Lạm phát tiền là gì

Khi hàng hóa nhập khẩu tăng do thuế nhập khẩu tăng hoặc do giá cả trên thế giới tăng thì giá bán hàng hóa đó trong nước cũng tăng. Tuy nhiên, giá trị của đồng tiền giữa các quốc gia lại có sự chênh lệch nhau về giá trị, từ đó dẫn đến việc suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ nào đó, đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm phát. Vậy lạm phát là gì và các quy định về lạm phát được thể hiện như thế nào? Hãy tìm hiểu vấn đề trên qua bài viết sau của Luật Minh Gia.

1. Lạm phát là gì?

Trong kinh tế học vĩ mô thì: Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Khi mức giá chung tăng cao, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây, do đó lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ. Khi so sánh với các nước khác thì lạm phát là sự giảm giá trị tiền tệ của một quốc gia này so với các loại tiền tệ của quốc gia khác. Theo nghĩa đầu tiên thì người ta hiểu lạm phát của một loại tiền tệ tác động đến phạm vi nền kinh tế một quốc gia, còn theo nghĩa thứ hai thì người ta hiểu lạm phát của một loại tiền tệ tác động đến phạm vi nền kinh tế sử dụng loại tiền tệ đó.

2. Phân loại lạm phát

- Lạm phát vừa phải, còn gọi là lạm phát một con số: có tỉ lệ lạm phát gp<10% một năm. Lạm phát ở mức độ này không gây ra những tác động đáng kể đối với nền kinh tế, nên có thể chấp nhận được.

- Lạm phát phi mã: xảy ra khi giá cả tăng tương đối nhanh với tỷ lệ 2 hoặc 3 con số trong một năm, đồng tiền bị mất giá nghiêm trọng (theo nghĩa đó, hệ thống ngân hàng không hoạt động được => thị trường tài chính bị phá vỡ, gây biến dạng nghiêm trọng nền kinh tế).

- Siêu lạm phát: xảy ra khi lạm phát đột biến tăng lên với tốc độ cao, vượt xa lạm phát phi mã, loại lạm phát này biểu hiện ở tỉ lệ từ 4-5 con số trở lên. Loại lạm phát này ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống kinh tế xã hội, các hoạt động kinh tế rơi vào tình trạng rối loạn và đây cũng chính là thảm họa đối với nền kinh tế. Tuy nhiên, nó cũng ít khi xảy ra và để khắc phục chính phủ nên cam thiệp bằng cách đổi tiền để giữ lấy giá của đồng tiền.

3. Hiện tượng lạm phát sảy ra khi nào? (nguyên nhân)

Lạm phát do cầu kéo: xảy ra khi tổng cầu tăng lên mạnh mẽ tại mức sản lượng đã đạt hoặc vượt quá sản lượng tiềm năng. Bản chất là lạm phá do cầu kéo là chi tiêu quá nhiều tiền để mua một lượng cung hạn chế về hàng hóa có thể sản xuất được, trong điều kiện thị trường lao động đã đạt trạng thái cân bằng.

Lạm phát do chi phỉ đẩy: xảy ra khi có các cơ sốc về giá cả của thị trường đầu vào, đặc biệt là các vật tư cơ bản ( các vật tư thường dùng trong các ngành sản xuất như xăng, dầu, điện,…) Đây là nguyên nhân chủ yếu đẩy chi phí lên cao, tuy tổng cầu không thay đổi nhưng giá cả đã tăng lên và sản lượng giảm xuống. Đây là loại lạm phát nghiêm trọng bởi tình trạng vừa đình đốn, vừa lạm phát – gọi là “đình lạm”. Khắc phục tình trạng này bằng cách chính phủ nên quản lý giá cả đối với đầu vào cơ bản.

Lạm phát ì: là loại lạm phát ở mức vừa phải – có xu hướng tiếp tục giữ mức lịch sử của nó. Tổng cung và tổng cầu dịch chuyển lên trên cùng một tốc độ, giá tăng đều với một tỷ lệ tương đối ổn định, sản lượng giữ nguyên. Tỷ lệ phạm phát dự kiến một khi đã hình thành thì trở nên ổn định và tự duy trì trong một thời gian. Những cú sốc mới trong nên kinh tế thị trường ( có thể từ trong nước hay từ nước ngoài) sẽ đẩy lạm phát ra khỏi trạng thái ì.

4. Tác hại của lạm phát

- Khi xảy ra lạm phát, giá cả tăng lên không đều nhau, dẫn đến sự thay đổi tương đối về giá cả, gây biến động dạng cơ cấu sản xuất và việc làm trong xã hội, làm xáo trộn trật tự kinh tế ( những ngành tăng giá thì thu hút đầu tư, ngược lại những ngành giảm giá thì ít được đầu tư hơn).

- Khi xảy ra lạm phát, có sự phối lại của cải và thu nhập một cách ngẫu nhiên giữa các cá nhân, tập đoàn và các giai tầng trong xã hội, đặc biệt là những đối tượng giữ nhiều tài sản có giá trị danh nghĩa cố định (ví dụ như tiền mặt) và những người làm công ăn lương.

Trân trọng!

Lạm phát là cụm từ được nhắc đến trong những năm gần đây. Khi lạm phát xảy ra có ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế, làm nhiều chủ đầu tư lao đao và khó khăn. Vậy lạm phát là gì? Có ảnh hưởng ra sao? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ các thông tin liên quan đến về vấn đề này. Nếu bạn là một nhà đầu tư mới, bạn không nên bỏ lỡ nội dung quan trọng dưới đây.

Lạm phát tiền là gì
Lạm phát có đáng sợ?

Lạm phát là gì?

Lạm phát được hiểu là mức giá chung của dịch vụ và hàng hóa bị tăng giá liên tục theo thời gian. Điều đó dẫn đến sự mất giá của một loại tiền tệ nào đó (vì mức giá chung tăng cao, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được số lượng ít dịch vụ và hàng hóa hơn so với lúc trước). 

Lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua của một đơn vị tiền tệ. Hiện nay, có 3 mức độ:

  • Từ 0 đến dưới 10% là lạm phát tự nhiên
  • Từ 10% đến dưới 1.000% là lạm phát phi mã
  • Trên 1.000% là siêu lạm phát

Video giải thích dễ hiểu về lạm phát

Ví dụ thực tế về siêu lạm phát tại Venezuela:

Vào đầu thế kỷ 21, do tham nhũng và quản lý yếu kém đã tạo nên khủng hoảng lớn về kinh tế và chính trị của nước này. Tỷ lệ lạm phát tại đây tăng chóng mặt theo từng năm, từ 69% năm 2014 đến năm 2015 tăng 181%. Đỉnh điểm cho thời kỳ siêu lạm phát tại Venezuela vào năm 2019. Tỷ lệ lạm phát đạt mức 2,600,000%. 

Để giải quyết vấn đề này, tổng thống Nicolas Maduro đã tuyên bố phát hành đồng tiền mới là đồng Bolivar Chủ Quyền thay cho đồng bolivar. Quy đổi tỷ giá là 1/100,000 tức là 100,000 bolivar sẽ đổi được 1 đồng tiền mới Bolivar chủ quyền. Theo ước tính 1 gia đình 4 người tại Venezuela phải có thu nhập hơn 200 USD mới có thể chi trả các dịch vụ cơ bản.

Trong thực tế, việc lạm phát là điều không tránh khỏi trong mỗi quốc gia. Tuy nhiên, chúng ta sẽ có mức kỳ vọng khoảng 5% trở xuống. Đây là mức đủ đẹp cho sự tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế tốt. 

Nguyên nhân gây ra lạm phát là gì?

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm phát là gì? Dưới đây là những nguyên nhân cụ thể dẫn đến tình trạng này:

Lạm phát do cầu kéo

Lạm phát do cầu kéo là việc nhu cầu tiêu dùng của thị trường tăng lên. Khi nhu cầu của thị trường về một mặt hàng nào đó tăng sẽ làm giá của loại mặt giá đó cũng tăng lên, kéo theo đó là rất nhiều các mặt hàng dịch vụ cũng tăng giá.

Ví dụ như đồ ăn: Nhu cầu sử dụng thịt lợn tăng. Từ đó nguồn hàng khan hiếm hơn, giá thịt tăng lên. Từ đó kéo theo giá các món làm từ thịt tăng và các loại nông thực phẩm khác cũng tăng…

Lạm phát do chi phí đẩy

Các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp bao gồm: tiền nguyên vật liệu, máy móc, lương, thuế,… Nếu các yếu tố trên tăng thì bắt buộc các doanh nghiệp cũng cần tăng giá sản phẩm của mình. Đó gọi là lạm phát do chi phí đẩy.

Lạm phát do cơ cấu

Xuất phát từ việc tăng tiền công “danh nghĩa” cho người lao động. Trên thị trường có nhiều doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả, thu nhập tốt vì vậy họ sẽ tăng tiền công cho người lao động. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng có nhiều doanh nghiệp kinh doanh không tốt, nhưng theo xu hướng của thị trường doanh nghiệp phải tăng lương cho người lao động. Vì không có doanh thu tốt, để tăng lương được cho người lao động doanh nghiệp đó bắt buộc phải tăng giá sản phẩm. Từ đó sinh ra tình trạng lạm phát.

Lạm phát do xuất khẩu

Số lượng hàng hóa xuất khẩu tăng vọt dẫn đến tổng cầu tăng, tuy nhiên tổng cung lại không đáp ứng được, cần gom hàng hóa trong nước để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Dẫn đến tình trạng cầu trong nước không được đáp ứng. Sự mất cân bằng giữa tổng cung và cầu chính là nguyên nhân dẫn đến lạm phát. 

Lạm phát do nhập khẩu

Giá cả hàng hóa nhập khẩu tăng (do thuế phí tăng hoặc do giá cả thị trường thế giới tăng). Giá bán hàng hóa đó sẽ có mức tăng cao, đến một thời điểm nhất định khi mức giá chung bị hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh sẽ gây lên tính trạng lạm phát.

Lạm phát do cầu thay đổi

Là sự thay đổi do nguồn cầu và cung, dẫn đến tình trạng độc quyền cung cấp một loại mặt hàng nào đó, và chính sách giá không tốt, liên tục tăng. Kể cả khi nguồn cầu đã giảm giá của mặt hàng đó cũng không giảm.

Lạm phát tiền tệ

Trường hợp này sẽ xảy ra khi lượng tiền trong nước lưu thông tăng. Có thể do ngân hàng trung ương mua công trái phiếu theo yêu cầu của nhà nước, điều đó làm cho lượng tiền lưu thông tăng lên hoặc do ngân hàng mua ngoại tệ để giữ đồng tiền trong nước không bị mất giá với tiền ngoại tệ. 

Hậu quả của lạm phát là gì?

Lạm phát cao để lại những hậu quả vô cùng lớn với nền kinh tế, xã hội của một quốc gia. Những hậu quả thực tế: 

  • Ảnh hưởng đến thu nhập thực tế của người lao động: Thu nhập cao, tuy nhiên việc quy đổi số tiền đó ra những vật giá trị là rất thấp
  • Tác động trực tiếp lên lãi suất của ngân hàng. Lãi suất tăng dẫn đến suy thoái nền kinh tế, tình trạng thất nghiệp xảy ra
  • Phân chia thu nhập không bình đẳng, phân hóa giữa người giàu và nghèo ngày một lớn     
  • Ảnh hưởng trực tiếp đến khoản nợ quốc gia. Khi đồng tiền mất giá, số tiền được quy đổi ra đồng tiền nước ngoài sẽ tăng mạnh. Các khoản nợ sẽ trở nên trầm trọng hơn.
  • Lợi nhuận của nhà đầu tư cũng vì thế mà giảm đi. Số tiền lãi nhận về sẽ không còn đúng giá trị vốn có.

Những thông tin trên hy vọng đã giải đáp cho các bạn về câu hỏi lạm phát là gì. Đặc biệt với các nhà đầu tư, chúng ta cần đi trước và đo lường được tình trạng lạm phát để đưa ra những quyết định sáng suốt, tránh rủi ro.