Tại sao phải ăn protein

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Toán - Bác sĩ Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Ngày nay có rất nhiều chế độ ăn khác nhau dựa trên các nguyên tắc khác nhau, nhằm phù hợp cho các nhóm người khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu về chế độ ăn giàu protein qua bài viết dưới đây.

Chế độ ăn giàu protein là một kiểu chế độ ăn với mục đích giảm cân, trong đó chú trọng sử dụng các thức ăn có hàm lượng cao protein vào trong thành phần bữa ăn. Việc tăng tỉ lệ của protein trong cơ cấu bữa ăn đồng nghĩa với việc giảm tỉ lệ của hai thành phần dinh dưỡng chính còn lại là carbohydrate và chất béo. Thông thường trong một chế độ ăn giàu protein thì thành phần protein sẽ cung cấp trên 20% tổng năng lượng cần thiết.

Theo hướng dẫn về chế độ ăn của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (United States Department of Agriculture - USDA) thì các thành phần dinh dưỡng đa lượng nên cung cấp năng lượng theo tỉ lệ như sau:

  • 10 - 35% tổng năng lượng do protein cung cấp.
  • 45 - 65% tổng năng lượng do carbohydrate cung cấp.
  • 20 - 35% tổng năng lượng do chất béo cung cấp.

Đồng thời với người trưởng thành khỏe mạnh, nhu cầu dinh dưỡng về protein theo khẩu phần ăn khuyến nghị (recommended dietary allowance - RDA) là 0,8 g/kg thể trọng/ngày.

Tại sao phải ăn protein

Chế độ ăn giàu protein

Protein là một trong ba thành phần dinh dưỡng chính trong bữa ăn của con người. Các nghiên cứu đã gợi ý chế độ ăn giàu protein giúp những người muốn giảm cân có thể giảm được lượng mỡ nhiều hơn trong khi vẫn duy trì được khối lượng cơ. Chế độ ăn giàu protein giúp cơ thể no lâu, giảm bớt cảm giác đói, làm tăng tỷ lệ chuyển hóa và bảo tồn khối cơ.

Chế độ ăn giàu protein lần đầu tiên trở nên phổ biến vào những năm 1970 với chế độ ăn Scarsdale, là chế độ ăn bao gồm 43% protein, 22,5% chất béo và 34,5% carbohydrate. Ngày nay các chế độ ăn giàu protein thường gặp gồm có chế độ ăn Atkins, chế độ ăn South Beach và chế độ ăn Dukan.

Chế độ ăn giàu protein vẫn duy trì ba thành phần dinh dưỡng đa lượng cần thiết là protein, chất béo và carbohydrate, tuy nhiên ít nhất 20% tổng năng lượng cần thiết phải do protein cung cấp. Lượng protein thực tế tiêu thụ dựa vào tùy kiểu chế độ ăn giàu protein đang thực hiện, tùy vào giới tính, tuổi tác, thể trạng và mức độ hoạt động trong ngày.

Có thể bắt đầu thực hiện chế độ ăn giàu protein với tỉ lệ các yếu tố dinh dưỡng đa lượng gợi ý như sau: 30% tổng năng lượng do protein cung cấp, 30% tổng năng lượng do chất béo cung cấp và 40% tổng năng lượng còn lại do carbohydrate cung cấp. Sau một vài tuần thực hiện, việc điều chỉnh các yếu tố đa lượng có thể được thực hiện sao cho phù hợp nhất với nhu cầu.

Tại sao phải ăn protein

Chế độ ăn giàu protein cần được duy trì

Với chế độ ăn giàu protein, không có loại thực phẩm nào tuyệt đối không được sử dụng, mà chỉ ưu tiên sử dụng các thức ăn chứa nhiều protein có lợi và hạn chế sử dụng carbohydrate tinh chế, đường và chất béo.

Các thực phẩm được khuyến khích sử dụng:

  • Các thực phẩm chứa nhiều protein có lợi như thịt nạc, hải sản, các loại đậu, đậu nành, sữa ít béo, trứng, các loại hạt cứng, các loại mầm.
  • Các loại rau xanh, bao gồm các loại rau có lá màu xanh, ớt chuông, các loại nấm, và các loại rau thuộc họ cải.
  • Các loại trái cây có hàm lượng đường thấp, chẳng hạn như việt quất, dâu tây, phúc bồn tử (mâm xôi),...
  • Các loại ngũ cốc nguyên hạt.

Các loại thực phẩm nên hạn chế sử dụng:

  • Các loại carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng, pasta, gạo trắng,...
  • Đường, bao gồm cả các loại kẹo cũng như các loại gia vị ngọt, nước sốt ngọt.
  • Các loại chất béo bão hòa và thức ăn chiên rán.

Tại sao phải ăn protein

Các loại ngũ cốc nguyên hạt

Thực hiện chế độ ăn giàu protein không khó, và nếu muốn bắt đầu chế độ ăn giàu protein có thể tham khảo một số lời khuyên sau:

  • Hãy khởi động ngày mới với protein: Trứng là thực phẩm giàu protein rất thích hợp cho bữa sáng. Nếu không có thời gian hoặc không phải là một người thích trứng, hãy làm một cốc sinh tố đầy protein từ whey, đậu Hà Lan, collagen, lá rau xanh, các loại quả mọng,...
  • Tất cả các bữa ăn đều phải có protein: Đây là chế độ ăn giàu protein, do đó protein là thành phần được chú trọng. Hãy sử dụng các thực phẩm chứa protein có lợi, chẳng hạn như thịt bò nạc, thịt gà nạc, hoặc thịt heo nạc,... Bên cạnh đó hãy ăn nhiều rau quả.
  • Không sử dụng carbohydrate tinh chế: Thay vì tiêu thụ carbohydrate tinh chế (chẳng hạn như gạo trắng, pasta, bánh mì trắng,...), hãy đưa vào bữa ăn một lượng nhỏ ngũ cốc nguyên hạt giàu protein, chẳng hạn như hạt rau dền (amaranth) hay diêm mạch (quinoa),...
  • Ăn phụ với các thức ăn giàu protein: Khi cảm thấy đói giữa các bữa ăn, hãy ăn bữa phụ với các thức ăn giàu protein như hạt điều, sữa chua Hy Lạp, hummus, ricotta, phô mai sợi,...

Chế độ ăn giàu protein không phải là hoàn hảo, nó cũng có những ưu điểm và những hạn chế riêng.

Thực hành chế độ ăn giàu protein có nhiều lợi ích khi có ý định giảm cân:

  • Protein giúp cơ thể cảm thấy no lâu: Bữa ăn giàu protein khiến người ăn cảm thấy ngon miệng sau khi ăn đồng thời khiến cơ thể no lâu, từ đó có thể ít ăn hơn trong ngày.
  • Protein giúp tạo cơ: Protein giúp tạo và duy trì khối cơ, và khiến cơ thể khỏe mạnh. Cơ thể khỏe mạnh sẽ hoạt động tốt hơn, hiệu quả hơn trong ngày, và đó là một yếu tố giúp tiêu hao năng lượng nhanh hơn, giảm cân tốt hơn.
  • Biết lựa chọn thức ăn tốt hơn: Để có thể chú trọng vào thành phần protein thì người thực hành chế độ ăn giàu protein phải nắm được cách lựa chọn thành phần thức ăn, qua đó biết cách chọn nguồn protein có lợi cũng như chọn các loại thực phẩm lành mạnh, tốt cho sức khỏe khác.

Tại sao phải ăn protein

Chế độ ăn giàu protein cần được bổ sung một cách khoa học

Tuy nhiên, chế độ ăn giàu protein đồng nghĩa với việc giảm tỉ lệ của các thành phần dinh dưỡng khác, nên nó có những hạn chế như:

  • Thiếu các chất dinh dưỡng: Nếu không lựa chọn thành phần thức ăn cẩn thận, người thực hành chế độ ăn giàu protein rất có thể rơi vào tình trạng thiếu các chất dinh dưỡng.
  • Tăng nguy cơ xuất hiện bệnh lý tim mạch: Trong quá trình thực hành chế độ ăn giàu protein, nếu thành phần thức ăn có nhiều chất béo thì nguy cơ xuất hiện các bệnh lý tim mạch sẽ tăng lên.
  • Ảnh hưởng tới hoạt động của thận: Protein chiếm tỉ lệ cao trong cơ cấu dinh dưỡng đồng nghĩa tăng áp lực lên hoạt động của thận, do đó những người mắc bệnh thận cần lưu ý và tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện chế độ ăn giàu protein.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com

Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân nhiễm Virus Corona

XEM THÊM:

Protein có vai trò quan trọng trong việc duy trì các hoạt động sống của cơ thể, đặc biệt là giúp cơ bắp chắc khỏe. Protein cung cấp vào cơ thể phải vừa đủ, tránh dư thừa gây hại cho sức khỏe.

Khi tuổi càng nhiều hơn, năng lượng tiêu thụ (calo) là một vấn đề đáng được lưu tâm. Protein có vai trò quan trọng vì nó giúp cơ bắp chắc khỏe hơn. Cung cấp protein từ nguồn thực phẩm đa dạng nhằm giúp duy trì cơ bắp khỏe mạnh và cân bằng với các thành phần dinh dưỡng khác.

Tại sao phải ăn protein

Protein có vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì các hoạt động sống của cơ thể

Cơ thể người phụ nữ cần 46 gram protein mỗi ngày, phụ thuộc và tuổi tác và mức độ hoạt động thể chất hàng ngày. Nam giới cần nhiều hơn, vào khoảng 56 gram protein mỗi ngày. Khi con người càng già đi, cơ thể cần nhiều protein hơn nhằm duy trì cơ thể khỏe mạnh. Trong một vài trường hợp đặc biệt như mắc bệnh lý về thận, cơ thể cần ít protein hơn. Ăn các thực phẩm giàu protein giúp bạn no lâu hơn, do đó có thể giúp hạn chế sử dụng các thực phẩm giàu calo.

Chọn thịt gia cầm nạc như ức gà không da hoặc gà tây cốt lết. 3 ounces ức gà nướng cung cấp 25 gram protein, nhiều hơn một nửa lượng protein bạn cần bổ sung mỗi ngày. Một quả trứng kích thước lớn cung cấp khoảng 6 gram protein. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ăn một quả trứng mỗi ngày không làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, trong trường hợp cơ thể bạn có nồng độ cholesterol cao, mắc các bệnh tim mạch hoặc tiểu đường, bạn nên gặp bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để nhận được những tư vấn về hàm lượng các thực phẩm giàu cholesterol có thể sử dụng, trong đó tiêu biểu là trứng.

Bên cạnh giàu protein, hải sản còn có hàm lượng chất béo bão hòa thấp, giàu chất béo omega-3 và các chất dinh dưỡng giúp bảo vệ tim mạch. 3 ounces bít tết cá hồi có hàm lượng protein khoảng 17 gram. Các lựa chọn khác về thực phẩm giàu protein và tốt cho tim mạch bao gồm cá ngừ, cá mòi và cá hồi. Bạn nên ăn hải sản với hàm lượng khoảng 4 ounces, 2 lần/tuần.

Các thực phẩm sữa giàu thành phần protein có vai trò phát triển cơ bắp. Chúng cũng có tác dụng hạ huyết áp và giảm nguy cơ bị bệnh tiểu đường. Một ly sữa gầy chứa 8 gram protein. Nếu bạn muốn một lượng protein nhiều hơn, bạn có thể lựa chọn sữa chua không béo, với 18 - 20 gram protein. Bạn có thể ăn các thực phẩm sữa ít béo và không béo 3 lần/ngày. Khi tuổi tác ngày càng cao, bạn càng có nguy cơ mắc hội chứng không dung nạp lactose. Do đó, bạn nên cân nhắc sử dụng các loại sữa không có lactose.

Đậu nành chứa nhiều protein. Bạn có thể ăn các hạt đậu non, uống sữa đậu nành, sử dụng tương đậu nành (miso) trong các loại nước sốt và các món súp hoặc ăn thịt với đậu phụ. Một cốc sữa đậu nành cung cấp 29 gram protein, nhiều hơn hàm lượng protein có trong 3 ounces món bít tết. Sữa đậu nành có hàm lượng protein tương đương với các sản phẩm sữa thông thường. Nếu bạn đang điều trị liệu pháp hormone và mắc bệnh ung thư vú thì nên nhờ tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng đậu nành và các sản phẩm của nó.

Protein cũng có thể cung cấp cho cơ thể từ nguồn thực vật như rau và đậu. Đậu, bao gồm đậu đỏ, đậu đen, có tới 15 gram protein/cốc. Một chén đậu Hà Lan nấu chín có chứa 9 gram protein. Một củ khoai tây nướng có chứa 4 gram protein.

Tại sao phải ăn protein

Protein có nhiều trong thực vật như rau và đậu

Protein được cung cấp từ các loại thực phẩm luôn là sự lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, do một vài lý do như bạn đang trong thời gian ăn kiêng, ăn bột protein, thanh protein và các sản phẩm chức năng khác nên không cung cấp đủ hàm lượng protein cơ thể cần. Bạn có thể lựa chọn thức uống giàu protein để bổ sung thêm protein vào cơ thể như sữa chua không béo, sữa đậu nành, sữa gầy và nước trái cây. Nếu muốn nhiều hơn nữa, bạn có thể thêm một muỗng bơ đậu phộng, nhưng hãy chú ý kiểm soát lượng calo vào cơ thể.

Cơ thể được cung cấp 8 gram protein từ 1/2 ounce hạt bí ngô hoặc hạt hướng dương, các loại hạt (12 quả hạnh, 24 quả hồ trăn hoặc 7 quả óc chó), hoặc 2 muỗng bơ đậu phộng. Ăn các loại hạt vài lần một tuần làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Bổ sung các loại hạt vào món salad và rau củ hấp, luộc. Vì quả hạch và các loại hạt chứa nhiều calo, không nên ăn quá 1/2 ounce mỗi ngày.

Thịt bò, thịt lợn và thịt cừu chứa nhiều protein, tuy nhiên trong thành phần cũng chứa nhiều chất béo và cholesterol làm tắc nghẽn động mạch. Do đó, bạn nên lựa chọn các phần thịt nạc như thịt thăn và thịt bò xay, những phần này chỉ chứa tối đa 5% lượng chất béo. Bạn không nên ăn thường xuyên thịt đỏ. Thay vào đó, bạn nên ăn thịt gia cầm và cá nhiều hơn. Một phần thịt 3 ounces chứa khoảng 22 gram protein.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Nguồn tham khảo: Webmd.com

XEM THÊM: