Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây


Phân vùng chính (Primary Partition ) , Phân vùng Mở Rộng ( Extended Partition ) , Phân vùng Logic ( Logical Partition ) .

Sector ( cung từ ) là đơn vị lưu trữ nhỏ nhất trên ổ cứng . Sector có 4 giá trị , dao động từ 512 Bytes cho đến 4096 Bytes . ( theo số mũ của cơ số 2 ) .

Cluster (nhóm cung từ): là đơn vị lưu trữ nhỏ nhất để lưu file trên ổ cứng gồm từ 1-128 sector liên tục.

Chương trình khởi động Hệ Điều Hành ( chỉ là 1 đoạn mã ngắn , gọi là mã khởi động Boot Code ) được đặt ở 1 sector , gọi là Boot Sector . Mỗi phân vùng trên ổ cứng đều có 1 boot sector được đặt ở đầu phân vùng 

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 . Boot Code của mỗi phân vùng là khác nhau và do mỗi Hệ Điều Hành sử dụng phân vùng tự cài đặt . Boot Setor của Đĩa Mềm chính là sector đầu tiên , đĩa mềm không chia phân vùng được ( Cuối tháng 3/2011 , người ta ngưng sản xuất đĩa mềm , đúng là hơi buồn 
Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 )

MBR ( Master Boot Record ) là sector đầu tiên của ổ cứng , không thuộc phân vùng nào cả , lại không phải là Boot Sector 

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 . Khi ta bật máy tính , BIOS của MainBoard sẽ thực hiện thao tác Kiểm tra thiết bị phần cứng , sau đó là tìm Đoạn Mã khởi động Hệ Điều Hành ( HĐH ) . Nếu ta chọn khởi động từ ổ cứng , BIOS sẽ tìm đến MBR trước để nạp tiếp chương tình khởi động cho máy 
Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 . Tuy nhiên , MBR chưa thật sự nạp HĐH . Boot Code trong MBR sẽ xác định trong hiện tại : ổ cứng có chứa bao nhiêu Partition , có bao nhiêu HĐH , HĐH nào chiếm giữ phân vùng đó . Mỗi Phân vùng có 1 cờ hiệu ( Flag ) cho biết phân vùng có được ưu tiên kích hoạt ( Active ) khi khởi động hay không .

Có nhiều kiểu cờ như Boot , lba , lvm ( Logical Volume Manager ) …

Ví Dụ : Đối với cờ Boot ( ưu tiên khởi động ) , nếu cắm cờ ở phân vùng nào thì khi khởi động , MBR sẽ nạp Boot Code của phân vùng đó để khởi động HĐH tương ứng của nó . Cờ Boot chỉ được kích hoạt ở 1 phân vùng duy nhất . Chỉ có Phân vùng Chính hoặc Phân vùng Mở Rộng mới Active được , phân vùng logic không có khả năng đánh dấu kích hoạt , tức là không Active được .

Muốn thay đổi Active từ phân vùng này sang phân vùng khác , ta phải sử dụng 1 chương trình trung gian . Đó có thể là fdisk , Partition Magic của DOS hay là Gparted của Linux . Ví Dụ : sử dụng Gparted , click chuột phải vào 1 phân vùng , chọn Manage Flags ( Đây là mục quản lý Cờ ) . Sau đó chọn cờ mà mình muốn .

Phân vùng Mở Rộng chính là 1 nhánh của phân vùng chính , nhưng có tính năng mở rộng . Với tính năng này , ta có thể tạo ra nhiều phân vùng con bên trong nó . Các phân vùng này được gọi là Phân vùng Logic .

1 ổ cứng chỉ chia được tối đa là 4 Phân vùng chính . Giới hạn này là do MBR của Ổ cứng chỉ chứa được 4 mục ( entry ) , cho phép ta lưu thông tin của 4 phân vùng đĩa . Tuy nhiên , nó có thể chứa vô số phân vùng Logic .

Một số qui ước

Đối với HĐH Windows , Nó qui ước tên 1 phân vùng được gọi là 1 ổ đĩa , Kí hiệu là : B , C , … .Ví dụ : Windows thường đặt tên cho phân vùng cài đặt HĐH của nó là ổ đĩa C . Win chỉ cài được trên Phân vùng Chính ( Primary Partition ) và sử dụng duy nhất 1 phân vùng để cài đặt HĐH .

HĐH Linux có thể cài được trên Primary Partition và Logical Partition . Linux cần 2 phân vùng để cài đặt HĐH :

1) Phân vùng gốc chứa hạt nhân và hệ thống File gọi là root partition ( Linux Native partition ). Linux sử dụng ký tự / để gán cho phân vùng gốc nơi Linux được cài đặt và lưu trữ file .

2) Phân vùng tạm , gọi là Swap partition dùng làm không gian trao đổi khi bộ nhớ vật lý ( như RAM ) bị đầy .

Hạt Nhân Linux chính là trái tim của HĐH , nó xem tất cả các loại đĩa và thiết bị đều ở dạng tập tin . Hệ thống File của Linux có rất nhiều thư mục , đứng đầu là thư mục gốc ( root directory )
Linux sử dụng lệnh mount để gán tên của 1 phân vùng vào tên của 1 thư mục bất kỳ . Đừng nhẫm lẫn với root directory của người dùng ( trong thư mục gốc có chứa 1 thư mục là root , đây là thư mục của tài khoản root ) .

Tìm hiểu và Sử Dụng Grub

-Một số chương trình chiếm giữ MBR gọi là chương trình Boot Manager hay Boot Loader . Chúng hiển thị menu cho phép người dùng chọn HĐH . Khi người dùng chọn 1 HĐH trong danh sách , chương trình Boot Loader sẽ nạp Boot Sector tương ứng với phân vùng chứa HĐH được chọn . Sử dụng Boot Loader , ta không cần đặt cờ Boot cho mỗi phân vùng chính .

Trường hợp cài Win và cài 2 distro là Ubuntu và Mint

Phương án đưa ra là : chia 5 phân vùng . Win cần 1 phân vùng chính . Nhóm còn lại nhét vào 4 phân vùng Logic trong 1 phân vùng mở rộng . U và Mint , mỗi distro cần 1 phân vùng để cài / , 1 phân vùng để làm thư mục /home chung cho U và Mint ( dung lượng cần lớn 1 chút , nếu có cài lại U và Mint thì khỏi phải config lại ) , còn 1 phân vùng được làm Swap chung .

Tuy nhiên , Linux xem ổ cứng là 1 tập tin sda hoặc là hda , mount nó vào thư mục /dev , kí hiệu là /dev/sda ( nếu ổ đĩa theo chuẩn SCSI ) hoặc /dev/hda chẳng hạn .

.Đã chia 1 phân vùng NTFS trong ổ cứng , kí hiệu là ổ C . ( Đây là phân vùng cài Win , kí hiệu trong Linux là /dev/sda1 )

-Ta cài Distro Ubuntu trên /dev/sda2 ( là phân vùng thứ 2 của ổ cứng )

Thực hiện : Nên cài HĐH nào trước ? Nên cài Win trước , sau đó thì cài U và Mint sau ( cái nào cũng trước cũng được vì cả 2 đều xài Grub ,rất dễ cấu hình và lựa chọn ) Quá trình cài Win thì các bạn tự tìm hiểu nha . Cài win rồi thì … tiếp theo là cài 2 OS còn lại . Sau đó giả sử cài U trước Mint : Các tài liệu hướng dẫn cài đặt thì trên mạng có đầy , tui không nhắc lại , Chỉ đề cập 1 số vấn đề rất nhỏ .
Bỏ qua các bước ban đầu , chú ý tới bước phân vùng đĩa để cài đặt , nên chọn chế độ chỉnh Manual.

Cài thư mục / và thư mục /home ở 2 phân vùng khác nhau .

Trong quá trình cài đặt , ở phần Advanced ( Nâng Cao ) , ta nên bỏ qua bước này vì mặc định Grub sẽ được cài đặt vào MBR và lưu thông tin trên phân vùng gốc được cài Ubuntu . Cần chú ý mục Install boot loader . Hình này là chụp trong máy ảo ( chỉ là hình sưu tầm , không phải tui chụp ) .

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

và …..và …. Bắt đầu cài Mint . .
Các bước cài giống như trên , nhưng chú ý ở phần Manual . Chọn thư mục / và /home ở 2 phân vùng khác nhau . Do thư mục /home sẽ dùng chung với U nên ta sẽ cài nó vào chung phân vùng đã cài thư mục /home của U , nhưng quan trọng nhất là không click chọn vào ô format , nếu lỡ tay thì toàn bộ phân vùng cài thư mục /home của U coi như bị xóa sạch .

Đến phần Advanced ( Nâng Cao ) , chú ý mục Install boot loader . Có 2 phương án để bạn lựa chọn :

1) Nếu giữ mặc định , bỏ qua phần chọn Boot Loader , Grub của Mint sẽ cài đè lên Ảnh grub của U trong MBR . Ta vẫn khởi động vào U được nhưng khi vào U , gõ lệnh update-grub sẽ không còn tác dụng . Vào Mint , gõ lệnh update-grub thì có tác dụng . ( Chạy lệnh update phải dùng quyền sudo )
2) Nếu không muốn giữ mặc định , ta chọn trong mục Boot Loader , cài Grub lên cùng phân vùng với thư mục cài / của Mint , Ảnh Grub sẽ được cài vào Boot sector của Phân vùng cài Mint . Như vậy , Ảnh Grub trong MBR của U vẫn giữ nguyên , lệnh update-grub chỉ có tác dụng khi ta khởi động vào U và sử dụng U . Vẫn boot vào Mint được .

Tại sao không sử dụng thêm 1 phân vùng để chọn cài thư mục /boot sử dụng chung cho U và Mint ?

Kinh nghiệm : Khi tiến hành cài đặt U 10.04 32 bit và Mint 9 Isadora 32 bit , cài U trước , Mint sau , Cùng sử dụng chung 1 phân vùng để cài thư mục /boot ( lúc đó U và Mint cùng sử dụng nhân có số hiệu là 2.6.32-21 nhưng thực tế là 2 nhân của 2 bản là khác nhau , trong thư mục /boot cũng thấy rõ là có 2 nhân khác nhau ) nhưng lúc khởi động xong , chọn Boot là U thì nó toàn nhảy vào Mint ( thử thay đổi uuid cũng không được ) ( phải cài lại từ đầu đối với cả 2 bản , rất là đau đầu )

Trường hợp cài Win và cài 3 distro là Ubuntu , Mint , Fedora cũng tương tự .

Kỹ thuật LVM là 1 kỹ thuật hay , ở đây có thể ứng dụng khi sử dụng thư mục /home như 1 ổ LVM xài chung cho nhiều bản Linux .
Tài liệu về cài Fedora 13 và sử dụng LVM thì xem tại đây Trong ubuntu cũng có công cụ LVM . Muốn sử dụng ở giao diện đồ họa ta cài 2 gói : lvm2 và

system-config-lvm . Cài bằng Synaptic hoặc sử dụng dòng lệnh cũng được .

Vấn Đề Phục Hồi Grub và Burg

Muốn tùy chỉnh và thay đổi màu hình nền dễ dàng khi khởi động , ta có thể dùng Burg cài đè lên Grub . Burg cũng là 1 chương trình Boot Loader , được viết tương tự như Grub , tuy nhiên nó lại rất dễ thay đổi hình nền khi khởi động . Chi tiết cài đặt xem tại đây. Muốn đổi theme thì nhấn phím t khi xuất hiện menu khởi động .

Do nguyên nhân gì đó khiến ta phải cài lại Grub , nếu quá trình này lặp lại nhiều lần có thể làm cho file ảnh Grub trong MBR sẽ bị lỗi , có trường hợp Boot vẫn được , nhưng chờ đợi rất lâu . Bản thân tui thì giải quyết theo cách sau : sử dụng Hiren Boot CD .

Khởi động máy , mở Bios , chọn khởi động từ đĩa CD . Đưa đĩa Hiren Boot vào . Chọn mục Start Boot CD . Hiện ra 1 bảng chọn , chọn số 9 , sau đó chọn mục MBR Tools như hình vẽ

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

Tui thì chọn Công cụ MBR Work , dễ xài nhưng rất nguy hiểm , dễ mất dữ lệu như chơi . Xem hình :

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

Sau khi chạy chương trình , nó hiện lên bảng sau :

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

Ta cần chú ý số 4 và số 5 , xem hình :

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

Bạn nào buồn đời , không biết làm gì thì có thể chọn số 4 .Chỉ 1 câu trả lời yes thôi , toàn bộ bảng thông tin về Partition ( Table of Partition ) sẽ không cánh mà bay , dữ liệu trên đĩa coi như khỏi xài 

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 . Chỉ có 1 cách cứu , đó là trước khi thực hiện việc này , bạn phải backup MBR vào 1 file ( sử dụng phần mềm này hoặc 1 phần mềm MBR khác ) .Tuy nhiên , người ta chỉ xóa khi MBR bị nhiễm Virus quá nặng , không diệt được . Lúc đó , sẽ không ai lại đi dại dột làm công việc Backup 1 MBR đã bị nhiễm virus .

Cá nhân tui chỉ muốn xóa Grub trong MBR , do đó chọn số 5 ( cài đặt mã MBR chuẩn ) . Nhiệm vụ chính của nó là xóa bỏ các Boot Manager như Grub ,.. trong MBR . Do đó , sau khi khởi động lại , nếu có phân vùng nào được Active cờ Boot , Boot Sector của phân vùng đó sẽ được nạp vào MBR , HĐH tại phân vùng đó được khởi động . Điển hình là Win do Win được cài trên Phân vùng Chính nếu được Active .

Bây giờ , ta tiến hành cài lại Grub , sử dụng Live CD ubuntu 10.04 ( sử dụng bản U khác cũng được ) . Bỏ đĩa CD vào , chọn chạy thử với Ubuntu ( tiếng Anh là Try with … gì gì đó hổng nhớ ) . Mở Terminal lên , đánh lệnh này :

Mã:

  sudo mount /dev/sda8 /mnt

Với sda8 là phân vùng gốc cài Linux . ( Nếu xài Fedora vẫn có thể dùng Live CD của Ubuntu để phục hồi Grub ) . Còn muốn biết rõ Linux được cài trên phân vùng nào thì sử dụng tiện ích Disk Utility và Gparted trong Live CD của U ( mở mục System ->Administration lên sẽ thấy ) . Sau đó sẽ đánh lệnh sau :

Mã:

sudo grub-install –root-directory=/mnt /dev/sda

Lệnh này có tác dụng cài ảnh Grub được tạo bởi các tập tin của Grub được lưu trong thư mục gốc ở phân vùng /dev/sda8 ( qua trung gian là thư mục /mnt được liên kết bởi lệnh mount ) vào MBR của ổ cứng sda .

Vấn đề khác

Nếu trước đó Burg được cài chung với phân vùng cài Linux , sau khi cài Grub thì ảnh Burg đương nhiên bị xóa trong MBR . Ta tiến hành cài lại Burg từ Synaptic , tuy nhiên trong quá trình cài , không thấy xuất hiện các thông báo cấu hình cũng như phân vùng cài Burg ( hơi lạ vì cài Burg lần đầu tiên thì có thông báo rõ ràng ) . Quá trình cài không có vấn đề , nhưng khi khởi động lại thì không thấy ảnh nền của Burg , chỉ có Grub khởi động mà thôi mặc dù các tập tin cấu hình cho Burg đã được cài trong các thư mục /boot và /etc . Sao thế nhỉ ? Thử gõ lệnh :

Mã:

sudo burg-install /dev/sda

Nó thông báo quá trình cài đặt đã hoàn tất , không gặp lỗi . Tuy nhiên , khởi động lại vẫn không thấy menu của Burg . 

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 
Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 Như vậy lệnh trên có vấn đề trong trường hợp này .

Cuối cùng , tui gõ lệnh sau thì thành công :

Mã:

sudo burg-install –root-directory=/ /dev/sda

Lệnh này sẽ cài đặt menu của Burg từ phân vùng gốc vào MBR của ổ cứng sda . Lệnh update-burg có tác dụng tương tự như update-grub ( phải sử dụng quyền sudo ) Các bước cấu hình , lựa chọn HĐH khi khởi động tương tự như Grub .

Thôi ngưng tại đây 

Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây
 
Trong màn hình fdisk options, để kích hoạt phân vùng ưu tiên khởi động ta chọn thiết lập nào sau đây

nguồn: http://forum.ubuntu-vn.org/viewtopic.php?f=58&t=443&start=90