túi nilon gây ảnh hưởng tới môi trường.