Bài tập môn tư pháp quốc tế

Dưới đây là một số Đề thi môn Tư pháp quốc tế do HILAW tổng hợp xin chia sẻ để các bạn tham khảo, ôn tập.

1. Đề thi môn Tư pháp quốc tế lớp số 01

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích ngắn gọn? (3 điểm)

1 – Khi các bên trong một hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài thỏa thuận chọn hệ thống pháp luật của quốc gia A để điều chỉnh quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng thì pháp luật của quốc gia A được áp dụng.

2 – Một bản án của tòa án nước ngoài khi được tuyên hợp pháp và đúng thẩm quyền ở quốc gia đó thì được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam.

3 – Xung đột pháp luật phát sinh khi nội dung pháp luật của hai hoặc nhiều nước khác nhau.

Lý thuyết

1 – Hãy bình luận về một vấn đề trong tư pháp quốc tế của nước Úc mà bạn tâm đắc nhất?

2 – Phân tích thuật ngữ tư pháp quốc tế (private international law) và thuật ngữ luật xung đột (Conflicts of law).

Bài tập

Tại Việt Nam, Công ty TNHH Thành Công (Quốc tịch Việt Nam) ký kết một hợp đồng mua bán linh kiện xe hơi với công ty Blue Sky. Công ty Blue Sky được thành lập tại Indonesia, có chi nhánh tại Singapore và Việt Nam. Hợp đồng được thực hiện tại Singapore. Khi có tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng công ty Thành Công đã nộp đơn kiện Công ty Blue Sky tại tòa án Việt Nam.

1 – Tòa án của Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp nói trên hay không? Hãy nêu cơ sở pháp lý. Biết rằng Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nào được ký kết với Indonesia và Singapore.

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp, có phải pháp luật của Việt Nam sẽ đương nhiên được áp dụng để giải quyết về nghĩa vụ thanh toán của các bên?

2. Đề thi môn Tư pháp quốc tế lớp số 02

Bài tập

Ông Minh (quốc tịch Việt Nam), bà Sakura (quốc tịch Nhật Bản).

Câu hỏi 1

Năm 2005, Ông Minh và bà Sakura tiến hành đăng ký kết hôn tại Nhật bản.

Anh chị hãy cho biết trong những trường hợp nào Luật Hôn nhân và gia đình của Việt Nam có thể được áp dụng để điều chỉnh điều kiện kết hôn của bà Sakura (yêu cầu giải thích rõ tại sao)? (2 điểm)

Câu hỏi 2

Sau khi kết hôn, hai vợ chồng Ông Minh và bà Sakura quy về Việt Nam sinh sống, làm việc ổn định từ tháng 06/2005 (có ghi chú kết hôn tại Việt Nam). Đến tháng 03/2007, hai vợ chồng phát sinh mẫu thuẫn và yêu cầu Tòa án Nhật Bản giải quyết ly hôn.

Hãy cho biết:

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ việc trên hay không? Vì sao? (1.5 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền. Có nhận định cho rằng: “Pháp luật nước ngoài không thể được Tòa án Việt nam áp dụng để giải quyết vụ việc ly hôn trên”. Quan điểm của anh chị về nhận định này? (1.5 điểm)

Câu hỏi 3

Năm 2010, Công ty Nam Việt (Quốc tịch Việt Nam – do ông Minh làm đại diện) ký kết hợp đồng thuê công ty Amikawa (Quốc tịch Nhật Bản – do bà Sakura làm đại diện) vận chuyển một lô hàng điện tử từ Nhật Bản về Việt Nam. Trong hợp đồng các bên thỏa thuận chọn Pháp luật Nhật Bản để giải quyết tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Tranh chấp phát sinh, các bên yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết.

Nhận định

1 – Các nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao?

a – Tòa án Việt Nam luôn có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về hợp đồng có yếu tố nước ngoài nếu có ít nhất một trong các bên đương sự là doanh nghiệp Việt Nam. (1.5 điểm)

b – Pháp luật Nhật Bản do các bên thỏa thuận lựa chọn để giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng phải được hiểu là toàn bộ hệ thống pháp luật bao gồm cả luật thực chất và luật xung đột. (1.5 điểm)

Lý thuyết

2 – Khi Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết một tranh chấp về hợp đồng có yếu tố nước ngoài.

Anh chị hãy liệt kê theo thứ tự ưu tiên các loại nguồn mà Tòa án Việt Nam có thể áp dụng để giải quyết tranh chấp đó. (2 điểm)

3. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 03

Nhận định

Trả lời đúng sai các nhận định sau đây. Giải thích ngắn gọn tại sao? (3 điểm)

1 – Hiện tượng xung đột pháp luật phát sinh khi có quan hệ mang tính chất dân sự có yếu tố nước ngoài phát sinh.

2 – Khi một người Đức kết hôn với công dân Việt Nam thì người đó phải tuân thủ những điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật nước Đức và pháp luật Việt Nam.

3 – Theo quy định của pháp luật Việt Nam, các bên là cá nhân trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa có yếu tố nước ngoài có thể lựa chọn một hệ thống pháp luật của một quốc gia để điều chỉnh năng lực hành vi dân sự của mình.

4 – Một điều ước quốc tế sẽ trở thành là nguồn của tư pháp quốc tế Việt Nam khi điều ước quốc tế đó được Việt Nam ký kết hoặc gia nhập.

Lý thuyết

Anh chị hãy phân tích thành phần của quy phạm xung đột căn cứ vào tiêu chí hình thức, nguồn và tính chất, hãy phân loại quy phạm xung đột sau đây:

“Việc xác lập, chấm dứt quyền sở hữu, nội dung của quyền sở hữu đối tài sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản đó”. Khoản 1 Điều 766 BLDS Việt Nam. (3 điểm)

Bài tập

Tại Việt Nam, công ty TNHH Cầu Vồng (Quốc tịch Việt  Nam) ký kết một hợp đồng mua bán linh kiện xe hơi với công ty Happiness. Công ty Happiness được thành lập tại Indonesia, có chi nhánh tại Singapore và Việt Nam. Hợp đồng được thực hiện tại Singapore. Khi có tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng công ty Cầu Vồng đã nộp đơn kiện công ty Happiness tại Tòa án Việt Nam. (3 điểm)

1 – Theo anh chị, tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp nói trên hay không? Hãy nêu cơ sở pháp lý. (Biết rằng Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nào được ký kết với Indonesia và Singapore). (1.5 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp, theo anh chị có phải tòa án Việt Nam sẽ áp dụng pháp luật của Việt Nam để giải quyết về nghĩa vụ thanh toán của các bên? (1.5 điểm)

4. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 04

Bài tập

Anh A (vừa đủ 22 tuổi) và chị B (vừa đủ 20 tuổi) cùng là công dân Trung Quốc cư trú tại Trung Quốc và đang du học tại Việt Nam. Sau một thời gian tìm hiểu, anh A và chị B quyết định cùng nhau đến cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam để tiến hành đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật.

Câu hỏi 1:

Quan hệ kết hôn giữa anh A và chị B tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam có thuộc đối tượng điều chỉnh của Tư pháp quốc tế Việt Nam hay không? Giải thích. (1 điểm).

Câu hỏi 2:

Hãy phân tích nội dung và ưu – nhược điểm của các phương pháp điều chỉnh của Tư pháp quốc tế (2 điểm).

Tình tiết bổ sung 1:

Giả sử A và B được phép kết hôn tại Việt Nam, sau khi kết hôn A và B ký kết hợp đồng với C (Công dân Việt Nam, cư trú tại Thành phố Hồ Chí Minh) để thuê một căn hộ chung cư tại Quận 7, TP.HCM. Trong quá trình thực hiện hợp đồng thuê căn hộ này, giữa các bên có phát sinh tranh chấp.

Câu hỏi 3:

Anh chị hãy cho biết cách thức xác định thẩm quyền của Tòa án để giải quyết tranh chấp nói trên giữa các bên. (1 điểm)

Tình tiết bổ sung 2:

Trong một diễn biến khác, A trước đây đã là một bên của tranh chấp về quyền thừa kế tài sản với những người thân trong gia đình tại Trung Quốc. Tranh chấp này được giải quyết tại Tòa án có thẩm quyền của Trung Quốc. Tòa án Trung Quốc đã tuyên một bản án về vụ tranh chấp này, trong đó có bao gồm cả phần định đoạt về tài sản của A, vốn là phần di sản mà A được hưởng từ quan hệ thừa kế nói trên, đang có mặt tại Việt Nam. A muốn yêu cầu cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam công nhận và cho thi hành bản án này trên lãnh thổ Việt Nam.

Câu hỏi 4:

Với tư cách là luật sư tư vấn cho A, anh chị hãy phác thảo sơ lược quy trình công nhận và cho thi hành bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài tại Việt Nam theo quy định của Pháp luật Việt Nam hiện hành. (1.5 điểm)

Câu hỏi 5:

Anh chị hãy cho biết để được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam, bản án nói trên của Tòa án Trung Quốc phải đáp ứng các điều kiện gì? (2 điểm)

Tình tiết bổ sung 3:

A vốn là người đại diện được ủy quyền của một Công ty được thành lập theo pháp luật Trung Quốc (Công ty D). A thay mặt Công ty D ký kết hợp đồng mua 10.000 tấn cà phê hạt của Công ty E (Công ty liên doanh được thành lập theo pháp luật Việt Nam) trong đó cổ đông Singapore nắm giữ 42% Vốn điều lệ). Trong hợp đồng, các bên thỏa thuận chọn pháp luật Singapore làm nguồn luật điều chỉnh nội dung hợp đồng. Ngoài ra, các bên cũng thỏa thuận chọn Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) đặt bên cạnh phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) làm cơ quan giải quyết tranh chấp.

Câu hỏi 6:

Hãy cho biết trong trường hợp nào thì Tòa án của Việt Nam có thể phát sinh thẩm quyền giải quyết đối với tranh chấp nói trên của các bên? (1 điểm)

Câu hỏi 7:

Hệ thống pháp luật Singapore có được áp dụng đương nhiên để điều chỉnh nội dung của hợp đồng giữa các bên không? Hãy giải thích? (1.5 điểm).

5. Đề thi môn Tư pháp quốc tế lớp số 05

Nhận định

Trả lời đúng sai các nhận định sau đây. Giải thích ngắn gọn tại sao? (3 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, hệ thuộc luật nhân thân là hệ thuộc luật duy nhất được áp dụng để giải quyết xung đột pháp luật về điều kiện kết hôn, cấm kết hôn.

2 – Pháp luật các nước đều thống nhất áp dụng luật nơi có tài sản để giải quyết xung đột pháp luật về quyền sở hữu có yếu tố nước ngoài đối với tài sản là động sản và bất động sản.

3 – Theo pháp luật Việt Nam, hình thức di chúc của công dân Việt Nam lập ở nước ngoài phải được điều chỉnh bởi pháp luật Việt Nam.

4 – Áp dụng quy phạm xung đột là gián tiếp giải quyết hiện tượng xung đột pháp luật.

Lý thuyết

Theo anh chị vấn đề bảo lưu trật tự công cộng có phải là cơ chế từ chối áp dụng pháp luật nước ngoài hợp pháp không? Giải thích tại sao? (3 điểm)

Bài tập

Doanh nghiệp A (Quốc tịch Canada) giao kết hợp đồng mua 1000 MT hạt điều với Doanh nghiệp B (Quốc tịch Việt Nam). Hợp đồng được ký kết tại trụ sở của A ở Vancouver.

Theo hợp đồng, toàn bộ lô hàng trên sẽ được giao tại kho hàng của B ở Quận 12, TP. HCM. Các bên thỏa thuận chọn pháp luật Canada để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Do A không thực hiện nghĩa vụ theo thỏa thuận trong hợp đồng, B khởi kiện đến Tòa án Việt Nam. (4 điểm)

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên hay không? Tại sao?

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền:

a – Xác định pháp luật áp dụng để điều chỉnh hình thức của hợp đồng.

b – Pháp luật nước nào được áp dụng để giải quyết quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng trên.

6. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 06

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Cho ví dụ chứng minh: (4.5 điểm)

1.1 – Phần hệ thuộc của quy phạm xung đột là phần quy định hệ thống pháp luật của nước ban hành ra quy phạm cần được áp dụng.

1.2 – Một trong những hệ thuộc luôn được áp dụng giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng là hệ thuộc Luật quốc tịch của pháp nhân.

1.3 – Các loại nguồn của ngành luật Tư pháp quốc tế đồng thời là nguồn luật áp dụng điều chỉnh quan hệ sở hữu có yếu tố nước ngoài.

Lý thuyết

Chứng minh rằng: Quan hệ thuộc đối tượng điều chỉnh của ngành luật tư pháp quốc tế phải bao hàm hai đặc điểm: “Là những quan hệ mang bản chất dân sự có yếu tố nước ngoài”. (1.5 điểm)

Bài tập

Giải quyết tình huống (4 điểm):

M quốc tịch nước A, N quốc tịch nước B; K là pháp nhân có quốc tịch nước C. Giữa A, B và C không có Điều ước quốc tế.

Giả sử A là Việt Nam; hợp đồng giữa M và K là hợp đồng mua bán hàng hóa và Tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ đối với tổn thất hàng hóa của các bên trong hợp đồng:

3.1 – Hãy chứng minh rằng: “Những quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa tại Luật Thương mại Việt Nam 2005 có thể được áp dụng để giải quyết vấn đề tranh chấp”.

3.2 – Nhận định sau đúng hay sai? Phân tích: “Phương pháp thực chất và phương pháp xung đột có thể được áp dụng giải quyết tranh chấp của các bên trong hợp đồng này. Mỗi phương pháp có ưu điểm và hạn chế nhất định”./.

Lưu ý: Bài làm sạch sẽ, không dài dòng.

7. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 07

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Cho ví dụ chứng minh? (6 điểm)

1 – Phần hệ thuộc của quy phạm xung đột là phần quy định hệ thống pháp luật nước ngoài nào cần được áp dụng.

2 – Một trong những hệ thuộc luôn được áp dụng giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng là hệ thuộc Luật quốc tịch của pháp nhân.

3 – Các loại nguồn của ngành luật Tư pháp quốc tế đồng thời là nguồn luật áp dụng điều chỉnh quan hệ thừa kế có yếu tố nước ngoài.

4 – Đối tượng điều chỉnh của luật tư pháp quốc tế là những quan hệ mang bản chất dân sự có liên quan đến tài sản ở nước ngoài.

5 – Những quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng dân sự do Nhà nước Việt Nam ban hành luôn được áp dụng trong việc điều chỉnh quan hệ hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài.

6 – Tòa án Việt Nam thụ lý và giải quyết mọi vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài.

Giải quyết tình huống

M quốc tịch nước A, N quốc tịch nước B; K là pháp nhân có quốc tịch nước C. Giữa A, B và C không có Điều ước quốc tế. (4 điểm)

Giả sử A là Việt Nam; hợp đồng giữa M và K là hợp đồng mua bán hàng hóa và Tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ đối với tổn thất hàng hóa của các bên trong hợp đồng:

3.1 – Hãy chứng minh rằng: “Những quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa tại Luật Thương mại Việt Nam 2005 có thể được áp dụng để giải quyết vấn đề tranh chấp”.

3.2 – Nhận định sau đúng hay sai? Phân tích: “Phương pháp thực chất và phương pháp xung đột có thể được áp dụng giải quyết tranh chấp của các bên trong hợp đồng này. Mỗi phương pháp có ưu điểm và hạn chế nhất định”./.

Lưu ý: Bài làm sạch sẽ, không dài dòng.

8. Đề thi môn Tư pháp quốc tế lớp số 08

Nhận định

Trả lời đúng, sai các nhận định sau và giải thích ngắn gọn tại sao? (6 điểm)

1 – Xác định yếu tố nước ngoài trong các quan hệ dân sự nhằm mục đích duy nhất là xác định quan hệ đó thuộc đối tượng điều chỉnh của tư pháp quốc tế.

2 – Mục đích của việc áp dụng bảo lưu trật tự công cộng trong tư pháp quốc tế là nhằm từ chối áp dụng pháp luật nước ngoài để áp dụng pháp luật của chính quốc gia có tòa án.

3 – Bản án của tòa án nước ngoài về vụ án ly hôn giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài không thể được công nhận và cho thi  hành tại Việt Nam.

4 – Hệ thuộc Luật Tòa án luôn được áp dụng trong việc giải quyết xung đột pháp luật.

5 – Theo pháp luật Việt Nam, thừa kế theo pháp luật luôn phải tuân theo pháp luật của nước mà người để lại di sản là công dân vào thời điểm chết, không phân biệt di sản là động sản hay bất động sản.

6 – Theo pháp luật Việt Nam, các bên trong hợp đồng luôn được quyền chọn pháp luật áp dụng nhằm điều chỉnh quyền và nghĩa vụ của các bên trong tất cả các hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài.

Bài tập

Công dân A (Quốc tịch Pháp ) tiến hành hoạt động đầu tư tại Việt Nam từ năm 2010. Để thực hiện hoạt động đầu tư tại Việt Nam, A có chuyển vào Việt Nam một số lượng lớn tiền mặt cùng các trang thiết bị, máy móc và đã tiến hành xây dựng nhà máy tại một khu công nghệ cao TP.HCM.

1 – Anh chị hãy cho biết, pháp luật nước nào sẽ được áp dụng nhằm điều chỉnh quan hệ sở hữu đối với tài sản của A tại Việt Nam trong tình huống trên? Yêu cầu giải thích?.

2 – Giả sử năm 2014, A bị tai nạn qua đời tại Việt Nam. Có tranh chấp giữa những người thừa kế của A liên quan đến tài sản của A tại Việt Nam. Anh, chị hãy phân tích điều kiện để hiện tượng xung đột thẩm quyền phát sịnh trong tình huống trên.

3 – Giả sử Tòa án Việt Nam được xác định là có thẩm quyền, Tòa án Việt Nam có đương nhiên áp dụng pháp luật Việt Nam theo nguyên tắc Luật tòa án không? Tòa án Việt Nam cần xác định pháp luật áp dụng nhằm giải quyết tranh chấp trên như thế nào?./.

9. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 09

Nhận định

Trả lời đúng, sai các nhận định sau và giải thích ngắn gọn tại sao? (3 điểm)

1 – Để giải quyết quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài, chỉ cần áp dụng một hệ thống pháp luật là hệ thống pháp luật nơi thực hiện hợp đồng.

2 – Theo pháp luật Việt Nam, xung đột pháp luật về quyền sở hữu có yếu tố nước ngoài được giải quyết theo PL của nước nơi có tài sản đối với bất động sản và pháp luật của nước mà chủ sở hữu mang quốc tịch đối với động sản.

3 – Theo quy định của pháp luật Việt Nam, di sản không người thừa kế là động sản được giải quyết theo pháp luật của nước mà người để lại di sản là công dân trước khi chết.

Lý thuyết

Anh chị hãy phân tích các điều kiện chọn luật trong quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài. (3 điểm)

Bài tập

Công ty Sóng Mới (là Công ty 100% vốn đầu tư nước ngoài, được thành lập tại Việt Nam và có trụ sở tại TP.HCM) ký hợp đồng thuê Công ty New Wave (là công ty của Singapore và có trụ sở tại Singapore) để vận chuyển 1000 tấn hạt tiêu từ Việt Nam sang Liên bang Nga. Trong hợp đồng hai bên thỏa thuận chọn Tòa án Singapore giải quyết tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, giữa các bên phát sinh tranh chấp. Công ty Sóng Mới khởi kiện Công ty New Wave tại Tòa án Việt Nam, yêu cầu bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng. Sau khi nhận được thông báo về việc Tòa án Việt Nam đã thụ lý vụ án trên, Công ty New Wave khởi kiện ngược lại Công ty Sóng Mới tại Tòa án Singapore yêu cầu Công ty Sóng Mới phải bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng. (4 điểm)

Anh chị hãy cho biết:

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp nói trên hay không? Giải thích rõ lý do và nêu cơ sở pháp lý?

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, luật nào sẽ được áp dụng để giải quyết tranh chấp trên.

Biết rằng giữa Việt Nam, Nga và Singapore chưa có Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự.

10. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 10

Nhận định

Trả lời đúng, sai các nhận định sau và giải thích ngắn gọn tại sao? (6 điểm)

1 – Điều ước quốc tế về tư pháp quốc tế luôn có hiệu lực được ưu tiên áp dụng so với pháp luật Việt Nam.

2 – Quy phạm xung đột là quy phạm pháp luật đặc biệt.

3 – Bản án của tòa án nước ngoài về vụ án ly hôn giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài không thể được công nhận và cho thi  hành tại Việt Nam.

4 – Không thể áp dụng quy phạm pháp luật xung đột nhằm xác định thẩm quyền của Tòa án quốc gia đối với các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài.

5 – Theo pháp luật Việt Nam, Quyền sở hữu có yếu tố nước ngoài được giải quyết theo pháp luật của nước nơi có tài sản đối với bất động sản, theo pháp luật quốc tịch của chủ sở hữu đối với động sản.

6 – Pháp luật nước ngoài không thể được áp dụng nhằm giải quyết xung đột pháp luật về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng trong trường hợp hợp đồng được ký kết và thực hiện hoàn toàn tại Việt Nam.

Bài tập

Công dân A (Quốc tịch Việt Nam) ký một hợp đồng mua bán với công dân B (quốc tịch Singapore). Hợp đồng trên được ký kết tại Việt Nam, thực hiện tại Singapore. Trong hợp đồng hai bên thỏa thuận chọn Tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp nếu chúng phát sinh. Cho rằng B không thực hiện đúng nghĩa vụ theo hợp đồng, A khởi kiện B tại Tòa án Việt Nam.

Anh chị hãy cho biết:

1 – Vụ việc trên có phải là vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài không? Cơ sở pháp lý?.

2 – Việc các bên chọn Tòa án Việt Nam để giải quyết tranh chấp hợp đồng trên có bao gồm việc chọn pháp luật Việt Nam hay không? Tại sao?.

3 – Trong những trường hợp nào pháp luật của Singapore có thể được áp dụng nhằm giải quyết tranh chấp hợp đồng trên? Hãy phân tích điều kiện để pháp luật nước ngoài được áp dụng nhằm điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam?./.

11. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 11

Nhận định

Nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? (2 điểm)

1 – Khi giải quyết các tranh chấp dân sự có yếu tố nước ngoài, nếu pháp luật của nước có Tòa án giải quyết tranh chấp có quy phạm xung đột dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài thì pháp luật nước ngoài đó, được áp dụng.

2 – Yếu tố nước ngoài trong vụ việc dân sự có ý nghĩa là để xác định luật áp dụng điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

Câu hỏi ngắn

1 – Khoản 3 Điều 766 BLDS 2005 quy định: Việc phân biệt tài sản là động sản hoặc bất động sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản. Bạn hãy cho biết đây có phải là quy phạm xung đột, phân loại quy phạm theo tiêu chí hình thức và tính chất. (1 điểm)

2 – Công dân Việt Nam sinh sống tại Nga, mất đi để lại di sản là một căn nhà tại Nga. Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải giải quyết theo pháp luật của Việt Nam hay pháp luật của Nga? (1 điểm)

3 – Bà Linh Chi (Việt Nam) nộp đơn yêu cầu không công nhận bản án của Tòa án Đức về phân chia tài sản giữa bà và chồng là ông Hulbert (Đức). Theo pháp luật Việt Nam, tòa án có thẩm quyền sẽ tiến hành xem xét đơn yêu cầu này không? Nêu cơ sở pháp lý và giải thích? (2 điểm)

Bài tập

William (Đức và Thụy Sĩ) 18 tuổi, cư trú tại Thụy Sĩ, xin đăng ký kết hôn với Hoa Lan (Việt Nam) 18 tuổi tại Ủy ban nhân dân TP.HCM. William và Hoa Lan đã quyết định cư trú và sinh sống tại TP.HCM sau khi kết hôn. (4 điểm)

Hỏi:

1 – Theo bạn, William có đủ điều kiện để được UBND cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn hay không? Nêu cơ sở pháp lý và giải thích. Biết rằng theo pháp luật của Đức và Thụy Sĩ: tuổi kết hôn của nam là 18 tuổi. (1 điểm)

2 – Giả sử William và Hoa Lan được kết hôn với nhau, do cuộc sống chung không hạnh phúc, 5 năm sau, Hoa Lan nộp đơn xin ly hôn trước Tòa án của Việt Nam. Hỏi Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn này hay không? Nêu cơ sở pháp lý, đặc điểm và hệ quả pháp lý của thẩm quyền đó? (2 điểm)

3 – Tòa án có thẩm quyền của Việt Nam sẽ áp dụng pháp luật của Đức, Thụy Sĩ hay Việt Nam để giải quyết việc ly hôn này? Nêu cơ sở pháp lý? (1 điểm)

Biết rằng giữa Việt Nam, Đức và Thụy Sĩ chưa ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự.

12. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 12

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Cho ví dụ chứng minh: (4.5 điểm)

1.1 – Phần hệ thuộc của quy phạm xung đột là phần quy định hệ thống pháp luật của nước ban hành ra quy phạm cần được áp dụng.

1.2 – Một trong những hệ thuộc luôn được áp dụng giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng là hệ thuộc Luật quốc tịch của pháp nhân.

1.3 – Các loại nguồn của ngành luật Tư pháp quốc tế đồng thời là nguồn luật áp dụng điều chỉnh quan hệ sở hữu có yếu tố nước ngoài.

Lý thuyết

Vì sao đối tượng điều chỉnh của ngành luật Tư pháp quốc tế phải bao hàm 2 đặc điểm:

“Là những quan hệ mang bản chất dân sự có yếu tố nước ngoài”. (1.5 điểm)

Bài tập

M quốc tịch nước A, N quốc tịch nước B; K là pháp nhân có quốc tịch nước C. Giữa A, B và C không có Điều ước quốc tế.

Giả sử A là Việt Nam; hợp đồng giữa M và K là hợp đồng mua bán hàng hóa và Tòa án Việt Nam giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ đối với tổn thất hàng hóa của các bên trong hợp đồng. (4 điểm)

3.1 – Hãy chứng minh rằng: “Những quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa tại Luật Thương mại Việt Nam 2005 có thể được áp dụng để giải quyết vấn đề tranh chấp”.

3.2 – Nhận định sau đúng hay sai? Phân tích: “Phương pháp thực chất và phương pháp xung đột có thể được áp dụng giải quyết tranh chấp của các bên trong hợp đồng này. Mỗi phương pháp có ưu điểm và hạn chế nhất định”./.

Lưu ý: Bài làm sạch sẽ, không dài dòng.

13. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 13

Bà Xuân Mai (quốc tịch Việt Nam), ông Nagaki (quốc tịch Nhật Bản).

Phần I

Năm 2015, Ông Nagaki và bà Xuân Mai tiến hành đăng ký kết hôn tại Nhật bản. Anh chị hãy cho biết các nhận định sau đây đúng hay sai? Vì sao

1 – Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam 2014 không thể được áp dụng để điều chỉnh điều kiện kết hôn của ông Nagaki? (1.5 điểm)

2 – Quan hệ hôn nhân của ông Nagaki và bà Xuân Mai đương nhiên được công nhận hợp pháp tại Việt Nam (nếu họ kết hôn hợp pháp tại Nhật Bản). (1.5 điểm)

Phần II

Sau khi kết hôn, hai vợ chồng ông Nagaki và bà Xuân Mai sinh sống, làm việc ổn định tại TP.HCM. Tháng 01/2016, vợ chồng phát sinh mâu thuẫn và yêu cầu Tòa án Nhật Bản giải quyết ly hôn. Tháng 04/2016, bà Xuân Mai yêu cầu Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành Bản án ly hôn của Tòa án Nhật Bản.

Theo anh, chị Bản án của Tòa án Nhật Bản có thể được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam hay không? (1.0 điểm)

Phần III

Năm 2016, Công ty Hồng Hoa (Quốc tịch Việt Nam – do bà Xuân Mai làm đại diện) ký kết hợp đồng thuê công ty Mitsu (Quốc tịch Nhật Bản, có chi nhánh tại Việt Nam – do ông Nagaki làm đại diện) vận chuyển thiết bị điện tử từ Nhật Bản về Việt Nam. Trong trường hợp các bên thỏa thuận chọn Pháp luật Nhật Bản để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Tranh chấp phát sinh, các bên yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết.

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao?

a – Tòa án Việt Nam không có thẩm quyền giải quyết vụ việc trên vì các bên thỏa thuận chọn pháp luật Nhật Bản để giải quyết tranh chấp. (1.5 điểm)

b – Pháp luật Nhật Bản do các bên thỏa thuận lựa chọn được áp dụng để điều chỉnh tất cả các vấn đề bao gồm hình thức hợp đồng, tư cách chủ thể của các bên, quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng. (1.5 điểm)

c – Tại khoản 1 Điều 770 BLDS 2005 quy định: “Trong trường hợp hợp đồng được giao kết ở nước ngoài mà vi phạm quy định về hình thức hợp đồng theo pháp luật của nước đó, nhưng không trái với quy định về hình thức hợp đồng theo pháp luật Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì hình thức hợp đồng được giao kết ở nước ngoài đó vẫn được công nhận tại Việt Nam”. Đây là quy phạm xung đột? (1.5 điểm)

Lý thuyết

Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền

a – Pháp luật tố tụng của Việt nam đương nhiên được áp dụng để điều chỉnh các vấn đề tố tụng trong vụ việc trên (1 điểm).

b – Anh chị hãy đưa ra những giả thiết để Luật Thương mại Việt Nam 2005 được áp dụng để giải quyết quyền và nghĩa vụ của các bên trong tình huống trên? Vì sao? (1.5 điểm)

14. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 14

Nhận định

Trả lời đúng sai các nhận định sau đây. Giải thích ngắn gọn tại sao? (3 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, quyết định của trọng tài có giá trị chung thẩm, nên phán quyết của trọng tài sẽ được công nhận và cho thi hành tại những nước có liên quan.

2 – Xung đột pháp luật về quyền sở hữu trí tuệ đối với tài sản trong Tư pháp quốc tế được giải quyết theo hệ thuộc luật nơi có tài sản.

3 – Các hợp đồng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển đều chịu sự điều chỉnh của Incoterms do pháp luật các quốc gia gần như không quy định về vấn đề này.

Lý thuyết

Có quan điểm cho rằng di sản không người thừa kế sẽ chịu sự điều chỉnh của luật nơi có di sản đó. (3 điểm)

Theo anh chị, nhận định trên đúng hay sai? Giải thích tại sao?

Bài tập

Minh Việt (Công dân Việt Nam cư trú tại Việt Nam) đi công tác tại Nga trong thời hạn 4 năm từ (2006 – 2010) theo hợp đồng lao động đã ký kết với công ty Bắc Sơn. Tại đây Việt có mua một xe hơi để phục vụ cho nhu cầu di chuyển của mình trong quá trình công tác của Toàn (là công dân Việt Nam cư trú tại Nga). (4 điểm)

1 – Anh chị hãy xác định tính hợp pháp của hình thức của hợp đồng mua bán xe hơi nói trên ?(1.5 điểm)

2 – Trong thời hạn lưu trú tại Nga, Việt đã gây tai nạn cho Natasha. Anh chị hãy xác định tòa án nào có khả năng có thẩm quyền giải quyết quan hệ trên và tòa án có thẩm quyền sẽ áp dụng pháp luật nào để giải quyết? (1.5 điểm)

3 – Giả sử Natasha là công dân Việt Nam, cư trú tại Việt Nam và sang Nga du lịch, anh chị hãy xác định tòa án có thẩm quyền giải quyết và luật áp dụng cho quan hệ trên. (1 điểm).

15. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 15

Nhận định

Các nhận định sau đây là đúng hay sai? Giải thích tại sao và nêu cơ sở pháp lý khi trả lời.

1 – Nhận định về quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài

Theo pháp luật Việt Nam, Quan hệ dân sự giữa công dân Việt Nam và người Việt Nam định cư ở nước ngoài không được xác định là quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

2 – Nhận định về xác định pháp luật áp dụng

Xác định yếu tố nước ngoài trong các quan hệ thừa kế nhằm mục đích duy nhất là xác định đúng hệ thống pháp luật cần được áp dụng trong điều chỉnh quan hệ đó.

3 – Nhận định về hệ thuộc luật

Tòa án luôn áp dụng pháp luật của nước mình trong giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài theo hệ thuộc luật Tòa án

Lý thuyết

Điều 126 Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam quy định:

“Việc kết hôn giữa những người nước ngoài thường trú ở Việt Nam tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam phải tuân theo các quy định của Luật này về điều kiện kết hôn”.

Anh chị hãy phân tích quy phạm pháp luật trên theo các tiêu chí sau đây:

1 – Xác định loại quy phạm (một bên hay hai bên, mệnh lệnh hay tùy nghi).

2 – Cơ cấu của quy phạm và nêu đặc điểm cơ bản của loại quy phạm pháp luật đó.

Bài tập

Công ty A (Việt Nam, trụ sở Thành phố Hồ Chí Minh) ký hợp đồng mua một lô hàng thiết bị y tế của Công ty B (Nhật Bản, trụ sở tại Tokyo). Hợp đồng được đàm phán và ký kết tại trụ sở của Công ty B ở Tokyo – Nhật Bản. Cho rằng bên B đã giao hàng không đúng thỏa thuận trong hợp đồng về chất lượng và số lượng hàng hóa, A đã khởi kiện B tại Tòa án Việt Nam.

Câu hỏi

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền đối với tranh chấp trên hay không? Cơ sở pháp lý?

2- Giả sử Tòa án Việt Nam được xác định là Tòa án có thẩm quyền. Anh chị hãy xác định pháp luật áp dụng cho các quan hệ hợp đồng sau và phân tích cơ sở pháp lý của việc xác định pháp luật áp dụng:

Hình thức của hợp đồng

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng

16. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 16

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai, tại sao?

1 – Đối tượng điều chỉnh của Tư pháp quốc tế chỉ có thể là các quan hệ dân sự theo nghĩa rộng có yếu tố nước ngoài.

2 – Yếu tố nước ngoài trong vụ việc hôn nhân và gia đình có ý nghĩa là để xác định luật áp dụng điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

Lý thuyết

Trả lời các câu hỏi sau đây

Câu 1

Điều 674 (2) Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Trường hợp người nước ngoài, xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự tại VN, NLHVDS của người nước ngoài đó được xác định theo PLVN”.

Bạn hãy cho biết đây có phải là quy phạm xung đột? Phân loại quy phạm theo tiêu chí hình thức dẫn chiếu và tính chất.

Câu 2

Công dân Kim Lân (VN) sinh sống tại Nga, mất đi không để lại di chúc. Di sản của ông để lại là một chiếc xe hơi và tài khoản ngân hàng Matxcơva tại Nga. Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải được giải quyết như thế nào?

Câu 3

Bà Hoàng Sa (Việt Nam), bên phải thi hành nộp đơn yêu cầu không công nhận bản án của tòa án Đức về phân chia tài sản giữa bà và chồng và là ông Albert (Đức). Theo bạn, ông Albert phải nộp đơn cho cơ quan nào để yêu cầu công nhận và thi hành bản án của Tòa án nước Đức? Và cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết yêu cầu này. Biết rằng Việt Nam và Đức chưa có điều ước quốc tế về vấn đề này.

Bài tập

Tại Việt Nam, Công ty TNHH Dòng Sông Xanh (Việt Nam) ký kết hợp đồng cho CTCP Blue River (Thái Lan) thuê 2 nhà xưởng của mình tại Bình Dương để chứa hành hóa. Hợp đồng được xác lập tại Thái Lan. Hai bên thỏa thuận chọn hệ thống pháp luật của nước Ý để giải quyết tranh chấp về quyền và nghĩa vị của các bên trong hợp đồng. Khi có tranh chấp công ty Dòng Sông Xanh đã khởi kiện công ty Blue River tại Tòa án Việt Nam.

Câu 1

Vụ tranh chấp nói trên có thể được Tòa án của Việt Nam thụ lý và giải quyết  không? Nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền thụ lý và giải quyết, bạn hãy nêu đặc điểm của loại thẩm quyền này.

Câu 2

Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền thì tòa án phải áp dụng luật của nước Ý để giải quyết tranh chấp, bởi vì các bên đã thỏa thuận và lựa chọn pháp luật của Ý là pháp luật được áp dụng trong vấn đề giải quyết tranh chấp. Nhận định này đúng hay sai? Tại sao?

Câu 3

Hãy xác định hệ thống pháp luật áp dụng giải quyết vụ việc trên bằng kiến thức pháp luật tư pháp quốc tế Việt Nam?

Biết rằng giữa Việt Nam, Thái Lan, Ý chưa ký điều ước quốc tế có liên quan nào.

17. Đề thi môn tư pháp quốc tế số 17

Nhận định

Những nhận định sau đây đúng hay sai?. Giải thích ngắn gọn tại sao?.

1 – Phán quyết của Trọng tài nước ngoài đương nhiên được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam nếu nước ngoài đó là thành viên của Công ước New York 1958

2 – Theo quy định của pháp luật Việt nam, khi phải áp dụng pháp luật nước ngoài, Tòa án Việt Nam không áp dụng các quy phạm xung đột trong hệ thống pháp luật nước ngoài đó.

3 – Hiện tượng xung đột pháp luật chỉ có thể xảy ra trong các quan hệ mang bản chất dân sự và có yếu tố nước ngoài.

Tự luận

Thế nào là bảo lưu trật tự công cộng trong Tư pháp quốc tế?. Phân tích ưu điểm và hạn chế của nguyên tắc bảo lưu trật tự công cộng?.

Bài tập

Công ty A (bên bán) mang quốc tịch nước M ký kết một hợp đồng mua bán hàng hóa với công ty B (bên mua) mang quốc tịch nước N. Hợp đồng ký kết tại nước P. Trong quá trình thực hiện hợp đồng đã phát sinh tranh chấp do người bán đã không giao đủ số hàng như đã thỏa thuận và người mua từ chối nhận hàng. Tranh chấp được đưa ra xét xử tại Tòa án của nước Q

Bằng kiến thức về Tư pháp quốc tế đã học, anh chị hãy cho biết

1 – Làm thế nào để xác định xem Tòa án của nước Q sẽ có thẩm quyền giải quyết đối với tranh chấp nói trên hay không?

2 – Hệ thống pháp luật nào có thể được áp dụng để giải quyết tranh chấp nói trên?

3 – Giả sử các bên có thỏa thuận chọn luật áp dụng cho hợp đồng này, hãy xác định các điều kiện để luật do các bên lựa chọn có thể được áp dụng để giải quyết tranh chấp nói trên?

4 – Giả sử Q là Việt Nam, giữa Việt Nam và các nước M,N,P chưa ký kết bất kỳ điều ước quốc tế nào liên quan đến lĩnh vực hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Hãy phân tích nguyên tắc áp dụng pháp luật mà Tòa án sẽ phải tuân thủ trong quá trình giải quyết vụ việc nói trên theo pháp luật Việt Nam hiện hành.

18. Đề thi Tư pháp quốc tế số 18

Nhận định

Nhận định sau đây đúng hay sai, Giải thích tại sao? (2 điểm)

1 – Khi giải quyết các tranh chấp dân sự có yếu tố nước ngoài, nếu pháp luật của nước có Tòa án giải quyết tranh chấp có quy phạm xung đột dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước người thì pháp luật nước ngoài đó được áp dụng.

2 – Yếu tố nước ngoài trong vụ việc dân sự có ý nghĩa là để xác định luật áp dụng điều chính quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

Lý thuyết

1 – Khoản 3 Điều 766 BLDS 2005 quy định “Việc phân biệt tài sản là động sản hoặc bất động sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản”. Bạn hãy cho biết đây có phải là quy phạm xung đột, phân loại quy định theo tiêu chí hình thức và tính chất (1.5 điểm)

2 – Công dân Việt Nam sinh sống tại Nga, mất đi để lại tài sản là một căn nhà tại Nga. Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải giải quyết theo Pháp luật của Việt Nam hay pháp luật của Nga? (1 điểm)

3 – Bà Hoàng Sa (Việt Nam) bên phải thi hành nộp đơn yêu cầu không công nhận bản án của Tòa án Đức về phân chia tài sản giữa bà và chồng bà là ông Albert (Đức). Theo pháp luật Việt Nam, tòa án có thẩm quyền có tiến hành xem xé đơn yêu cầu này hay không? Nêu cơ sở pháp lý? (1.5 điểm)

Bài tập

Tại Việt Nam, Công ty TNHH Đông Tây (Quốc tịch Việt Nam) ký kết một hợp đồng mua bán linh kiện xe hơi với công ty Morning Star. Công ty Morning Star được thành lập tại Indonesia, có chi nhánh tại Singapore và Việt Nam. Hợp đồng được thực hiện tại Singapore. Khi có tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng công ty Đông Tây đã nộp đơn kiện Công ty Morning Star tại tòa án Việt Nam. (4 điểm)

1 – Tòa án của Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp nói trên hay không? Nếu tòa án có thẩm quyền, hãy nêu đặc điểm của loại thẩm quyền này.

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp, do hợp đồng được ký kết tại Việt Nam, theo anh chị có phải Tòa án Việt Nam sẽ áp dụng pháp luật của Việt Nam để giải quyết về nghĩa vụ thanh toán của các bên?

Biết rằng Việt Nam chưa có hiệp định tương trợ tư pháp nào được ký kết với Indonesia và Singapore.

19. Đề thi Tư pháp quốc tế số 19

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? (3.5 điểm)

1 – Yếu tố nước ngoài trong quan hệ hôn nhân và gia đình trong tư pháp quốc tế được xác định theo điều 758 của Bộ luật Dân sự Việt Nam. (1 điểm)

2 – “Hợp đồng được giao kết tại Việt Nam và được thực hiện hoàn toàn tại Việt Nam thì phải tuân theo pháp luật nước CHXHCN Việt Nam” là quy phạm xung đột hai bên. (1 điểm)

3 – Bản chất của việc công nhận và cho thi hành bản án dân sự của tòa án nước ngoài là công nhận thẩm quyền của tòa án nước ngoài đã tuyển bản án đó. (1.5 điểm)

Lý thuyết

1 – Hãy phân tích thành phần và phân loại quy phạm xung đột sau đây theo tiêu chí hình thức và tính chất:

“Trong trường hợp giao kết hợp đồng vắng mặt thì việc xác định nơi giao kết hợp đồng phải tuân theo pháp luật của nước nơi cư trú của cá nhân hoặc nơi đặt trụ sở chính của pháp nhân là bên đề nghị giao kết hợp đồng”. (Điều 771, Bộ luật Dân sự Việt Nam). (2 điểm)

2 – Chị Sao Bắc (VN) kết hôn với ông Kahn (Nga) và theo chồng sang Nga sinh sống từ năm 2002. Sau 10 năm chung sống không hạnh phúc, năm 2012 Chị Sao Bắc về nước một mình và nộp đơn xin ly hôn tại Tòa án Việt Nam. Theo bạn, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ ly hôn này hay không? Nêu cơ sở pháp lý? (1 điểm)

Bài tập

Tại Việt Nam, công ty TNHH Hồng Minh (Việt Nam) ký kết một hợp đồng mua bán lô hàng mỹ phẩm với công ty cổ phần Blue Moutain (Canada). Hợp đồng được xác lập và thực hiện hoàn toàn tại Việt Nam. Hai bên thỏa thuận chọn hệ thống pháp luật của nước Pháp để giải quyết tranh chấp về quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng. Khi có tranh chấp công ty Hồng Minh đã khởi kiện công ty Blue Moutain tại Tòa án Việt Nam. (3.5 điểm)

Hỏi:

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp nói trên hay không? Nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, bạn hãy nêu đặc điểm của loại thẩm quyền này? (1.5 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, Tòa án phải áp dụng luật của nước Pháp để giải quyết tranh chấp vì đó là sự lựa chọn của các bên. Nhận định này đúng hay sai? Tại sao? (1 điểm)

3 – Với kiến thức về tư pháp quốc tế Việt Nam, bạn hãy xác định hệ thống pháp luật được áp dụng để giải quyết vụ việc trên? (1 điểm)

Biết rằng giữa Việt Nam và Canada chưa ký Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự.

20. Đề thi Tư pháp quốc tế số 20

Nhận định

Nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? (4 điểm)

1 – Ý nghĩa duy nhất của yếu tố nước ngoài trong vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài thuộc đối tượng điều chỉnh của tư pháp quốc tế là để bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.(1 điểm)

2 – “Thẩm quyền giải quyết vụ việc nuôi con nuôi thuộc về Tòa án của nước người con nuôi có quốc tịch” là quy phạm xung đột.(1 điểm)

3 – Theo pháp luật Việt Nam, khi có đơn yêu cầu không công nhận bản án dân sự về tài sản của Tòa án nước ngoài, Tòa án Việt Nam sẽ xem xét đơn yêu cầu đó.(2 điểm)

Lý thuyết

1 – Hãy phân tích thành phần của quy phạm xung đột và căn cứ vào tiêu chí hình thức và tính chất, hãy phân loại quy phạm xung đột sau đây:

“Việc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng được xác định theo pháp luật của nước nơi xảy ra hành vi gây thiệt hại hoặc nơi phát sinh hậu quả thực tế của hành vi đây thiệt hại”. Khoản 1 Điều 773 BLDS 2005. (1 điểm)

2 – Công dân Nga sinh sống tại Việt Nam, mất đi để lại di sản là một chiếc xe hơi tại Việt nam.

Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải giải quyết theo pháp luật của Việt Nam hay pháp luật của Nga? Tại sao? (1 điểm)

Bài tập

John Brown (Úc và Canada) cư trú, sinh sống và làm ăn lâu dài tại Việt Nam, không có tài sản tại Việt Nam. Minh Minh và John ký kết một hợp đồng mua bán tài sản. Hợp đồng trên được ký kết và thực hiện tại Singapore. Do John không thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng nên Minh Minh khởi kiện John trước Tòa án của Việt Nam. (4 điểm)

Hỏi:

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ việc trên hay không? Nêu cơ sở pháp lý, đặc điểm và hệ quả pháp lý của thẩm quyền đó. (2 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết, Tòa án Việt Nam đương nhiên áp dụng pháp luật nước mình để giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng. Nhận định này đúng hay sai? Tại sao? (1 điểm)

3 – Để xác định hiệu lực của hợp đồng, tòa án Việt Nam phải xem xét năng lực hành vi dân sự khi ký kết hợp đồng của John, theo bạn, pháp luật nước nào được áp dụng để điều chỉnh vấn đề này? Nêu cơ sở pháp lý? Biết rằng Minh Minh và John có thỏa thuận chọn pháp luật của Canada để giải quyết về năng lực hành vi dân sự của các bên). (1 điểm)

Biết rằng giữa Việt Nam, Úc và Canada chưa ký Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự.

21. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 21

Nhận định

Nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? (2 điểm)

1 – Khi giải quyết các tranh chấp dân sự có yếu tố nước ngoài, nếu pháp luật của nước có Tòa án giải quyết tranh chấp có quy phạm xung đột dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài thì pháp luật nước ngoài đó, được áp dụng.

2 – Yếu tố nước ngoài trong vụ việc dân sự có ý nghĩa là để xác định luật áp dụng điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

Có thể bạn quan tâm: Tuyển tập đề thi do cô Đỗ Thị Mai Hạnh ra đề.

Lý thuyết

1 – Khoản 3 Điều 766 BLDS 2005 quy định: Việc phân biệt tài sản là động sản hoặc bất động sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản. Bạn hãy cho biết đây có phải là quy phạm xung đột, phân loại quy phạm theo tiêu chí hình thức và tính chất. (1 điểm)

2 – Công dân Việt Nam sinh sống tại Nga, mất đi để lại di sản là một căn nhà tại Nga. Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải giải quyết theo pháp luật của Việt Nam hay pháp luật của Nga? (1 điểm)

3 – Bà Linh Chi (Việt Nam) nộp đơn yêu cầu không công nhận bản án của Tòa án Đức về phân chia tài sản giữa bà và chồng là ông Hulbert (Đức). Theo pháp luật Việt Nam, tòa án có thẩm quyền sẽ tiến hành xem xét đơn yêu cầu này không? Nêu cơ sở pháp lý và giải thích? (2 điểm)

Bài tập

William (Đức và Thụy Sĩ) 18 tuổi, cư trú tại Thụy Sĩ, xin đăng ký kết hôn với Hoa Lan (Việt Nam) 18 tuổi tại Ủy ban nhân dân TP.HCM. William và Hoa Lan đã quyết định cư trú và sinh sống tại TP.HCM sau khi kết hôn. Hỏi:

1 – Theo bạn, William có đủ điều kiện để được UBND cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn hay không? Nêu cơ sở pháp lý và giải thích. Biết rằng theo pháp luật của Đức và Thụy Sĩ: tuổi kết hôn của nam là 18 tuổi. (1 điểm)

2 – Giả sử William và Hoa Lan được kết hôn với nhau, do cuộc sống chung không hạnh phúc, 5 năm sau, Hoa Lan nộp đơn xin ly hôn trước Tòa án của Việt Nam. Hỏi Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn này hay không? Nêu cơ sở pháp lý, đặc điểm và hệ quả pháp lý của thẩm quyền đó? (2 điểm)

3 – Tòa án có thẩm quyền của Việt Nam sẽ áp dụng pháp luật của Đức, Thụy Sĩ hay Việt Nam để giải quyết việc ly hôn này? Nêu cơ sở pháp lý? (1 điểm)

Biết rằng giữa Việt Nam, Đức và Thụy Sĩ chưa ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự.

22. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 22

Nhận định

Trả lời đúng sai các nhận định sau đây. Tại sao? (3 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, luật nơi có tài sản đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết xung đột pháp luật về quyền sở hữu đối với động sản đang trên đường vận chuyển.

2 – Theo pháp luật Việt Nam, quyết định của trọng tài nước ngoài chỉ được cho thi hành tại Việt Nam sau khi được Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành,

3 – Khoản 1 Điều 410 Bộ luật tố tụng dân sự 2011 quy định: “Thẩm quyền của Tòa án Việt Nam giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo quy định tại Chương III của Bộ luật này, trừ trường hợp Chương này có quy định khác”. Đây là quy phạm xung đột.

Lý thuyết

1 – Trình bày khái niệm, mục đích, hệ quả pháp lý của bảo lưu trật tự công cộng. (1 điểm)

2 – Tại Điều 673 BLDS sửa đổi được Quốc hội thông qua và ngày 24/11/2015 quy định về dẫn chiếu như sau:

“1. Pháp luật nước ngoài được dẫn chiếu đến nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây thì không được áp dụng:

a – Hậu quả của việc áp dụng pháp luật nước ngoài trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam. Việc từ chối áp dụng pháp luật nước ngoài phải dựa vào bản chất cả quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài và không được chỉ dựa vào sự khác biệt của hệ thống pháp luật, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của nước có liên quan với hệ thống pháp luật, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của Việt Nam.

b – Nội dung của pháp luật nước ngoài không xác định được mặc dù đã áp dụng các biện pháp cần thiết theo quy định của pháp luật tố tụng.

2. Trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, pháp luật Việt Nam được áp dụng.”

Anh chị hãy chỉ ra những điểm mới của quy định này so với quy định trong BLDS 2005 hiện hành. Theo anh chị việc sửa đổi như trên có ý nghĩa như thế nào đối với việc áp dụng pháp luật nước ngoài của Tòa án Việt Nam. (2 điểm)

Bài tập

Công ty A (Quốc tịch Canada) có văn phòng đại diện tại TP.HCM giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa với công ty B (quốc tịch Việt Nam). Hợp đồng được giao kết tại Việt Nam và được thực hiện hoàn toàn tại Canada. Tranh chấp phát sinh, B khởi kiện đến Tòa án Việt Nam. (4 điểm)

1 – Về thẩm quyền của Tòa án Việt Nam, có ý kiến cho rằng: “Tòa án Việt Nam sẽ không có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên vì hợp đồng không được thực hiện một phần hoặc toàn bộ tại Việt Nam”.

Quan điểm của anh chị về ý kiến trên? (1.0 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền.

a – Anh chị hãy đặt giả thiết để pháp luật Việt Nam có thể được áp dụng nhằm giải quyết tranh chấp nói trên? (1.5 điểm)

b – Giả sử các bên trong hợp đồng thỏa thuận chọn pháp luật Canada để điều chỉnh hợp đồng và việc chọn luật của các bên thỏa mãn các điều kiện chọn luật. Có nhận định cho rằng: “Tòa án Việt Nam phải áp dụng cả luật tố tụng và luật nội dung của Canada để giải quyết tranh chấp trên”. Anh chị có ý kiến gì về nhận định trên? (1.5 điểm)

23. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 23

Nhận định

Trả lời đúng sai các nhận định sau đây. Tại sao? (3 điểm)

1 – Xuất phát từ nguyên tắc bảo hộ công dân, Tòa án Việt Nam phải thụ lý và giải quyết tất cả các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài nếu có ít nhất một trong các bên đương sự là công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam.

2 – Quy phạm xung đột có thể được áp dụng để giải quyết xung đột pháp luật và xung đột thẩm quyền.

3 – Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hình thức của di chúc có yếu tố nước ngoài phải tuân theo pháp luật của nước nơi lập di chúc.

Có thể bạn quan tâm: Tuyển tập đề thi do cô Nguyễn Lê Hoài ra đề.

Lý thuyết

1 – Trình bày các quan điểm về thừa nhận hiện tượng dẫn chiếu? Liên hệ với pháp luật Việt Nam. (1 điểm)

2 – Tại Điều 671 BLDS sửa đổi được Quốc hội thông qua và ngày 24/11/2015 quy định về dẫn chiếu như sau:

“1. Pháp luật được dẫn chiếu đến bao gồm quy định về xác định pháp luật áp dụng và quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ dân sự, trừ trường hợp nêu tại khoản 4 Điều này.

Trường hợp quy định về xác định pháp luật áp dụng nêu tại khoản 1 Điều này dẫn chiếu đến pháp luật Việt Nam thì quy định của pháp luật Việt Nam về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ dân sự được áp dụng.

Trường hợp quy định về xác định pháp luật áp dụng nêu tại khoản 1 Điều này dẫn chiếu đến pháp luật của nước thứ ba thì quy định của pháp luật nước thứ ba về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ dân sự được áp dụng.

Trường hợp các bên trong hợp đồng thỏa thuận chọn luật thì pháp luật mà các bên lựa chọn là quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ dân sự, không bao gồm quy định về xác định pháp luật áp dụng.”

Anh chị hãy cho biết điểm khác biệt giữa quy định này với quy định về dẫn chiếu trong BLDS 2005 hiện hành. Hãy nêu quan điểm của anh chị về sự khác biệt đó. (2 điểm)

Bài tập

Năm 2010, Công ty Bình Minh (quốc tịch Việt Nam) ký hợp đồng mua bán thiết bị điện tử với Công ty Sunrise (quốc tịch Anh). Trong hợp đồng các bên thỏa thuận: “Mọi tranh chấp phát sinh từ hoặc liên quan đến hợp đồng này sẽ được giải quyết tại Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam bên cạnh phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VIAC). Đồng thời, các bên thỏa thuận chọn Pháp luật Anh để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Tranh chấp phát sinh, Công ty Bình Minh yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết. (4 điểm)

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền thụ lý và giải quyết tranh chấp trên hay không? Tại sao? (1.5 điểm)

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền.

a – Có nhận định cho rằng: “Xuất phát từ nguyên tắc áp dụng đầy đủ, trọn vẹn hệ thống pháp luật nước ngoài thì Pháp luật Anh do các bên thỏa thuận lựa chọn để giải quyết tranh chấp phải được áp dụng toàn bộ hệ thống pháp luật bao gồm cả luật thực chất và luật xung đột”. Quan điểm của anh, chị về nhận định trên? (1 điểm)

b – Theo anh chị pháp luật Việt Nam có thể được Tòa án Việt Nam áp dụng trong trường hợp trên hay không? Tại sao? (1.5 điểm)

24. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 24

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích ngắn gọn tại sao? (4 điểm)

1 – Thẩm quyền của Tòa án quốc gia đối với vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo sự chỉ dẫn của quy phạm xung đột trong các Điều ước quốc tế mà quốc gia là thành viên và pháp luật tố tụng dân sự của quốc gia.

2 – Khi các quốc gia ký kết Điều ước quốc tế nhằm điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài phát sinh giữa công dân, pháp nhân giữa các quốc gia thành viên với nhau thì Điều ước quốc tế đó luôn được ưu tiên áp dụng.

3 – Tất cả các phán quyết của trọng tài nước ngoài chỉ có hiệu lực tại Việt Nam sau khi quyết định công nhận và cho thi hành của Tòa án Việt Nam có hiệu lực pháp luật.

4 – Theo quy định của pháp luật Việt Nam, Luật do các bên thỏa thuận lựa chọn chỉ được áp dụng để điều chỉnh quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài.

Bài tập

Bài tập 1

Tại Hoa Kỳ, June (quốc tịch Hoa Kỳ) kết hôn với Hồng (Quốc tịch Việt Nam, định cư tại Hoa Kỳ). Năm 2015, hai vợ chồng về Việt Nam sinh sống và làm việc ổn định tại Việt Nam.

1 – Quan hệ hôn nhân giữa June và Hồng có đương nhiên có hiệu lực tại Việt Nam không? Vì sao?

2 – Năm 2017, hai vợ chồng phát sinh mâu thuẫn và yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết ly hôn. Sau khi xem xét vụ việc Tòa án Việt Nam ra quyết định: “không công nhận họ là vợ chồng, toàn bộ các tranh chấp về tài sản sẽ được giải quyết bằng pháp luật dân sự”. Anh chị có nhận định gì về quyết định trên?

3 – Giả sử năm 2017 trong một lần về Hoa Kỳ thăm gia đình, June gửi đơn yêu cầu Tòa án Hoa Kỳ giải quyết ly hôn. Sau khi Bản án ly hôn của Tòa án Hoa Kỳ có hiệu lực pháp luật, June yêu cầu Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành Bản án trên có được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam không? Vì sao?

Bài tập 2

Công ty Miami (Quốc tịch Hồng Kông) ký hợp đồng bán giấy in cho Công ty Việt Đức (quốc tịch Việt Nam). Hợp đồng được ký kết và thực hiện hoàn toàn tại Hồng Kông.

Trong hợp đồng hai bên thỏa thuận rằng “Mọi tranh chấp phát sinh từ hợp đồng được giải quyết tại Tòa án Hồng Kông”. Khi Công ty Việt Đức nhận hàng và kiểm tra hàng hóa thì phát hiện lô hàng bị ẩm ướt, không đảm bảo chất lượng. Công ty Việt Đức đã khởi kiện đến Tòa án Việt Nam.

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên hay không? Vì sao?

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền. Có nhận định cho rằng: “Pháp luật Hồng Kông được áp dụng để giải quyết tranh chấp trên vì các bên có thỏa thuận chọn Tòa án Hồng Kông”.

25. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 25

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích ngắn gọn tại sao? (4 điểm)

1 – Pháp luật quốc gia sẽ được ưu tiên áp dụng để điều chỉnh các quan hệ dân sự yếu tố nước ngoài tại Việt Nam nếu không có Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

2 – Khoản 2, Điều 123 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Thẩm quyền giải quyết các vụ việc hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài tại Tòa án được thực hiện theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự”. Đây là quy phạm xung đột.

3 – Theo pháp luật Việt Nam, luật nơi có tài sản đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản đang trên đường vận chuyển.

4 – Tất cả phán quyết của trọng tài nước ngoài chỉ được thi hành tại Việt Nam sau khi quyết định công nhận và cho thi hành của Tòa án Việt Nam có hiệu lực pháp luật.

Bài tập

Bài tập 1

Trinh Gia (Quốc tịch Singapore, cư trú tại Việt Nam). Trinh Gia bị tai nạn và mất. Ông để lại tài sản là một khản tiền trong tài khoản ngân hàng Việt Nam. Các con của ông tranh chấp về quyền thừa kế đối với tài sản trên. Tòa án Việt Nam có thẩm quyền.

1 – Hãy xác định pháp luật áp dụng để giải quyết số di sản trên.

2 – Giả sử, sau khi xem xét Tòa án Việt Nam quyết định áp dụng pháp luật Việt Nam để giải quyết vụ việc trên? Quan điểm của anh chị về việc áp dụng pháp luật của Tòa án Việt Nam.

Bài tập 2

Ông Jung Book (quốc tịch Hàn Quốc, cư trú tại Việt Nam) ký hợp đồng vay tài sản với Bà Mai (quốc tịch Việt Nam, cư trú tại Việt Nam). Theo đó, ông Jung Book cho bà Mai vay một số tiền là 1,3 tỷ đồng. Hợp đồng này được công chứng tại Văn phòng công chứng số 1 TP. Hồ Chí Minh. Sau khi hết thời hạn vay, bà Mai không chịu hoàn trả số tiền vay và lãi vay theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng cho ông Jung Book. Ông Jung Book nộp đơn khởi kiện đến Tòa án Việt Nam yêu cầu bà Mai trả tiền.

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền đối với tranh chấp trên hay không? Vì sao?

2 – Theo anh chị Tòa án Việt Nam phải áp dụng pháp luật nước nào để giải quyết tranh chấp trên? Vì sao?

26. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 26

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích ngắn gọn tại sao? (4 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, cá nhân nước ngoài, pháp nhân nước ngoài là một trong các dấu hiệu của yếu tố nước ngoài của quan hệ hôn nhân và gia đình trong tư pháp quốc tế.

2 – Trường hợp có điều ước quốc tế Việt Nam là thành viên, pháp luật Việt Nam và tập quán quốc tế cùng điều chỉnh một quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài nhưng hệ quả khác nhau, chỉ điều ước quốc tế luôn luôn được áp dụng.

Lý thuyết

1 – Điều 678 (2) BLDS 2015 quy định: “Quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản là động sản trên đường vận chuyển được xác định theo pháp luật của nước nơi động sản được chuyển đến, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Bạn hãy cho biết đây có phải là quy phạm xung đột? Nếu là quy phạm xung đột, hãy phân loại quy phạm theo tiêu chí hình thức dẫn chiếu và cách thức.

2 – Công dân Anna (Nga) sinh sống tại Việt Nam mất đi không để lại di chúc. Di sản của bà để lại tài sản là một nông trại tại Nga và tài khoản ngân hàng Sacombank tại Việt Nam. Theo bạn, việc thừa kế tài sản này phải được giải quyết như thế nào?

3 – Bạn hãy phân tích về năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân theo khoản 2 và khoản 3 Điều 676 BLDS:

“2. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân; tên gọi của pháp nhân; đại diện theo pháp luật của pháp nhân; việc tổ chức, tổ chức lại, giải thể pháp nhân; quan hệ giữa pháp nhân với thành viên của pháp nhân; trách nhiệm của pháp nhân và thành viên của pháp nhân đối với các nghĩa vụ của pháp nhân được xác định theo pháp luật của nước mà pháp nhân có quốc tịch, trừ trường hợp quy định tại khoản 3, Điều này.

3. Trường hợp pháp nhân nước ngoài xác lập, thực hiện giao dịch dân sự tại Việt Nam thì năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân nước ngoài đó được xác định theo pháp luật Việt Nam”.

Bài tập

Công ty Blue River (Australia) giao kết hợp đồng bán máy lạnh cho Công ty Sông Xanh (Việt Nam). Hợp đồng được ký kết tại Việt Nam và được thực hiện tại Australia. Các bên thỏa thuận chọn pháp luật Singapore để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng. Do Công ty Blue River không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng, công ty Sông Xanh đã khởi kiện công ty Blue River tại Tòa án của Việt Nam.

1 – Theo anh chị, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ tranh chấp hợp đồng nêu trên hay không?

2 – Nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, bạn hãy nêu đặc điểm của thẩm quyền này?

3 – Nhận định: Tòa án Việt Nam đương nhiên phải áp dụng pháp luật của Singapore do pháp luật Việt Nam có quy định cho các bên quyền chọn luật để điều chỉnh nội dung của hợp đồng. (điều 683 (1) BLDS 2015). Bằng kiến thức về tư pháp quốc tế, anh chị hãy nêu quan điểm về nhận định trên.

27. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 27

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích rõ ràng, lập luận chặt chẽ (4,5 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền thụ lý và giải quyết mọi vụ việc hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài. (1,5 điểm)

2 – Các hệ thuộc: Luật nhân thân; Luật quốc tịch của pháp nhân; Luật nơi có tài sản – mỗi hệ thuộc có vai trò nhất định trong việc giải quyết xung đột pháp luật đối với các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam. (1,5 điểm)

3 – Văn bản pháp luật do Nhà nước Việt Nam ban hàng có thể được áp dụng trong việc điều chỉnh các quan hệ thừa kế có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam.(1,5 điểm)

Bài tập

Công ty A (quốc tịch Việt Nam) ký hợp đồng mua bán hàng hóa với Công ty B (quốc tịch Việt Nam).

Ông C cho rằng: Có xung đột pháp luật trong quan hệ hợp đồng này.

Ông D cho rằng: Không có xung đột pháp luật trong quan hệ nêu trên.

1 – Giả sử ông C và ông D có thể đúng. Hãy chứng minh? Giải thích vì sao phải xác định có hay không xung đột pháp luật trong một quan hệ hợp đồng? (2 điểm)

2 – Việc điều chỉnh một quan hệ hợp đồng không có yếu tố nước ngoài có gì khác so với điều chỉnh một quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài? (1,5 điểm)

Giả sử hợp đồng này được ký tại nước M. Hiệp định giữa nước M và Việt Nam có nội dung quy định:

“Hợp đồng mua bán tài sản phải lập thành văn bản, có chứng thực của cơ quan công chứng nơi lập”.

“Việc xác định hình thức hợp pháp của hợp đồng sẽ căn cứ vào pháp luật nước nơi hợp đồng được ký kết”.

3 – Hãy phân tích những phương pháp điều chỉnh của ngành Luật tư pháp quốc tế được thể hiện qua 2 trường hợp trên? (4 điểm)

Lưu ý: Làm bài sạch sẽ, không dài dòng.

28. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 28

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Giải thích ngắn gọn vì sao? (4 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, cá nhân nước ngoài, pháp nhân nước ngoài là chủ thể của quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.

2 – Tòa án Việt Nam không có thẩm quyền đối với vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài nếu các bên đương sự đều cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại nước ngoài.

3 – Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài khi có hiệu lực pháp luật tại nước đã tuyên sẽ luôn được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam.

4 – Quy phạm xung đột một bên có thể dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài.

Lý thuyết

Điều 677 BLDS năm 2015 quy định: “Việc phân loại tài sản là động sản, bất động sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản”. (2 điểm)

1 – Đây có phải là quy phạm xung đột không? Tại sao?

2 – Nếu đây là quy phạm xung đột, hãy phân tích thành phần của quy phạm này và phân loại quy phạm theo tiêu chí hình thức và tính chất?

Bài tập

Minh Thông (Công dân Việt Nam, cư trú tại Việt Nam) làm việc tại văn phòng đại diện của Công ty Bắc Hải (Việt Nam) tại Đức trong thời hạn 03 năm (từ năm 2014 đến năm 2017) theo hợp đồng lao động mà Minh Thông đã ký với Công ty Bắc Hải. Đầu năm 2015, trong một chuyến đi công tác tại một thành phố của Đức, Minh Thông đã bị tai nạn giao thông và thiệt hại về sức khỏe và tài sản do lỗi bất cẩn của ông Kool (Công dân Đức, cư trú tại Đức) gây ra. Minh Thông đã khởi kiện ông Kool ra trước Tòa án của Việt Nam để yêu cầu bồi thường những thiệt hại ngoài hợp đồng.

1 – Anh chị hãy cho biết, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ việc nói trên không?

2 – Nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, Tòa án sẽ áp dụng pháp luật của quốc gia nào để giải quyết vụ việc nói trên?

3 – Giả sử ông Kool là người có 02 quốc tịch (Việt Nam và Đức). Nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết vụ việc về đòi bồi thường thiệt hại, anh chị hãy xác định pháp luật áp dụng đối với trường hợp này.

(Biết rằng giữa Việt Nam và Đức chưa ký điều ước có liên quan)

29. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 29

Nhận định

Nhận định đúng sai? Giải thích tại sao? (3 điểm)

1 – Theo pháp luật Việt Nam, bản án, quyết định dân sự (theo nghĩa rộng) của Tòa án nước ngoài bất kỳ đều được Tòa án có thẩm quyền của Việt Nam thụ lý để xét công nhận và cho thi hành tại Việt Nam.

2 – Mục đích của bảo lưu trật tự công cộng là để tránh việc áp dụng pháp luật nước ngoài.

3 – Điều ước quốc tế mà Việt Nam chưa là thành viên không thể được áp dụng để điều chỉnh các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam.

Lý thuyết

1 – Điều 676 (1) BLDS năm 2015 quy định: “Quốc tịch của pháp nhân được xác định theo pháp luật của nước nơi pháp nhân thành lập”.

2 – Quy phạm này có phải là quy phạm xung đột?

3 – Nếu là quy phạm xung đột, anh chị hãy phân loại quy phạm xung đột này theo tiêu chí hình thức dẫn chiếu và tính chất.

4 – Anh chị hãy phân tích Điều 674 (1) (2) BLDS năm 2015.

Bài tập

Công ty Lá Phong (Việt Nam) ký kết một hợp đồng mua vật liệu xây dựng với công ty Maple (Canada). Hợp đồng được ký kết và thực hiện tại Úc. Các bên thỏa thuận chọn pháp luật Singapore để giải quyết nếu có tranh chấp liên quan đến hợp đồng phát sinh. Do Công ty Maple giao hàng không đúng chất lượng như đã thỏa thuận trong hợp đòng, công ty Lá Phong khởi kiện Công ty Maple trước Tòa án Việt Nam.

1 – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên không? Và nếu Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, anh chị hãy cho biết là loại thẩm quyền gì và nêu đặc điểm của loại thẩm quyền này?

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam có thẩm quyền, Tòa án Việt Nam phải áp dụng pháp luật Singapore để giải quyết tranh chấp nêu trên vì tôn trọng thỏa thuận của các bên. Quan điểm của anh chị về nhận định này.

Lưu ý: Giữa Việt Nam và Canada không có Điều ước quốc tế có liên quan.

30. Đề thi môn Tư pháp quốc tế số 30

Nhận định

Các nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? (4 điểm)

1 – Việc xác định thẩm quyền của Tòa án quốc gia đối với vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài cần phải căn cứ vào sự chỉ dẫn của các quy phạm xung đột.

2 – Tất cả các phán quyết của trọng tài nước ngoài chỉ được thi hành tại Việt Nam chỉ khi quyết định công nhận và cho thi hành của Tòa án Việt Nam có hiệu lực pháp luật.

3 – Trong trường hợp Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc pháp luật Việt Nam quy định các bên có quyền chọn luật thì pháp luật được áp dụng để điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài luôn là pháp luật do các bên thỏa thuận lựa chọn.

4 – Tòa án Việt Nam không thể áp dụng quy phạm xung đột trong pháp luật của nước ngoài để giải quyết một quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.

Bài tập

Bài tập 1

Bà Diễm Lệ (quốc tịch Việt Nam, thường trú tại TP. Hồ Chí Minh, ông Longbeach (quốc tịch Hoa Kỳ, thường trú tại Washington)

Ông Longbeach ký hợp đồng mua một căn hộ chung cư tại Quận 2, TP. Hồ Chí Minh của bà Diễm Lệ. Trong hợp đồng các bên thỏa thuận lựa chọn Tòa án Hoa Kỳ là cơ quan giải quyết tranh chấp và đồng thời chọn pháp luật Hoa Kỳ để điều chỉnh các vấn đề phát sinh từ hợp đồng.

1 – Giả sử Tòa án Hoa Kỳ thụ lý và giải quyết. Bản án của Tòa án Hoa Kỳ có được công nhận và cho thì hành án tại Việt Nam hay không? Vì sao?

2 – Giả sử Tòa án Việt Nam thụ lý và giải quyết, pháp luật Hoa Kỳ sẽ được Tòa án Việt Nam áp dụng vì nguyên tắc ưu tiên được áp dụng trong hợp đồng đó là theo sự thỏa thuận của các bên. Nhận xét của anh chị về ý kiến này.

Bài tập 2

Bản án số …/…/HN-ST của Tòa án nhân dân TP. Hồ Chí Minh về vụ việc ly hôn giữa nguyên đơn là bà Quế (quốc tịch Việt Nam, thường trú tại TP. Hồ Chí Minh) và bị đơn là ông Long (Quốc tịch Hoa Kỳ, thường trú tại Washington). Theo lời khai tại Tòa, bà Quế và ông Long kết hôn vào năm 2015 tại UBND TP. Hồ Chí Minh. Sau khi kết hôn, ông Long quay về Hoa Kỳ, họ có liên lạc với nhau nhưng thường xuyên mâu thuẫn và tranh cãi. Đến năm 2016, bà Quế gửi đơn yêu cầu Tòa án nhân dân TP. Hồ Chí Minh giải quyết ly hôn. Anh chị hãy xác định Tòa án Việt Nam có thẩm quyền để giải quyết vụ việc ly hôn trên hay không? Vì sao?