Vasovagal syncope là gì

Khả năng anh bị ngất xỉu là do nguyên nhân thần kinh tim (vasovagal syncope) hoặc do một số bệnh tim cấu trúc. Anh nên đến khám sớm với bác sĩ chuyên khoa Tim mạch.

Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, dịch vụ chuyên nghiệp, cung cấp đa dạng dịch vụ khám, tầm soát và điều trị hiệu quả các bệnh lý tim mạch, sẵn sàng hỗ trợ anh.

Nếu có thêm bất kỳ thắc mắc nào, anh có thể liên hệ tổng đài Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh: 1800 6858 (Hà Nội) hoặc 0287 102 6789 (TP.HCM) để được hỗ trợ. Thân mến!

Đây cũng là một dạng ngất xỉu do phản xạ thần kinh phế vị. Tuy nhiên, nó chỉ xảy ra trong một số tình huống nhất định, có ảnh hưởng đến hệ thần kinh và dẫn đến ngất. Các tình huống đó có thể là:

  • Cơ thể mất nước
  • Cảm xúc căng thẳng tột độ
  • Lo âu
  • Sợ hãi một thứ gì đó
  • Đau đớn
  • Đói lả
  • Tăng thông khí (hít quá nhiều oxy hay thải ra quá nhiều carbonic trong thời gian ngắn)
  • Ho mạnh, xoay cổ hoặc mặc áo có cổ quá chật (Xoang cảnh nhạy cảm)
  • Ngất trong hay sau khi tiểu tiện (micturition syncope)
  • Sau khi sử dụng rượu bia hoặc ma túy.

Ngất xỉu do thay đổi tư thế (hạ huyết áp tư thế)

Loại ngất này xảy ra do huyết áp giảm đột ngột khi bạn thay đổi tư thế quá nhanh, chẳng hạn đang nằm đột nhiên đứng dậy. Một số loại thuốc và tình trạng mất nước có thể dẫn đến hiện tượng này. Trong đó, huyết áp thường giảm đi ít nhất 20mmHg ở chỉ số huyết áp tâm thu (chỉ số trên) và 10mmHg ở chỉ số huyết áp tâm trương (chỉ số dưới) khi đứng.

Ngoài ra, ngất có thể xuất hiện do liên quan đến vấn đề ở tim hoặc mạch máu làm cho lưu lượng máu lên não bị ảnh hưởng. Những vấn đề đó có khả năng là rối loạn nhịp tim, cấu trúc tim có vấn đề làm cho dòng máu bị tắc nghẽn, thiếu máu cơ tim cục bộ, bệnh van tim, hẹp động mạch chủ, cục máu đông hay suy tim. Nếu bị ngất xỉu do nguyên nhân này, bạn cần đến gặp bác sĩ sớm để được điều trị kịp thời.

Vasovagal syncope là gì

Ngất xỉu do bệnh thần kinh

Một vấn đề ở thần kinh như co giật, đột quỵ hay cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) cũng có thể gây ra mất ý thức thoáng qua. Các vấn đề khác ít gây ngất hơn nhưng vẫn có khả năng gồm đau nửa đầu và não úng thủy áp lực bình thường.

Hội chứng nhịp nhanh tư thế đứng (POTS)

Nếu bạn có nhịp tim đập rất nhanh xảy ra khi đứng lên từ tư thế ngồi hoặc nằm thì khả năng cao mắc phải hội chứng nhịp nhanh tư thế đứng. Nhịp tim có thể tăng thêm 30 nhịp/ phút hoặc hơn thế nữa. Sự gia tăng này thường xảy ra trong vòng 10 phút sau khi đứng dậy, nữ gặp nhiều hơn nam.

Ngất xỉu không rõ nguyên nhân

Khoảng 1/3 trường hợp tự nhiên ngất xỉu là không xác định rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, khả năng bị ngất có thể tăng lên do tác dụng phụ từ một số thuốc điều trị.

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán tình trạng ngất xỉu?

Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của bạn thông qua việc thăm khám sức khỏe, xem xét bệnh sử và hỏi chi tiết về các triệu chứng gặp phải trước khi ngất xỉu. Sau đó, bạn có thể cần làm thêm một hoặc một số xét nghiệm để giúp bác sĩ xác định nguyên nhân. Các xét nghiệm sẽ kiểm tra xem có vấn đề gì ở tim hay không, đo lượng máu và tốc độ máu chảy qua các khu vực trong cơ thể.

Xét nghiệm giúp xác định nguyên nhân gây ngất xỉu gồm:

  • Xét nghiệm máu
  • Đo điện tâm đồ (ECG)
  • Theo dõi nhịp tim
  • Test gắng sức khi tập thể dục
  • Siêu âm tim
  • Nghiệm pháp bàn nghiêng
  • Xét nghiệm đánh giá phản xạ hệ thần kinh tự chủ
Vasovagal syncope là gì
Nghiệm pháp bàn nghiêng trong chẩn đoán ngất xỉu

Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thêm một vài xét nghiệm khác nếu cần thiết như chụp CT, đánh giá thần kinh, nghiên cứu điện sinh lý, kiểm tra chức năng tiền đình. Khi yêu cầu bạn thực hiện bất kỳ xét nghiệm nào, họ sẽ giải thích lý do tại sao cần phải làm xét nghiệm đó trong chẩn đoán.

Các phương pháp điều trị ngất xỉu

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này mà bác sĩ sẽ đưa ra phương thức điều trị phù hợp. Mục tiêu khi điều trị là giúp bạn không trải qua thêm cơn ngất nào.

Các lựa chọn trong điều trị gồm:

  • Uống thuốc hoặc thay đổi các loại thuốc đang dùng
  • Thay đổi chế độ ăn uống, ăn nhiều bữa nhỏ và bổ sung nước đầy đủ cho cơ thể
  • Thận trọng khi thay đổi tư thế, đứng lên từ từ chậm rãi
  • Nâng cao chân trong khi ngủ
  • Đeo vớ áp lực (vớ nén) để cải thiện lưu thông máu lên phần trên cơ thể
  • Điều trị các bệnh cấu trúc tim, van tim
  • Cấy máy điều hòa nhịp tim, máy khử rung nếu có rối loạn nhịp tim.

Nếu bạn thấy một người bị ngất xỉu, hãy giữ bình tĩnh, không lay gọi. Bạn nên cố gắng để họ nằm ngửa và nâng cao phần chân lên, nới lỏng cổ áo hay thắt lưng nếu chúng quá chật.

Ngất xỉu có nguy hiểm không? Thông thường, người bị ngất sẽ tỉnh lại sau khoảng 20 giây. Hãy gọi ngay đến số điện thoại cấp cứu 115 ngay nếu thấy người bị ngất:

Situational syncope là gì?

Ngất do phản xạ phế vị xảy ra do một phần của hệ thần kinh (phần điều hòa nhịp tim, huyết áp) bị kích thích bởi một tác nhân gây ra, chẳng hạn như nhìn thấy máu. Nhịp tim của bạn sẽ bị giảm, mạch máu ở chi bị giãn (đặc biệt hai chân). Làm máu bị ứ trệ ở ngoại vi, gây hạ huyết áp.

Phế vị là gì?

Dây thần kinh phế vị là dây thực vật phó giao cảm lớn nhất của cơ thể, nó truyền các tín hiệu từ não tới các cơ quan chủ chốt. Việc kích thích dây thần kinh phế vị có thể làm cơ thể giảm tiết ra các protein cytokine, nhờ đó giúp giảm được tổn thương và sưng tấy các khớp.

Đâu là triệu chứng của ngất?

Các dấu hiệu và triệu chứng ngất xỉu đột ngột Choáng váng, chóng mặt, đau đầu. Có cảm giác như đang rơi. Cảm giác đứng không vững. Cảm thấy buồn ngủ, lảo đảo mất thăng bằng.

Ngất xỉu là như thế não?

Ngất là hiện tượng mất ý thức ngắn và đột, kèm theo mất trương lực tư thế và phục hồi ngay sau đó. Bệnh nhân có biểu hiện không cử động được, đầu chi lạnh, mạch yếu và thở nông. Đôi khi xảy ra hiện tượng giật cơ ngắn, ngoài ý muốn, giống cơn động kinh.