Cao tốc Hà Nội Hải Phòng đầu tư hết bao nhiêu tiền?

Ngày 5/12, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ thông xe toàn tuyến. Chủ đầu tư đã đưa ra mức phí toàn tuyến từ vành đai 3 Hà Nội đến cảng Đình Vũ (Hải Phòng) cho mỗi lượt xe dưới 12 chỗ, xe tải dưới 2 tấn là 160.000 đồng; cao nhất là 840.000 đồng cho xe tải trên 18 tấn, xe container.

Nội dung chính Show

Cao tốc Vân Đồn – Móng Cái: Tiền điện chiếu sáng cao, DN bàn giao cho tỉnh
Điều chuyển khối lượng nhà thầu thi công chậm cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ
Tách cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng thành dự án độc lập

Cao tốc 6 làn xe và một làn dừng khẩn cấp. Ảnh: Giang Huy

Chặng từ Hà Nội đến nút giao đường tỉnh 353 để đi Đồ Sơn hoặc vào trung tâm Hải Phòng có mức phí thấp nhất là 145.000 đồng, cao nhất là 765.000 đồng.

Chặng Hà Nội đến nút giao quốc lộ 38B thuộc tỉnh Hải Dương có mức phí thấp nhất là 75.000 đồng, cao nhất là 100.000 đồng. Chặng Hà Nội đến nút giao quốc lộ 39 thuộc tỉnh Hưng Yên mức phí thấp nhất là 30.000 đồng, cao nhất là 170.000 đồng.

Phương tiện đi vào trạm thu phí sẽ dừng lại nhấn nút lấy thẻ trong máy phát tự động. Sau khi nhận thẻ, barrier sẽ tự động mở cửa cho xe đi qua. Theo dữ liệu trên thẻ, nhân viên thu phí tại cửa ra sẽ tính mức phí, thu tiền và in hóa đơn cho khách hàng. Nếu lái xe làm mất hoặc hỏng thẻ sẽ phải bồi thường 200.000 đồng.

Trạm thu phí kín có trang bị cân tải trọng xe cảm ứng. Ảnh: Giang Huy

Tuyến cao tốc được thiết kế 6 làn xe, tốc độ tối đa 120 km/h, tối thiểu 60 km/h, được các chuyên gia giao thông đánh giá là hiện đại nhất Việt Nam hiện nay. Tuyến đường được trang bị hơn 58 camera với cự ly 2 km/chiếc để theo dõi toàn bộ hoạt động phương tiện và có phương án cứu trợ khi bị tai nạn.

Dự án cao tốc Hà Nội - Hải Phòng khởi công từ tháng 5/2008, đi qua 4 tỉnh, thành phố gồm Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng với tổng chiều dài 105 km, tổng mức đầu tư hơn 45.000 tỷ đồng (hơn 2 tỷ USD).

Dự án do Tổng Công ty Phát triển Hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) làm chủ đầu tư. Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) là cổ đông chính của Vidifi đồng thời cũng là nhà tài trợ vốn chủ yếu cho dự án này. Bên cạnh VDB, Vidifi còn có 2 cổ đông thiểu số khác là Vietcombank và Vinaconex.

Để hoàn vốn cho dự án này, Vidifi thu phí trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng và Quốc lộ 5 cũ cũng như đầu tư một số dự án bất động sản nằm dọc cao tốc.

Vidifi từng góp 300 tỷ đồng, chiếm 15% vốn của Cty TNHH Đầu tư và Phát triển Đô thị Gia Lâm (chủ đầu tư khu đô thị VinHomes Ocean Park. Đến tháng 8/2018, khi công ty Đô Thị Gia Lâm tăng vốn lên gần 16.000 tỷ đồng, tỷ lệ sở hữu của Vidifi còn 0,6% với gần 98 tỷ đồng vốn góp. Bên cạnh đó, khoản tiền hơn 4.700 tỷ đồng thu từ sử dụng đất của dự án này đã được phê duyệt để hoàn vốn cho dự án đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.

Sau khi thông xe toàn tuyến từ cuối năm 2015, năm 2016 là năm đầu tiên Vidifi có nguồn thu đáng kể từ việc thu phí cao tốc Hà Nội – Hải Phòng sau hơn 7 năm đầu tư.

Ngay từ khi đi vào vận hành, vấn đề thu không đủ bù lãi vay đã là bài toán chưa có lời giải của Vidifi. Hai năm gần đây, doanh thu của Vidifi đạt khoảng 1.900 tỷ đồng/năm trong khi chỉ riêng chi phí tài chính đã lên đến 2.900 tỷ đồng. Do vậy mà Vidifi đã lỗ lần lượt gần 2.200 tỷ và 1.500 tỷ đồng trong 2 năm vừa qua.

Đến cuối năm 2018 - tức sau 3 năm vận hành chính thức - tổng lỗ lũy kế của Vidifi đã lên đến hơn 5.000 tỷ đồng, vượt xa so với vốn điều lệ 3.800 tỷ đồng.

Tính đến cuối năm 2018, tổng nợ phải trả của Vidifi là hơn 40.000 tỷ đồng - phần lớn là khoản vay dài hạn hơn 35.200 tỷ đồng.

Dù không đến mức lỗ lớn như Vidifi nhưng một cái tên lớn khác trong lĩnh vực phát triển đường cao tốc là Tổng Công ty Đường cao tốc Việt Nam (VEC) cũng đang có kết quả kinh doanh không mấy khả quan, chủ yếu do tác động của lỗ tỷ giá.

Năm 2018, doanh thu thu phí năm 2018 của VEC đạt hơn 3.200 tỷ đồng với đóng góp chính từ 3 tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai, Cầu Giẽ - Ninh Bình và Long Thành - Dầu Giây. Nhưng với việc lỗ tỷ giá tăng vọt lên 2.200 tỷ đồng, VEC chỉ đạt mức lãi khá "tượng trưng" là 582 triệu đồng.

Bộ Giao thông Vận tải vừa có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) đề nghị báo cáo Chính phủ trình Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 vốn nước ngoài cho dự án đường ôtô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng có tổng mức đầu tư 45.487 tỉ đồng với tổng chiều dài 105,5 km, xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A với 6 làn xe, vận tốc thiết kế 120km/h, chiều rộng mặt cắt ngang bình quân 100m, mặt đường rộng từ 32,5 - 35 m. Ngoài ra, dự án có hơn 164 km đường gom hai bên để kết nối các đường dân sinh địa phương.

Trên dọc tuyến đường cao tốc có 9 nút giao liên thông khác mức, 1 nút giao bằng tại Đình Vũ, 39 vị trí giao cắt trục thông khác mức, 105 cầu chui dân sinh cùng hệ thống đường gom tổng chiều dài 164,8km.

Theo đề nghị của Bộ Giao thông Vận tải, Bộ KHĐT báo cáo Chính phủ trình Thường vụ Quốc hội cho ý kiến để giao kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 vốn nước ngoài cho dự án đường ôtô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng theo chủ trương cho phép chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách Nhà nước được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 63 ngày 16.6.2022 với giá trị là hơn 7.036,6 tỉ đồng.

Trong đó, số tiền dùng để hoàn trả vốn gốc khoản vay Ngân hàng Xuất nhập khẩu Hàn Quốc là hơn 4.699,6 tỉ đồng tương đương gần 245,8 tỉ KRW và hoàn trả vốn gốc khoản vay Ngân hàng Tái thiết Đức là 2.337 tỉ đồng tương đương 100 triệu USD.

Theo đại diện Bộ Giao thông Vận tải, giá trị nêu trên được tính toán theo tỉ giá ngoại tệ tại thời điểm Quốc hội ban hành Nghị quyết 63 và sẽ được chuẩn xác tại thời điểm hoạch toán chi phí vốn đầu tư đã thực hiện.

Bộ Giao thông Vận tải cũng đề nghị Bộ KHĐT hướng dẫn thủ tục đề xuất kế hoạch trung hạn cho dự án trên hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư công (hiện dự án này mới có trong danh mục dự án trong nước trên hệ thống thông tin quốc gia về đầu tư công).