Gửi bình luận
Hủy Gửi Nguyên nhân gây tóc bạc rất phức tạp, không đơn giản là tuổi tác mà còn có cả những lý do khác. Dưới đây là một số vấn đề liên quan đến tóc bạc ở người cao tuổi đã được kiểm chứng bằng những nghiên cứu lâm sàng. Cơ chế gây tóc bạc có thể được tóm tắt như sau: số lượng sắc tố (pigment) hoặc hắc tố (melamin) trong mỗi nang tóc được giám sát bởi một tế bào gốc đặc biệt có tên là melanocyte. Mỗi melanocyte này được “lập trình” để đảm nhận chức năng trong một giai đoạn nhất định sau đó tự nó sẽ già cỗi và chết. Sau khi melanocyte hoàn thành chức năng, các nang tóc vẫn phát triển, nhưng do thiếu màu sắc tự nhiên nên có màu trắng hoặc có thể nửa trắng nửa đen mà người ta quen gọi là “muối tiêu” và khi tóc mất hết các gam sắc tố thì nó sẽ chuyển hẳn sang giai đoạn bạc phơ. Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Khám phá dịch bệnh (JID) của Mỹ số ra mới đây thì nhóm người da trắng là nhóm mắc chứng tóc bạc sớm nhất, ngay từ giữa tuổi 30 đã xuất hiện những sợi tóc bạc trong khi đó người châu Á, châu Phi lại bạc tóc muộn hơn.  Không chỉ người lớn tuổi mới bị bạc tóc, ngay cả thanh niên cũng có thể gặp tình trạng này Tổng thể, có khoảng một nửa dân số ở độ tuổi 50 bắt đầu có hiện tượng tóc bạc, riêng nhóm có yếu tố di truyền thì chức năng của các melanocyte bị phong bế, ngừng sớm hơn nên tóc bạc sớm so với nhóm người khỏe mạnh khác. Nói chung, tóc bạc thường xuất hiện ở vùng thái dương và đỉnh đầu, đến nay hiện tượng này khoa học chưa hiểu rõ. Ngoài ra, lớp tóc bên trong và chân tóc thường bạc nhanh hơn so với phần còn lại. Mặc dù hiện tượng tóc bạc chứa đựng rất nhiều yếu tố nhưng đến nay khoa học cũng đã “điểm mặt” một số nguyên nhân dưới đây. Do bệnh tật: trước hết phải kể đến yếu tố di truyền có tên là vitiligo (bạch biến), một dạng của bệnh bạch tạng, thủ phạm làm cho tóc bạc từng mảng. Do mắc bệnh thiếu máu ác tính thường do thiếu vitamin B12 nên làm giảm quá trình sinh tiết sắc tố tạo màu cho tóc. Do cơ thể thiếu một loại enzyme quan trọng làm nhiệm vụ bẻ gãy peroxithydro, hậu quả làm tăng hợp chất này trong tóc và da dẫn đến hiện tượng tóc bạc sớm. Ngoài ra, còn do mắc một số bệnh như hội chứng Werner (bệnh già trước tuổi), mắc bệnh liên quan đến tuyến giáp (cường giáp, suy giáp). Do dùng một số loại thuốc chữa bệnh, nhất là nhóm thuốc chữa chứng rối loạn hưng phấn-trầm cảm (thuốc lithium), thuốc chữa ung thư (methotrexate) và nhóm thuốc chữa viêm khớp dạng thấp. Do stress: theo nghiên cứu của các chuyên gia Đại học Y khoa Tokyo, Nhật (TMDU) vừa công bố mới đây thì stress là thủ phạm gây bạc tóc rất mạnh. Chính vì vậy mà người ta mới có câu đại ý chỉ sau một đêm tóc đã bạc trắng để nói về tác hại của stress. Căng thẳng, stress có thể khiến tóc bạn bị bạc nhanh chóng Qua thử nghiệm trên chuột các chuyên gia ở TMDU phát hiện thấy stress chính là thủ phạm làm tổn thương ADN, các nhà khoa học gọi đây là hiện tượng rụng tóc từng mảng khuếch tán (Diffuse alopecia areata) làm cho những sợi tóc đen rụng còn tóc không có sắc tố (tóc bạc) lại còn nguyên. Bạc tóc, rụng tóc sau khi dùng hóa trị liệu: những người bị bệnh ung thư sau khi dùng hóa trị liệu thường có hiện tượng rụng tóc, bạc tóc nhưng sau đó tóc mọc trở lại lại có màu đen. Đây là bí ẩn đến nay khoa học vẫn chưa giải thích được, người ta mới chỉ giả thiết cho rằng rất có thể các tế bào sắc tố đã được kích hoạt trở lại và giúp nó tạo ra nhiều sắc tố hơn nên tóc đen trở lại và đây cũng là cơ chế hiện đang được khoa học nghiên cứu để ngăn chặn hiện tượng tóc bạc vì tuổi tác ở con người. Đến nay vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị của bệnh này, kể cả y học cổ truyền lẫn y học hiện đại. Hiện khoa học đang nghiên cứu về liệu pháp dùng tế bào gốc để phục hồi màu sắc nguyên thủy cho tóc, nhưng phương pháp này cũng không hề đơn giản, phải có thời gian để kiểm chứng. Trong khi chờ đợi liệu pháp khả thi, trên thị trường đã xuất hiện những loại thuốc giúp tóc đen trở lại, tuy nhiên phương pháp này cũng có mặt trái, nhất là khi dùng thuốc nhuộm không đảm bảo chất lượng. Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/ Những yếu tố như: tuổi tác, tình trạng sức khỏe di truyền và môi trường… đều có liên quan đến tình trạng tóc bạc. Trong số những yếu tố này, tuổi tác dường như đóng vai trò quan trọng và phổ biến nhất. Tóc bạc khi cơ thể chúng ta ngừng sản sinh một chất tạo ra màu đen gọi là hắc tố (melanin). Cả mái tóc của chúng ta bao gồm nhiều sợi tóc, mỗi sợi tóc mọc ra từ một nang tóc có chứa các tế bào sắc tố tạo ra lớp bọc ngoài của tóc nên làm cho tóc có màu và sáng bóng. Có hai loại sắc tố, đó là eumelanin có màu nâu đậm hay đen và pheomelanin có màu vàng hung đỏ. Khi tuổi tác lớn dần, số lượng sắc tố trong các vỏ bọc ngoài của tóc giảm đi. Như vậy, tóc bị bạc chỉ đơn giản là tóc đã bị giảm sắc tố mà thôi. Khi thấy tóc bạc trắng, tức là trong lớp bọc ngoài của tóc không còn chút sắc tố nào. Sự suy giảm sắc tố cũng làm cho tóc bớt bóng mượt, trở nên khô ráp hơn. Trong quá trình bạc tóc, các nang tóc tạo ra các sợi tóc bạc một cách ngẫu nhiên. Nói chung, các sợi tóc bạc đầu tiên thường xuất hiện ở vùng thái dương và đỉnh đầu. Tuy nhiên, cho đến nay, chúng ta vẫn chưa hiểu rõ tại sao tóc bạc thường xuất hiện sớm nhất ở các khu vực này. Thực tế, cứ mỗi ngày qua đi, bao giờ cũng có một số sợi tóc bị rụng và được thay thế bằng sợi tóc mới. Và trong bất cứ khoảng thời gian nào cũng vậy, có khoảng 85 – 90% số lượng tóc của cả mái tóc ở trong tình trạng hoạt động, trong khi phần còn lại trong tình trạng không hoạt động. Bình thường, mỗi sợi tóc phát triển và tồn tại trong khoảng 2 – 4 năm. Tiếp đó sợi tóc sẽ bước vào giai đoạn nghỉ ngơi khoảng từ 2 – 4 tháng để rồi cuối cùng nó sẽ rụng đi và được thay thế bằng sợi tóc mới. Mỗi ngày trung bình chúng ta rụng khoảng từ 50 – 100 sợi tóc. Có thể dễ dàng nhận thấy lớp tóc bên trong thường bạc nhiều và sớm hơn, trong khi lớp tóc bên ngoài vẫn còn đen. Khi tóc rụng nhiều trong một thời gian ngắn do hậu quả của tình trạng quá căng thẳng, ốm nặng, sau khi mổ… chúng ta sẽ thấy sợi tóc đen bên ngoài rụng đi nhiều làm lộ lớp tóc bạc ở bên trong, khiến cho ta có cảm giác như là tóc bạc đi chỉ sau một đêm. Trong giai đoạn đầu của quá trình bạc tóc, các tế bào sắc tố vẫn còn nhưng chúng ít hoặc không hoạt động. Dần dần, số lượng các sắc tố này bắt đầu giảm đi. Quá trình bạc tóc tự nhiên này có thể bắt đầu ngay từ tuổi thiếu niên. Tuy nhiên, ở phần lớn mọi người, nó thực sự biểu hiện rõ ràng khi chúng ta bước vào lứa tuổi 30 ở nam giới, còn phụ nữ ở khoảng tuổi 35. Nhưng theo các nhà nghiên cứu, thời điểm khi nào tóc bắt đầu bạc rất khác nhau giữa người này với người khác, sắc tộc này với sắc tộc khác. Một yếu tố khác là tính di truyền. Ở một số gia đình, nhiều người bắt đầu có tóc bạc ngay ở tuổi 20. Các nhà nghiên cứu về da, tóc cũng như di truyền cho rằng tuổi tác không phải là yếu tố chính xác nhất để biết được khi nào tóc bắt đầu bạc. Các công trình nghiên cứu đã cho thấy, có nhiều nguyên nhân góp phần làm cho tóc bạc nhanh: – Hút thuốc lá: những người hút thuốc lá thường dễ bị bạc tóc sớm gấp 4 lần so với người không hút thuốc. – Có thể do mắc một số bệnh như bệnh thiếu máu ác tính (thường do thiếu vitamin B12, làm giảm việc sản sinh các sắc tố) hay hội chứng Werner (một bệnh bao gồm các triệu chứng lão hóa sớm vào độ tuổi 30). Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân khiến tóc bạc – Do sử dụng một số loại thuốc, ví dụ, thuốc gây ra rụng tóc cũng làm cho mái tóc nhìn có vẻ nhạt màu đi như thuốc lithium thường dùng điều trị rối loạn hưng – trầm cảm, thuốc methotrexate thường dùng điều trị ung thư và viêm khớp dạng thấp. Có một hiện tượng mà các nhà khoa học vẫn chưa giải thích được, đó là một số bệnh nhân bị rụng tóc bạc sau khi dùng hóa liệu pháp điều trị ung thư, nhưng sau khi tóc mọc trở lại thì lại có màu đen. Các nhà khoa học hi vọng hiện tượng này sẽ được nghiên cứu kỹ hơn để điều chế ra thuốc chống bạc tóc. Có nhiều phương pháp, từ Đông y đến Tây y để chữa hiện tượng tóc bạc sớm. Thế nhưng, tất cả những phương pháp đó đòi hỏi người bệnh phải kiên trì và sử dụng đúng. Song, quan trọng nhất là chúng ta phải ăn uống, sinh hoạt điều độ, như vậy không chỉ trả lại ‘tuổi xuân’ mà còn góp phần hiệu quả hơn trong công việc hàng ngày. Và cho tới nay, cách nhanh nhất làm cho tóc đen trở lại là… nhuộm tóc mà thôi! |
