Định nghĩa Trào ngược axit sơ sinh, chính xác hơn gọi là trào ngược dạ dày, là một vấn đề rất phổ biến. Trào ngược axit sơ sinh xảy ra khi dịch dạ dày lên thực quản. Mặc dù trẻ sơ sinh trào ngược axit thường xảy ra sau khi cho bú, có thể xảy ra bất cứ lúc nào bé ho, khóc. Hầu hết những em bé có trào ngược axit sơ sinh khỏe mạnh. Trẻ sơ sinh trào ngược axit thường tự cải thiện khi em bé khoảng 12 đến 18 tháng tuổi. Trong khi đó, những thay đổi trong kỹ thuật nuôi như bữa nhỏ hơn, cho ăn thường xuyên hơn, thay đổi vị trí hoặc làm gián đoạn cho bú để ợ hơi - có thể giúp trào ngược được kiểm soát. Trong một vài trường hợp, thuốc hoặc phương pháp điều trị khác có thể được khuyến cáo. Các triệu chứng Các dấu hiệu và triệu chứng của trào ngược axit trẻ sơ sinh có thể bao gồm: Khạc nhổ. Khó chịu trong hoặc sau khi cho ăn. Ho. Thở khò khè. Từ chối ăn. Khóc khi được đặt nằm, đặc biệt là sau khi cho bú. Trong trường hợp nặng, em bé có thể vặn mình hoặc quay trở lại trong khi khóc và điều này có thể trông giống như em bé có một cơn động kinh. Trẻ sơ sinh trào ngược axit không can thiệp vào sự tăng trưởng của bé. Liên lạc với bác sĩ nếu em bé: Không tăng cân. Nôn trớ mạnh, bắn ra miệng. Trớ chất lỏng màu xanh lá cây hoặc màu vàng. Trớ máu hoặc trông giống như bã cà phê. Chống lại cho ăn. Có máu trong phân. Có dấu hiệu khác của bệnh, chẳng hạn như sốt, tiêu chảy, khó thở. Bắt đầu nôn mửa ở độ tuổi 6 tháng tuổi trở lên. Một số các dấu hiệu có thể chỉ ra các vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hoặc hẹp môn vị. GERD là một phiên bản nghiêm trọng của trào ngược có thể gây đau, nôn mửa và tăng cân kém. Hẹp môn vị là một bệnh hiếm gặp trong đó thu hẹp van giữa dạ dày và ruột non. Nguyên nhân Các nguyên nhân của trào ngược axit trẻ sơ sinh nói chung là đơn giản. Thông thường, vòng cơ giữa thực quản và dạ dày (cơ vòng thực quản dưới) thư giãn và mở ra chỉ khi nuốt. Nếu không, nó đóng kín. Khi cơ này trong quá trình trưởng thành, dịch dạ dày đôi khi có thể chảy ngược lên thực quản và ra khỏi miệng của bé. Đôi khi bóng không khí trong thực quản có thể đẩy chất lỏng ra khỏi miệng của bé. Trong trường hợp khác, có thể chỉ đơn giản là uống quá nhiều, quá nhanh. Các biến chứng Hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh trào ngược acid tự cải thiện mà không gây ra vấn đề cho em bé. Hiếm khi, trẻ sơ sinh với trào ngược axit có thể dẫn đến chậm phát triển hoặc các vấn đề thở. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ sơ sinh thường xuyên sinh trào ngược axit có thể có nhiều khả năng phát triển bệnh trào ngược dạ dày trong thời thơ ấu sau này. Các xét nghiệm và chẩn đoán Chẩn đoán trào ngược axit trẻ sơ sinh thường dựa trên các triệu chứng của bé và khám lâm sàng. Nếu em bé khỏe mạnh, sinh trưởng như mong đợi, tiếp tục thử nghiệm có thể không cần thiết. Nếu bác sĩ nghi ngờ tình trạng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như GERD, kiểm tra chẩn đoán có thể bao gồm: Kiểm tra thí nghiệm. Bác sĩ của bé có thể làm các xét nghiệm máu và nước tiểu để xác định hoặc loại trừ nguyên nhân có thể nôn ói và tăng cân kém. Theo dõi pH thực quản. Để xác định nếu khó chịu, rối loạn giấc ngủ hoặc các triệu chứng khác có liên quan với trào ngược, có thể hữu ích khi đo nồng độ axit trong thực quản. Các bác sĩ sẽ đặt một ống thông qua mũi hoặc miệng của bé vào thực quản. Ống được gắn vào một thiết bị giám sát nồng độ axit. Em bé có thể cần ở lại bệnh viện trong khi đang theo dõi. Chụp cản quang (GI). Nếu bác sĩ nghi ngờ tắc nghẽn đường tiêu hóa, họ có thể đề nghị một loạt X-quang được biết đến như là một loạt trên đường tiêu hóa (GI). Trước khi X-quang, em bé được cho một chất màu trắng, phấn lỏng (Bari) để uống. Bari phủ dạ dày, giúp hiển thị rõ bất thường hơn trên X-quang. Nội soi. Bác sĩ có thể sử dụng thủ tục này để xác định hoặc loại trừ các vấn đề trong thực quản, chẳng hạn như hẹp hoặc viêm nhiễm (viêm thực quản). Các bác sĩ đặt một ống đặc biệt được trang bị với một ống kính và ánh sáng thông qua miệng của bé vào thực quản, dạ dày và đầu ruột non. Các mẫu của bất kỳ mô đáng ngờ có thể được lấy để phân tích. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, nội soi thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Phương pháp điều trị và thuốc Hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh trào ngược acid tự cải thiện. Điều trị có thể bao gồm: Thay đổi kỹ thuật cho ăn. Nhỏ hơn, thường xuyên hơn, làm gián đoạn bú để ợ hơi, hoặc giữ em bé đứng thẳng trong và sau khi ăn có thể là tất cả những gì cần thiết để giảm bớt nôn trớ ở trẻ sơ sinh. Nếu cho con bú, bác sĩ có thể đề nghị nên loại bỏ các sản phẩm từ sữa hoặc các loại thực phẩm khác nhất định từ chế độ ăn uống. Nếu ăn sữa bột, đổi thương hiệu đôi khi sẽ giúp ích. Thuốc. Nếu em bé khó chịu, bác sĩ nhi khoa có thể kê toa thuốc thường được sử dụng để điều trị chứng ợ nóng ở người lớn cho trẻ sơ sinh. Sự lựa chọn có thể bao gồm ức chế H-2, chẳng hạn như cimetidine (Tagamet), ranitidine (Zantac), hoặc thuốc ức chế bơm proton, chẳng hạn như omeprazole (Prilosec) hoặc lansoprazole (Prevacid). Điều quan trọng cần lưu ý rằng trẻ em khỏe mạnh dùng thuốc này có thể phải đối mặt với nguy cơ tăng các bệnh nhiễm trùng đường ruột và hô hấp. Ngoài ra, sử dụng lâu dài thuốc ức chế bơm proton có liên quan đến tăng nguy cơ gãy xương cổ tay, hông và cột sống ở người lớn. Phương pháp cho ăn thay thế. Nếu em bé không phát triển tốt, cho ăn lượng calo cao hơn có thể được khuyến cáo. Phẫu thuật. Hiếm khi, cơ thư giãn cho thức ăn vào dạ dày (cơ thắt thực quản dưới) phải được phẫu thuật thắt chặt để chặn axit có thể chảy ngược vào thực quản. Thủ tục, được gọi là fundoplication, thường dành cho các em bé có trào ngược đủ nghiêm trọng can thiệp vào hơi thở hoặc ngăn chặn sự tăng trưởng. Mặc dù phẫu thuật có thể làm giảm triệu chứng của GERD, các biến chứng nghiêm trọng bao gồm nôn liên tục trong quá trình cho ăn. Lối sống và các biện pháp khắc phục Ngay cả với điều trị, đôi khi em bé có thể sẽ vẫn trải nghiệm trào ngược. Để giảm thiểu trào ngược, xem xét những lời khuyên này: Để em bé đứng thẳng. Cho bé bú trong vị trí thẳng đứng. Thực hiện theo từng bước, ăn với 15 đến 30 phút trong tư thế ngồi. Hãy cẩn thận không để chen lấn, rung lắc em bé trong khi thực phẩm được tiêu hóa. Hãy thử cho ăn nhỏ hơn, thường xuyên hơn. Cho bé bú hơi ít hơn bình thường nếu cho bé uống sữa chai hoặc cắt giảm một chút thời gian cho con bú nếu đang cho con bú. Hãy dành thời gian cho em bé ợ. Ợ thường xuyên trong và sau mỗi lần cho ăn có thể thoát không khí từ trong dạ dày của bé. Để ợ, em bé ngồi đứng thẳng. Tránh bế em bé qua vai, trong đó đặt áp lực lên bụng của bé. Kiểm tra núm vú. Nếu đang sử dụng chai, đảm bảo lỗ ở núm vú có kích thước phù hợp. Nếu nó quá lớn, sữa sẽ chảy quá nhanh. Nếu nó quá nhỏ, em bé có thể thất vọng và nuốt gọn không khí. Lỗ của núm vú có kích thước phù hợp sẽ cho phép một vài giọt sữa rơi ra ngoài khi cầm chai lộn ngược. Công thức ăn đặc hoặc sữa mẹ. Nếu bác sĩ thông qua, thêm một lượng nhỏ ngũ cốc gạo vào sữa bột hoặc sữa mẹ. Có thể cần phải mở rộng lỗ núm vú để chắc chắn rằng em bé có thể uống các chất lỏng đặc hơn. Hãy nhớ rằng, trẻ sơ sinh trào ngược axit thường ít gây ra vấn đề. Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
Trẻ nhỏ dễ dàng trớ, trẻ phát triển bình thường và trẻ không có các triệu chứng khác (đôi khi được gọi là “trớ sinh lý”) có trào ngược dạ dày thực quản và không cần phải đánh giá thêm.
Bởi vì trớ rất phổ biến, nên nhiều trẻ nhỏ bị các tình trạng nghiêm trọng cũng có tiền sử bị trớ. Dấu hiệu cảnh báo trẻ có bệnh lý nào đó chứ không phải là chỉ trào ngược bao gồm nôn vọt, căng chướng bụng, nôn có máu hoặc mật, sốt, chậm tăng cân Chậm lớn (FTT) Chậm lớn là cân nặng dưới mức phân vị thứ 3 đến thứ 5 theo tuổi và giới tính, giảm dần về cân nặng xuống dưới mức phân vị thứ ba đến phần vị thứ 5, hoặc giảm khoảng bách phân vị 2 tham số tăng... đọc thêm , máu trong phân, tiêu chảy Tiêu chảy ở trẻ em Tiêu chảy là đi ngoài phân lỏng hoặc tóe nước ở các trẻ bình thường. Tiêu chảy có thể kèm theo biếng ăn, nôn mửa, giảm cân cấp tính, đau bụng, sốt, hoặc đi ngoài phân máu. Nếu tiêu chảy nặng... đọc thêm dai dẳng và phát triển bất thường hoặc có các triệu chứng thần kinh (ví dụ: thóp phồng, co giật). Trẻ sơ sinh có những dấu hiệu như vậy cần được đánh giá nhanh chóng. Nôn ra dịch mật Buồn nôn và Nôn mửa ở trẻ sơ sinh và trẻ em: Buồn nôn là cảm giác nôn sắp xảy ra và thường đi kèm với những thay đổi tự chủ, chẳng hạn như nhịp tim tăng lên và tiết nước bọt. Buồn nôn và nôn thường xảy ra theo trình tự; tuy nhiên, chúng... đọc thêm ở trẻ nhỏ là một cấp cứu nội khoa vì nó có thể là triệu chứng của hội chứng ruột quay dở dang Chẩn đoán Quay bất thường ở ruột là sự thất bại của ruột để đảm nhận vị trí bình thường trong bụng trong quá trình phát triển trong tử cung. Chẩn đoán bằng chụp X quang bụng. Điều trị là phẫu thuật sửa... đọc thêm
Biểu hiện kích thích do nhiều nguyên nhân, bao gồm các bệnh nhiễm trùng và các rối loạn thần kinh nghiêm trọng, cần được loại trừ trước khi kết luận rằng biểu hiện kích thích là do bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
Trẻ nhỏ có các triệu chứng phù hợp với bệnh trào ngược dạ dày thực quản và không có các biến chứng nặng có thể được điều trị thử bằng điều trị nội khoa bệnh trào ngược dạ dày thực quản; nếu các triệu chứng cải thiện hoặc mất đi sẽ gợi ý chẩn đoán là bệnh trào ngược dạ dày thực quản và khi đó các kiểm tra khác là không cần thiết. Cũng có thể cho trẻ nhỏ ăn sữa thuỷ phân hoàn toàn (không có chất gây dị ứng) trong 2 đến 4 tuần để xem các triệu chứng có phải là do dị ứng thức ăn hay không.
Trẻ nhỏ không đáp ứng với điều trị thử, hoặc có các dấu hiệu biến chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, có thể cần phải được đánh giá thêm. Thông thường, chụp hàng loạt phim đường tiêu hóa là bước kiểm tra đầu tiên; nó có thể giúp chẩn đoán trào ngược và cũng có thể xác định bất kỳ tình trạng bất thường nào về giải phẫu là nguyên phát gây trào ngược. Phát hiện có trào ngược barit vào thực quản đoạn trên hoặc đoạn giữa rõ ràng hơn nhiều so với trào ngược chỉ ở thực quản đoạn dưới. Đối với trẻ nhỏ bị trào ngược sau khi ăn nhiều giờ, có thể bị liệt nhẹ dạ dày, có thể cần phải chụp quá trình làm rỗng dạ dày bằng dịch.
Nội soi đường tiêu hóa trên và sinh thiết đôi khi được thực hiện để giúp chẩn đoán nhiễm trùng hoặc dị ứng thức ăn, phát hiện, và đánh giá mức độ viêm thực quản. Nội soi thanh-khí-phế quản có thể được thực hiện để phát hiện viêm thanh quản hoặc các nốt ở dây thanh âm. Trước đây, sự hiện diện của các đại thực bào chứa nhiều lipid và/hoặc pepsin trong dịch hút phế quản được cho là giúp chẩn đoán trào ngược và hít phải thức ăn. Tuy nhiên, các đại thực bào chứa nhiều lipid hiện được công nhận là không có lợi ích gì và đo pepsin có độ nhạy và độ đặc hiệu thấp. |
