Show 
Liệt dạ dày là một trong những biến chứng thường gặp nhất ở những người bị tiểu đường. Người bệnh và gia đình cần hiểu rõ về mức độ nguy hiểm và cách kiểm soát biến chứng này để đảm bảo bệnh nhân luôn sống vui vẻ khi phải chống chọi với căn bệnh tiểu đường.
Liệt dạ dày (còn gọi là chậm lưu thông dạ dày, Gastroparesis) là một rối loạn có tiến triển khiến thức ăn lưu lại trong dạ dày lâu hơn bình thường. Do các dây thần kinh di chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa bị hư hỏng nên các cơ bắp không hoạt động. Điều này dẫn đến việc thực phẩm hay bị giữ trong dạ dày và không được tiêu hóa. Tại sao biến chứng này lại xuất hiện?Những người bị liệt dạ dày cũng đồng thời bị tổn thương dây thần kinh phế vị. Đây là dây thần kinh sọ kéo dài từ thân não đến các cơ quan bụng, bao gồm những cơ quan trong đường tiêu hóa. Tương tự như các dạng khác của bệnh thần kinh tiểu đường, tổn thương dây thần kinh phế vị làm suy yếu chức năng thần kinh. Trong trường hợp này, hệ tiêu hóa bị suy yếu vì các xung cần thiết để nhào trộn thức ăn đang bị chậm hoặc dừng lại. Bệnh này rất khó chẩn đoán và thường xuyên bị bỏ qua. Theo nghiên cứu, tỷ chậm lưu thông dạ dày ở những người bị bệnh tiểu đường rất cao (lên đến 65%). Liệt dạ dày thường gặp hơn ở những người được chẩn đoán tiểu đường sau nhiều năm có lượng đường trong máu cao, không được kiểm soát. Đường huyết cao trong thời gian dài gây ra thay đổi hóa học trong dây thần kinh khắp cơ thể. Khi tình trạng này kéo dài dai dẳng, cuối cùng sẽ gây thiệt hại cho các mạch máu là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng và ôxy cho dây thần kinh của cơ thể, bao gồm các dây thần kinh phế vị, cuối cùng dẫn đến chậm lưu thông dạ dày. Bởi vì liệt dạ dày là một bệnh tiến triển, một số triệu chứng của bệnh như ợ nóng mãn tính hoặc buồn nôn rất phổ biến, bạn có thể không nhận ra mình đang mắc phải tình trạng này. Dấu hiệu và triệu chứng của liệt dạ dàyKhi bị chậm lưu thông dạ dày, người bệnh có thể có các dấu hiệu và triệu chứng:
Triệu chứng liệt dạ dày có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng, tùy thuộc vào mức độ tổn thương ở các dây thần kinh phế vị. Các triệu chứng cũng có thể bùng phát sau khi hấp thụ thực phẩm chứa nhiều chất xơ hoặc chất béo. Đây đều là những thực phẩm khó tiêu hóa.
Khi không được tiêu hóa như bình thường, thức ăn sẽ bị đọng lại bên trong dạ dày và có khả năng hình thành vi khuẩn do quá trình lên men. Thức ăn không được tiêu hóa sẽ tạo thành khối rắn gọi là dị vật dạ dày gây buồn nôn, ói mửa và có thể cản trở ruột non. Chậm lưu thông dạ dày gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho bệnh nhân tiểu đường vì gây khó theo dõi quá trình tiêu hóa dẫn đến lượng đường của người bị tiểu đường có biến chứng liệt dạ dày thường quá cao hoặc quá thấp. Từ đó gây ra những khó khăn trong việc kiểm soát đường huyết. Hãy nói ngay với bác sĩ nếu bạn có chỉ số đường huyết bất thường cùng với các triệu chứng khác mà bạn gặp phải. Đây là một bệnh mãn tính và có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp. Bạn sẽ kiệt sức vì trải qua quá trình thay đổi chế độ ăn uống và cố gắng kiểm soát lượng đường trong máu, đồng thời cảm thấy ốm và buồn nôn đến mức nôn mửa. Những người bị liệt dạ dày thường hay cảm thấy thất vọng và chán nản. Ai có nguy cơ mắc phải biến chứng này?Bệnh nhân nữ mắc tiểu đường có nguy cơ bị chậm lưu thông dạ dày cao hơn. Các bệnh khác có thể kết hợp làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm tiền sử phẫu thuật vùng bụng (như khi phải sinh mổ) hoặc có tiền sử rối loạn ăn uống. Bệnh và các tình trạng khác ngoài bệnh tiểu đường có thể gây liệt dạ dày, chẳng hạn như nhiễm trùng do virus, thuốc tiêu hóa chậm, bệnh trào ngược axit và các rối loạn cơ trơn. Các bệnh khác có thể gây ra các triệu chứng liệt dạ dày bao gồm bệnh Parkinson, viêm tụy mãn tính, xơ nang, bệnh thận, hội chứng Turner. Đôi khi không thể xác định nguyên nhân gây liệt dạ dày, thậm chí sau khi đã tiến hành xét nghiệm nhiều lần. Cần làm gì để kiểm soát bệnh chậm tiêu hóa dạ dày?
Nếu bị liệt dạ dày, bạn nên tránh ăn thực phẩm sống, bông cải xanh, cam, các sản phẩm giàu sữa như sữa nguyên chất và kem, các đồ uống có gas. Bác sĩ cũng khuyên bạn nên ăn bữa ăn nhỏ và thực phẩm xay nhuyễn. Điều quan trọng là bổ sung nước cho cơ thể, đặc biệt nếu bạn có triệu chứng nôn mửa. Hiện chưa có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi liệt dạ dày. Đây là bệnh mãn tính chỉ có thể kiểm soát bằng chế độ ăn kiêng, thuốc men và kiểm soát đường huyết, insulin nếu bạn bị tiểu đường tuýp 2 loại phụ thuộc insulin. Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể giúp bạn chuyển sang chế độ ăn sử dụng toàn chất lỏng. Phương pháp kích thích điện dạ dày là một điều trị dành cho các trường hợp nặng. Bằng cách cấy một thiết bị phẫu thuật trong bụng dưới, phương pháp này cung cấp các xung điện cho các dây thần kinh và cơ trơn của phần dưới dạ dày. Điều trị này có thể làm giảm buồn nôn và ói mửa ở bệnh nhân liệt dạ dày. Trong các trường hợp nghiêm trọng nhất, người bị liệt dạ dày lâu dài có thể sử dụng ống dẫn thức ăn và thức ăn lỏng để cung cấp dinh dưỡng. Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Uống thuốc tiểu đường có hại không? Trên thực tế, khi người bệnh tiểu đường sử dụng thuốc tân dược điều trị sẽ gặp phải một số tác dụng phụ không mong muốn. Đây là cơ chế hoạt động bình thường. Tuy nhiên, nếu biết cách điều chỉnh, người bệnh vẫn có thể giảm thiểu những nguy cơ đối với cơ thể. Sử dụng thuốc tiểu đường là một trong các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường. Ngoài ra còn có các biện pháp liên quan đến chế độ dinh dưỡng và luyện tập (phương pháp không cần dùng thuốc). Khi phát hiện bệnh tiểu đường, tùy theo tình trạng bệnh lý mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ phù hợp cho người bệnh. Thông thường, nếu chẩn đoán có khả năng kiểm soát tốt đường huyết thì người bệnh không cần phải sử dụng ngay thuốc tiểu đường. Thay vào đó, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh điều chỉnh lại chế độ ăn uống hằng ngày, đồng thời luyện tập giúp ổn định hàm lượng đường trong máu. Tuy nhiên, do bệnh tiểu đường thuộc bệnh mãn tính khó chữa trị dứt điểm. Nên về lâu dần bệnh sẽ chuyển biến nặng hơn. Người bệnh chỉ có thể trì hoàn việc sử dụng thuốc trong khoảng 3 – 5 năm. Sau đó, người bệnh bắt buộc phải sử dụng thuốc để giảm thiểu áp lực cho tuyến tụy và tránh các biến chứng.
Có nhiều nhóm thuốc điều trị bệnh tiểu đường, chúng có cơ chế hoạt động không giống nhau. Trong đó, nhóm thuốc có nhiệm vụ kích thích tăng sinh insulin của tuyến tụy, thuốc ức chế quá trình hấp thụ glucose ở ruột,…được sử dụng phổ biến hơn. Thuốc có tác dụng kiểm soát đường huyết, ngoài ra nếu sử dụng đều đặn người bệnh còn ổn định được huyết áp và các biến chứng do tiểu đường gây ra (đột quỵ, nhồi máu cơ tim,…). Uống thuốc tiểu đường có thể ngăn chặn sự phát triển của bệnh, giúp người bệnh kiểm soát đường huyết trong cơ thể ở mức cho phép. Tuy nhiên, một vài trường hợp người bệnh sử dụng thuốc tiểu đường nhưng không đạt được hiệu quả như mong đợi. Dưới đây là một số những sai lầm trong cách uống thuốc tiểu đường dẫn đến tình trạng này: Theo nguyên tắc điều trị cơ bản, người được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường sẽ không phải sử dụng thuốc trong giai đoạn đầu. Thay vào đó, người bệnh được bác sĩ hướng dẫn thực hiện những biện pháp làm đường huyết ổn định. Như trên đã đề cập, lúc này bệnh nhân phải điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt và ăn uống để duy trì lượng đường trong máu ở mức cho phép. Thuốc tiểu đường chỉ được sử dụng khi bác sĩ nhận thấy tình trạng của người bệnh thật sự phải có can thiệp. Lúc này, lượng đường huyết trong cơ thể đã vượt mức cho phép, có thể rơi vào trạng thái hôn mê và phải uống thuốc mới kịp thời ổn định đường huyết. Việc tự ý sử dụng thuốc có thể làm bệnh tiến triển nặng hơn, bên cạnh đó dễ gây ra tác dụng phụ mà người bệnh không hay biết. Một trong những sai lầm mà nhiều nhiều người đang mắc phải đó là việc lạm dụng thuốc điều trị. Bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường cho rằng việc sử dụng thuốc có thể giúp ổn định tốt nhất đường huyết. Chính vì thế, họ không kiểm soát chế độ ăn uống, không điều chỉnh nhịp độ sinh hoạt,…khiến cho bệnh không cải thiện mà có xu hướng chuyển biến nặng hơn. Không những thế, một số người gặp phải tình trạng quên uống thuốc khiến cho lượng đường trong máu tăng cao đột ngột, nguy cơ cao dẫn đến hôn mê. Bên cạnh đó, nếu người bệnh hấp thụ thức ăn không kiểm soát trong thời gian dài khiến cho thận hoạt động quá mức. Lúc này, các lỗ lọc to dần lên khiến cho thận bị suy giảm chức năng. Cầu thận có nguy cơ bị xơ do màng đáy mao mạch dày lên. Do đó, nếu người bệnh lạm dụng thuốc mà không kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể khiến những rối loạn trong cơ thể trở nên nghiêm trọng. Bên cạnh tình trạng bỏ “cữ” thuốc, người bệnh còn hay quên giờ uống thuốc, khiến cho việc sử dụng thuốc không đạt được hiệu quả tốt. Đây là yếu tố khiến lượng đường trong máu bệnh nhân không ổn định, có thể tăng hoặc giảm bất thường. Chính vì thế mà sức khỏe người bệnh có xu hướng xấu dần. Các chuyên gia khuyến cáo, người bệnh cần chủ động và tự giác trong việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tốt nhất nên phân loại thuốc theo thời gian và đặt đồng hồ để báo hiệu giờ sử dụng cho chuẩn xác. Tránh bỏ quên một lần uống thuốc trong ngày khiến quá trình điều trị bị gián đoạn. Ngoài vấn đề lạm dụng, tự ý sử dụng thuốc, quên giờ uống thuốc thì việc tự ý ngưng sử dụng thuốc cũng là một sai lầm khiến hiệu quả điều trị không như mong đợi. Người bệnh có nguy cơ bị tăng đường huyết bất thường nếu không sử dụng theo đúng thời gian mà bác sĩ hướng dẫn. Nhất là các trường hợp thấy cơ thể đã có những thay đổi tốt, lượng đường huyết ổn định vội tự ý ngưng sử dụng thuốc. Bên cạnh đó, một số trường hợp còn bỏ thuốc bởi khi uống gặp một số tác dụng phụ như dị ứng, rối loạn tiêu hóa,… Tuy nhiên, đây là những yếu tố gia tăng nguy cơ biến chứng tiểu đường mà không phải ai cũng biết. Một tình trạng khác, người bệnh sử dụng thuốc tiểu đường không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Việc uống những loại thuốc không đảm bảo có thể khiến cơ thể gặp nhiều vấn đề nguy hại, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Do đó, bạn nên hết sức lưu ý, tránh mắc phải sai lầm này. Tốt nhất người bệnh nên đến kiểm tra sức khỏe tại cơ sở uy tín và nhận sự hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Như đã đề cập, việc sử dụng thuốc tiểu đường theo đường uống có thể khiến cơ thể gặp một số tác dụng phụ. Bên cạnh đó, trường hợp bệnh nhân mắc một số những sai lầm kể trên còn khiến cho nguy cơ gia tăng các phản ứng không mong muốn đối với cơ thể. Dưới đây, một số tác hại mà việc uống thuốc tiểu đường gây ra cho cơ thể: Dị ứng là một trong số các tác dụng phụ thường gặp mà người bệnh uống thuốc tiểu đường gặp phải. Trường hợp dị ứng nhẹ, người bệnh sẽ bị nổi mẩn đỏ, mề đay, ngứa ngáy ngoài da. Trường hợp nặng, người bệnh có thể bị sốc phản vệ. Đây là tình trạng nguy hiểm, nếu không kịp thời cấp cứu, nguy cơ tử vong cao. Tình trạng dị ứng ngoài da sẽ tự khỏi khi người bệnh tạm ngừng sử dụng thuốc. Nếu trong quá trình điều trị, cơ thể có những dấu hiệu bất thường, người bệnh nên báo với bác sĩ để có biện pháp điều chỉnh cho phù hợp. Những loại thuốc tiểu đường đa phần đều ở dạng tổng hợp, được sản xuất từ hóa dược. Nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ gây những tác hại nhất định đối với gan và thận. Một trong số đó là tình trạng men gan tăng cao và hiện tượng suy giảm chức năng của thận. Chính vì thế, thông thường người bệnh sẽ được các bác sĩ cân nhắc cho sử dụng tiêm insulin khi các tác dụng phụ của thuốc uống ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Bên cạnh đó, nếu người bệnh sử dụng metformin trong thời gian dài còn làm hàm lượng vitamin B12 trong cơ thể giảm sút. Điều này dẫn đến một số biến chứng liên quan đến thần kinh, gây thiếu máu cho người bệnh tiểu đường. Chính vì thế, người bệnh thường được khuyên kết hợp chế độ ăn uống, bổ sung vitamin cho cơ thể. Uống thuốc tiểu đường giúp người bệnh nhanh chóng giảm lượng đường trong máu trong trường hợp đường huyết tăng. Thế nhưng, do tác dụng đột ngột của thuốc khiến cho đường huyết có khả năng tụt giảm nhanh chóng, cơ thể không kịp phản ứng với tình trạng này. Triệu chứng của hạ đường huyết có thể kể đến như người bệnh thấy cơ thể mệt mỏi, tay chân bủn rủn, choáng váng, chóng mặt, ngất,… Tình trạng này ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trường hợp không sơ cứu kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào trạng thái hôn mê sâu nguy hiểm. Uống thuốc tiểu đường có thể khiến người bệnh bị tăng cân bất thường. Nguyên nhân là vì quá trình đồng hóa đạm trong cơ thể do insulin đảm nhiệm bị chi phối. Bên cạnh đó, lượng nước tiểu ít đi nhiều so với bình thường. Điều này làm cho người bệnh dễ bị phù chân, tăng huyết áp, béo phì,… Thuốc tiểu đường có thể gây ra một số rối loạn trong cơ thể. Cụ thể là làm bất ổn quá trình tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng. Người bệnh dễ mắc phải chứng rối loạn tiêu hóa. Các triệu chứng thường gặp như táo bón, tiêu chảy,… Để tránh những tác dụng phụ kể trên ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đối với cơ thể, người bệnh nên lưu ý các vấn đề sau: Uống thuốc tiểu đường khiến cơ thể tăng sinh insulin, điều này dễ làm cho đường huyết đột ngột tụt giảm, gây hạ đường huyết nguy hiểm. Do đó, người bệnh tiểu đường nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Tránh việc tự ý kết hợp thuốc có thể gây ra các phản ứng phụ không mong muốn. Người bệnh nên thường xuyên kiểm tra chỉ số đường huyết. Đây là cách tốt nhất giúp kiểm soát đường huyết, nếu có bất ổn sẽ kịp thời khắc phục. Hạn chế cơ thể gặp phải trường hợp đường huyết hạ thấp gây hôn mê nguy hiểm. Có nhiều nguyên nhân gây hạ đường huyết. Trong đó có việc sử dụng thuốc tiểu đường. Người bệnh nếu gặp phải các triệu chứng như đói bụng cồn cào, vã mồ hôi, run tay, chân, do chỉ số đường huyết xuống dưới 2.5mmol/l nên xử lý khắc phục. Bằng cách: Uống 250ml sữa, ăn bánh quy, kẹo ngọt,…nếu bị hôn mê cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện gần nhất để cấp cứu. Để hiệu quả điều trị đạt tốt nhất, tránh các tác dụng phụ người bệnh cần tuân thủ sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Uống thuốc đúng liều lượng, đúng giờ sẽ giúp cơ thể giảm thiểu được các nguy cơ gặp các hiện tượng không mong muốn. Thông thường, bệnh nhân được chỉ định sử dụng thuốc tiểu đường trước mỗi bữa ăn 30 phút đối với loại có tác dụng nhanh. Còn loại có tác dụng chậm sẽ sử dụng trước khi ăn 1 tiếng đồng hồ. Trường hợp uống xa bữa ăn rất dễ làm cho đường huyết bị tụt giảm. Để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Một số dạng thuốc và thời gian dưới đây, bạn đọc có thể tham khảo:
Ngoài ra còn nhiều loại thuốc điều trị khác. Bệnh nhân nên thực hiện đúng theo phác đồ điều trị của bác sĩ để ổn định đường huyết, tránh gặp phải tác dụng phụ ảnh hưởng sức khỏe. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn đọc giải đáp được thắc mắc: “Uống thuốc tiểu đường có hại không?”. Người bệnh nên thường xuyên kiểm tra chỉ số đường huyết và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất.
|
