Show
Hiện tượng chệch hướng thương mại trong fta từ quy tắc nguồn gốc tặng thêm ngặt nghèo : Tương lai của hàng dệt may ASEAN và Nước Ta trong toàn cảnh hội nhập TÓM TẮTBài viết điều tra và nghiên cứu những yếu tố pháp lý của hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại phát sinh từ quy tắc nguồn gốc tặng thêm ngặt nghèo, trải qua việc nghiên cứu và phân tích những quy tắc nguồn gốc so với hàng dệt may trong khuôn khổ hiệp định phát hành bởi ASEAN và những hiệp định thương mại ASEAN ký kết với vương quốc ngoại khối. Từ đó, bài viết đề xuất kiến nghị phát hành pháp luật cụ thể trong khuôn khổ WTO về quy tắc nguồn gốc khuyến mại và chệch hướng thương mại, cũng như học hỏi kinh nghiệm tay nghề của Liên minh châu Âu về việc vận dụng quy tắc cộng gộp .  Xem thêm : TỪ KHÓA: ASEAN, Chệch hướng thương mại trong fta, Pháp luật thương mại Asean, Quy tắc xuất xứ ưu đãi, Tổ chức thương mại thế giới, WTO Khu vực tự do mậu dịch ( Free Trade Area, FTA ) được hình thành trên nguyên tắc sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ của những vương quốc thành viên phải được hưởng những chính sách tiếp cận thị trường khuyễn mãi thêm đặc biệt quan trọng để qua đó thực thi hoạt động giải trí thương mại nội khối. Trong toàn cảnh toàn thế giới hóa ngày này, khi quy trình mẫu sản phẩm những loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa hoàn toàn có thể trải qua nhiều quy trình sản xuất tại nhiều vương quốc, việc xác lập nguồn gốc của mẫu sản phẩm được coi là trọng tâm của FTA. Các quy tắc nguồn gốc được lao lý rất ngặt nghèo nhằm mục đích hạn chế những hành vi “ vượt rào ” của những doanh nghiệp ngoài khu vực tự do mậu dịch nhằm mục đích hưởng khuyễn mãi thêm của FTA. Tuy nhiên, trong thực tiễn cho thấy những quy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa tặng thêm so với 1 số ít mẫu sản phẩm, nổi bật là hàng dệt may, khi được thiết kế xây dựng quá ngặt nghèo lại hoàn toàn có thể dẫn đến hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại. Theo đó, những vương quốc có khuynh hướng thay thế sửa chữa những nhà xuất khẩu phân phối nguyên vật liệu truyền thống lịch sử và hiệu suất cao bằng những nhà xuất khẩu của những thành viên FTA để được hưởng tặng thêm khi thỏa mãn nhu cầu nhu yếu về nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa do những FTA định ra. Đây cũng là một trong những yếu tố tồn dư trong mạng lưới hệ thống quy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa của ASEAN, triệt tiêu những thỏa thuận hợp tác tự do hóa thương mại của chính ASEAN và WTO. Về lâu dài hơn, hiện tượng kỳ lạ này hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động không nhỏ tới hiệu suất cao kinh tế tài chính và tính cạnh tranh đối đầu của ngành công nghiệp dệt may của vương quốc thành viên ASEAN, trong đó có Nước Ta. Bài viết nghiên cứu và phân tích những yếu tố trên trải qua việc điều tra và nghiên cứu những pháp luật nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa của ASEAN và một số ít hiệp định hương mại mà ASEAN ký kết với những vương quốc ngoại khối, trong mối đối sánh tương quan với lao lý của WTO. Bên cạnh đó, bài viết cũng sẽ tìm hiểu và khám phá kinh nghiệm tay nghề về việc phát hành bộ quy tắc nguồn gốc của những khu vực tự do mậu dịch khác, từ đó đề xuất kiến nghị giải pháp hoàn thành xong và ngày càng tăng hiệu suất cao của những quy tắc nguồn gốc về dệt may của ASEAN . 1. Quy tắc xuất xứ ưu đãi đối với hàng dệt may và hiện tượng chệch hướng thương mại trong các hiệp định thương mại khu vực1.1. Quy tắc xuất xứ hàng hóa ưu đãi đối với hàng dệt may trong hiệp định thương mại khu vựcQuy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa được định nghĩa theo Nghị định thư Kyoto có hiệu lực hiện hành vào năm 1974 là “ những lao lý đơn cử, được tăng trưởng từ những quy tắc hình thành bởi pháp lý vương quốc hoặc thỏa thuận hợp tác quốc tế vận dụng cho vương quốc đó để xác lập nguồn gốc của sản phẩm & hàng hóa ”. [ 1 ] Trong WTO, quy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa tặng thêm là công cụ thiết yếu để vương quốc nhập khẩu phân biệt sản phẩm & hàng hóa được hưởng chính sách thuế quan tặng thêm của khu vực tự do mậu dịch và sản phẩm & hàng hóa ngoại khối không được hưởng chính sách khuyễn mãi thêm này. [ 2 ] Theo Điều XXIV GATT 1994, những vương quốc tham gia xây dựng FTA trên cơ sở ký kết những hiệp định tự do thương mại không bị buộc phải hội nhập và hài hòa hóa về chủ trương sâu như liên minh thuế quan, mà họ có quyền quyết định hành động sự độc lạ trong mức thuế xử tối huệ quốc ( MFN ) so với từng vương quốc ngoại khối. Vì thế, để xâm nhập thị trường những quốc gia thuộc khu vực tự do mậu dịch, những nhà xuất khẩu sẽ chọn điểm đến là những vương quốc thành viên có mức thuế MFN thấp hơn, từ đó làm bàn đạp cho mẫu sản phẩm được phân phối trên hàng loạt khu vực mà vẫn được hưởng lợi từ mức thuế suất khuyến mại dành cho thành viên nội khối. Bên cạnh đó, việc xác lập vương quốc nguồn gốc của loại sản phẩm dần trở nên khó khăn vất vả do sự biến hóa nhanh gọn của công nghệ tiên tiến trong khi giá tiền vận tải đường bộ giảm, song song với quy trình toàn thế giới hóa đã phân loại những quy trình tiến độ sản xuất, chế biến triển khai ở nhiều nơi khác nhau. Để đối phó với yếu tố này, FTA phải phát hành quy tắc nguồn gốc với tiềm năng bảo vệ rằng chỉ hàng hoá được sản xuất từ những thành viên trong khu vực tự do mậu dịch mới được hưởng những mức thuế quan khuyễn mãi thêm . 1.2. Những vấn đề pháp lý liên quan đến việc áp dụng quy tắc xuất xứ hàng hóa ưu đãi và chệch hướng thương mại đối với hàng dệt mayViệc hình thành những mạng lưới hệ thống quy tắc nguồn gốc của FTA dẫn đến một hiện tượng kỳ lạ được gọi là “ chệch hướng thương mại ”. Trong mạng lưới hệ thống thương mại toàn thế giới khi những vương quốc phải bảo vệ đối xử tối huệ quốc ( MFN ) cho sản phẩm & hàng hóa nhập khẩu của thành viên, những đơn vị sản xuất sẽ chọn nhập khẩu nguồn hàng nào hiệu suất cao hơn để cung ứng loại sản phẩm với giá thấp hơn cả. Tuy nhiên, những điều kiện kèm theo thuế quan tặng thêm đặc biệt quan trọng hơn của những FTA nhằm mục đích tạo thuận tiện cho thương mại giữa những chủ quyền lãnh thổ thành viên ( Điều XXIV GATT ) làm cho thực trạng thương mại nêu trên bị đổi khác. Dưới ảnh hưởng tác động của FTA, một nền kinh tế tài chính kém hiệu suất cao hơn ( có giá hàng cao hơn ) nhưng được hưởng những khuyến mại về thuế quan, vẫn hoàn toàn có thể có lợi thế cạnh tranh đối đầu vì giá bán hàng nhập khẩu vào thị trường thành viên của khối không chịu thuế hoặc thuế suất rất thấp vẫn sẽ dễ cạnh tranh đối đầu hơn hàng nhập khẩu ngoại khối. [ 4 ] Điều này làm biến hóa sự lựa chọn nguồn hàng của những doanh nghiệp sản xuất. Mặt khác, những quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo hơn được phát hành nhằm mục đích chuyển hướng việc nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa từ nhà cung ứng hiệu suất cao bắt đầu sang nhà cung ứng kém hiệu suất cao hơn nhưng thuộc vương quốc thành viên trong FTA để thỏa mãn nhu cầu quy tắc nguồn gốc đặt ra cho thành phẩm ở đầu cuối và hưởng khuyến mại về thuế quan. [ 5 ] Như vậy, có hai nguyên do hầu hết gây ra sự chệch hướng thương mại gồm ( i ) sự khuyễn mãi thêm thuế quan như một độc quyền dành cho những vương quốc nội khối, và ( ii ) quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo. Nhìn chung, chúng đều là hệ quả của việc xây dựng những liên minh thương mại khu vực ( RTA ) và sự tặng thêm đặc biệt quan trọng cho thương mại sản phẩm & hàng hóa nội khối. Dù vậy, việc lao lý quy tắc nguồn gốc tặng thêm ngặt nghèo cũng góp thêm phần bảo vệ hay ngày càng tăng quyền lợi cho một / một số ít vương quốc thành viên trong khu vực tự do mậu dịch như một hệ quả xấu đi của hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại, tiêu biểu vượt trội như trong nghành nghề dịch vụ thương mại hàng dệt may. Cụ thể, trước khi Khu vực tự do thương mại Bắc Mỹ ( NAFTA ) được hình thành, những đơn vị sản xuất Bắc Mỹ nhập khẩu sợi và vải từ những nguồn khác nhau gồm có Hoa Kỳ, Mexico, Nam Á, Đông Á và Caribean. [ 6 ] Tuy nhiên, quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo ( đặc biệt quan trọng là không đồng ý cộng gộp chéo ) và những khuyến mại thuế quan trong khuôn khổ NAFTA gây ra một sự chệch hướng thương mại khi những nhà phân phối hàng dệt may từ quốc gia thuộc NAFTA chuyển hướng nhập khẩu nguồn cung nguyên vật liệu sang những vương quốc thành viên trong khối, và bỏ dần mẫu sản phẩm từ những vương quốc vùng Caribean và châu Á. [ 7 ] Đặc biệt, Hoa Kỳ là vương quốc được lợi nhiều hơn cả trong khối về hoạt động giải trí sản xuất hàng dệt may khi vừa có được nguồn cung nguyên vật liệu giá rẻ từ Mexico, lại vừa không vấp phải sự cạnh tranh đối đầu từ sản phẩm & hàng hóa nhập khẩu của những vương quốc ngoại khối. Trong khi đó, những nhà phân phối mẫu sản phẩm dệt may tại Mexico vốn đã lệ thuộc vào nguồn cung nguyên vật liệu từ Hoa Kỳ lại càng trở nên nhờ vào hơn bởi những quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo của NAFTA làm số lượng giới hạn nguồn cung ngoại khối của họ, đơn cử là giá trị thêm vào của Hoa Kỳ chiếm đến 69 % tổng giá trị sản xuất trong một loại sản phẩm của Mexico và giá trị thêm vào ngoài NAFTA chỉ chiếm 8 %. [ 8 ] 2. Phân tích quy định xuất xứ đối với mặt hàng dệt may trong ASEAN và khả năng phát sinh sự chệch hướng thương mại trên thực tế2.1. Quy tắc xuất xứ đối với mặt hàng dệt may trong Hiệp định ban hành bởi ASEANASEAN khởi đầu kiến thiết xây dựng quy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa với việc ký kết Hiệp định về chương trình khuyễn mãi thêm thuế quan có hiệu lực thực thi hiện hành chung ( CEPT ) vào năm 1993. Đối với riêng loại sản phẩm dệt may, CEPT có phần lao lý đơn cử cho loại sản phẩm & hàng hóa này. Quy định số 3 trong Quy tắc nguồn gốc CEPT cho mẫu sản phẩm dệt may và loại sản phẩm may mặc ghi nhận rằng mẫu sản phẩm dệt may hoặc loại sản phẩm may mặc được xem là biến hóa đáng kể nếu được sản xuất hay chế biến đáng kể thành một sản phẩm & hàng hóa thương mại mới và khác. Bên cạnh đó, Quy định số 5 xác lập những tiêu chuẩn cấu thành sự đổi khác đáng kể như sự đổi khác vật lý, thời hạn sản xuất hay chế biến tại vương quốc triển khai hoạt động giải trí này ; mức độ phức tạp của hoạt động giải trí chế biến, sản xuất và mức độ sử dụng kiến thức và kỹ năng và kỹ thuật sản xuất, chế biến. Tại phần “ Các lao lý đơn cử vận dụng cho loại sản phẩm dệt may và mẫu sản phẩm may mặc ”, Quy định 6 ghi nhận những mẫu sản phẩm này được xem là có nguồn gốc từ một nước ASEAN khi trải qua bất kể bước nào trong 9 bước được liệt kê tại CEPT, tiêu biểu vượt trội như quay sợi thành sợi dệt ; dệt, đan hay những hoạt động giải trí khác để tạo thành vải ; cắt vải thành từng phần và hợp nhất với những phần khác để tạo ra mẫu sản phẩm hoàn hảo ; nhuộm vải … Cùng với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của quy trình hội nhập kinh tế tài chính khu vực, với tiềm năng thiết kế xây dựng một thị trường đơn nhất và cơ sở sản xuất chung của Cộng đồng kinh tế tài chính ASEAN ( AEC ), những vương quốc thành viên ASEAN đã ký Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN ( ATIGA ) vào ngày 26/2/2009. Đối với loại sản phẩm dệt may và loại sản phẩm may mặc, quy tắc nguồn gốc so với loại sản phẩm này được pháp luật tại Phụ lục 3 của ATIGA gần như thừa kế hàng loạt quy tắc nguồn gốc của CEPT. Tuy nhiên, ATIGA đã đưa ra những pháp luật cụ thể hơn cho sợi dệt và sợi tại Mục A Phụ lục 3. Phụ lục này còn tích hợp bảng biểu Hệ thống hài hòa diễn đạt và mã hóa sản phẩm & hàng hóa ( Harmonized System Codes – HS ) để làm rõ sự biến hóa khuôn khổ thuế quan khi nguyên vật liệu nguồn vào trải qua sự biến hóa đáng kể. ATIGA vẫn thừa kế sự linh động trong quy tắc nguồn gốc tặng thêm tương thích với tình hình thực tiễn của ASEAN, nhưng với khuynh hướng biến hóa pháp luật xác lập nguồn gốc bằng cách tích hợp nhiều phương pháp và tiêu chuẩn xác lập khác nhau, một số ít nguyên vật liệu được nhu yếu phải phân phối điều kiện kèm theo nguồn vào, những quy trình được cho là bộc lộ sự đổi khác đáng kể, cũng như kèm theo phương pháp đổi khác khuôn khổ thuế quan. Cách lao lý này không làm tăng mức độ ngặt nghèo của quy tắc nguồn gốc tặng thêm nhưng làm rõ hơn những tiêu chuẩn cần phải cung ứng, tránh sự mập mờ khó hiểu cũng như lỗi sử dụng thuật ngữ như đã từng bị phê bình ở thời kỳ CEPT . Như vậy, hoàn toàn có thể thấy CEPT và ATIGA đã tạo chính sách xác lập nguồn gốc linh động, thậm chí còn còn được nhìn nhận là tạo điều kiện kèm theo cho tự do thương mại hơn cả quy tắc NAFTA và EU. [ 11 ] Điều này không khó hiểu vì trên thực tiễn, những vương quốc ASEAN muốn lan rộng ra quan hệ hợp tác khu vực và năng lượng sản xuất của nhiều vương quốc ASEAN còn hạn chế. Cụ thể, số lượng hàng nhập khẩu giữa những vương quốc ASEAN với nhau chiếm tỷ suất cao nhất là 25,34 % trên tổng hàng nhập khẩu vào ASEAN, thứ hai là từ Trung Quốc với 14,33 %, tiếp theo là từ Nhật Bản với 11,8 %. [ 12 ] Từ đó, pháp luật linh động này hạn chế được hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại và không làm tăng rào cản so với thương mại ngoại khối, tương thích với Điều XXIV GATT . Tuy nhiên, mức độ sử dụng những tặng thêm về thuế trong khuôn khổ hiệp định này là khá thấp, chỉ đạt vỏn vẹn 5 %. [ 13 ] Nguyên nhân chính của thực trạng này là do ngân sách triển khai những thủ tục tương quan đến ghi nhận nguồn gốc còn cao vì mạng lưới hệ thống quản trị của những nước ASEAN còn kém, những doanh nghiệp nhỏ và vừa không nắm thông tin về những khuyến mại thuế quan trong khối và không đủ năng lượng triển khai quy trình tiến độ xác lập nguồn gốc. [ 14 ] Bên cạnh đó, thị trường ASEAN không đủ mê hoặc bằng thị trường những vương quốc tăng trưởng ngoại khối như Nhật Bản, Nước Hàn, Trung Quốc … Theo khảo sát vào năm năm nay, 78,1 % hoạt động giải trí thương mại của ASEAN là diễn ra với những vương quốc ngoại khối. [ 15 ] Vì vậy, quy tắc nguồn gốc khuyễn mãi thêm của ASEAN tuy được pháp luật tương thích với thực tiễn và tạo điều kiện kèm theo cho thương mại nội – ngoại khối theo Điều XXIV GATT 1994, nhưng lại tỏ ra kém hiệu suất cao trên thực tiễn . 2.2. Quy tắc xuất xứ ưu đãi trong các hiệp định được ký kết giữa ASEAN và quốc gia ngoại khốiBên cạnh thỏa thuận hợp tác tự do thương mại khu vực, ASEAN cũng tiến hành những thỏa thuận hợp tác thương mại tự do với những đối tác chiến lược trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, như Nhật Bản, Trung Quốc, Nước Hàn và thậm chí còn là cả Úc, New Zealand và Hoa Kỳ. Các quy tắc nguồn gốc trong hiệp định tự do thương mại của ASEAN với vương quốc ngoại khối ( hay còn gọi là ASEAN + ) không nhằm mục đích tạo ra mạng lưới hệ thống liên minh về thương mại lẫn chính trị với ASEAN mà nhằm mục đích tăng cường sự hợp tác về kinh tế tài chính với những vương quốc ngoại khối. [ 16 ] Do đó, sự độc lạ của từng quy tắc nguồn gốc trong những ASEAN + tương quan đến quyền lợi của vương quốc ngoại khối nhiều hơn là ship hàng cho riêng ASEAN . Các hiệp định ASEAN + về cơ bản đều thiết kế xây dựng những quy tắc nguồn gốc tặng thêm có cấu trúc tương đối giống nhau. Tuy nhiên, do đặc trưng của từng đối tác chiến lược, đồng thời cùng với những cam kết cắt giảm khác nhau, quy tắc nguồn gốc trong mỗi hiệp định ASEAN + 1 cũng có những độc lạ nhất định. Một số những hiệp định có những pháp luật mà những hiệp định khác không có và nếu có cũng sẽ có mức độ ngặt nghèo khác nhau địa thế căn cứ theo phương pháp sử dụng để xác lập nguồn gốc, như lao lý về hàng dệt may. Cụ thể, FTA giữa ASEAN và Trung Quốc ( ACFTA ) được xem là hiệp định sử dụng những quy tắc nguồn gốc khuyến mại đơn thuần nhất khi sử dụng Xác Suất giá trị nội địa hóa trong hầu hết nghành nghề dịch vụ sản phẩm & hàng hóa, còn so với loại sản phẩm dệt may và loại sản phẩm may mặc có thêm lao lý đơn cử cho loại nguyên vật liệu nguồn vào kèm bảng biểu HS đơn cử. FTA giữa ASEAN và Nước Hàn ( AKFTA ) cũng được nhìn nhận tương tự như khi không phối hợp nhiều phương pháp xác lập nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa cho hầu hết những loại sản phẩm và riêng so với hàng dệt may và mẫu sản phẩm may mặc chỉ sử dụng phương pháp giá trị nội địa hóa 40 %, quy đổi khuôn khổ thuế quan và nguồn gốc thuần túy cho từng loại loại sản phẩm nhất định. Trong khi đó, FTA giữa ASEAN, Úc và New Zealand ( AANZFTA ) được xem là hiệp định có quy tắc nguồn gốc khuyễn mãi thêm phức tạp nhất khi tích hợp nhiều phương pháp để xác lập nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa. Đối với mẫu sản phẩm dệt may, phương pháp được sử dụng trong hiệp định này là giá trị nội địa hóa 40 %, quy đổi khuôn khổ thuế quan và nhu yếu 1 số ít loại sản phẩm nhất định phải trải qua hai quy trình sản xuất / chế biến đơn cử. Hiệp định hợp tác kinh tế tài chính tổng lực giữa ASEAN và Nhật Bản ( AJCEP ) dù đưa ra những quy tắc nguồn gốc khuyễn mãi thêm đơn thuần cho hầu hết những nghành nghề dịch vụ sản phẩm & hàng hóa nhưng lao lý ngặt nghèo hơn trong nghành hàng dệt may. Theo đó, mẫu sản phẩm may mặc khi nhu yếu sản phẩm & hàng hóa thuộc loại này phải trải qua hai quy trình để xác lập nguồn gốc, sử dụng quy đổi khuôn khổ thuế quan cho từng loại sản phẩm & hàng hóa nhất định và lao lý nguồn gốc thuần túy riêng với loại sản phẩm len. Quy tắc nguồn gốc tặng thêm trong FTA giữa ASEAN và Ấn Độ ( AIFTA ) có vẻ như không rõ ràng hơn khi chỉ đơn thuần lao lý những quy trình không được xem là tạo ra sự biến hóa đáng kể cho loại sản phẩm dệt may. Từ đó, hoàn toàn có thể thấy mỗi hiệp định ASEAN + khác nhau sẽ có mức độ lao lý quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo khác nhau, tiêu biểu vượt trội là so với loại sản phẩm dệt may . Việc đặt ra những quy tắc nguồn gốc tặng thêm ngặt nghèo trong một số ít FTA ASEAN + 1 góp thêm phần gây chệch hướng thương mại. Đơn cử, những nhà xuất khẩu ASEAN muốn phân phối quy tắc nguồn gốc để được hưởng khuyến mại thuế quan cho mẫu sản phẩm dệt may trong khuôn khổ AJCEP sẽ chỉ được sử dụng nguyên vật liệu trong khối và hạn chế nhập khẩu nguồn cung hiệu suất cao cố hữu ngoài khối là Trung Quốc. Trên thực tiễn, một số ít nguyên vật liệu đầu vào nhập từ Trung Quốc có giá rẻ, chỉ bằng khoảng chừng 25-35 % so với nhập từ Nhật Bản. [ 17 ] Nếu đổi khác thị trường nhập nguyên vật liệu, doanh nghiệp không còn cách nào khác là phải tăng giá mẫu sản phẩm để bù đắp cho giá tiền, từ đó, mất lợi thế cạnh tranh đối đầu trên thị trường nhập khẩu là Nhật Bản. Bên cạnh đó, AJCEP nói riêng và ASEAN + 1 nói chung không đề cập nhiều đến quy tắc cộng gộp và càng làm cho năng lực tuân thủ quy tắc nguồn gốc của những nước ASEAN trở nên khó khăn vất vả hơn. Đối với Nước Ta, khi bị trói buộc bởi những quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo trong những ASEAN + 1, đơn cử là AJCEP, Nước Ta không hề nhập khẩu vải từ Đài Loan hay Trung Quốc, Nước Hàn để rồi sau đó xuất khẩu hàng may mặc sang Nhật Bản và hưởng khuyến mại thuế quan. Trong khi đó, ngành dệt may của nước ta hiện mới chỉ dữ thế chủ động được khoảng chừng 50 % nguyên phụ liệu trong nước, phần còn lại phải nhập khẩu mà trong đó tỷ suất nhập từ Trung Quốc chiếm tới 48 %. [ 18 ] Ngoài ra, giá tiền nguyên vật liệu từ Nhật Bản cũng cao hơn từ Trung Quốc. Do đó, Nước Ta không hề thoát khỏi hiệu ứng chệch hướng thương mại mà quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo của 1 số ít hiệp định ASEAN + 1 gây ra. Thậm chí những vương quốc có thu nhập trung bình trong khối gồm Indonesia, Philippines, Malaysia và Đất nước xinh đẹp Thái Lan nhập khẩu nguyên vật liệu từ nguồn bên ngoài ASEAN chiếm đến 35 – 40 % tổng nguyên vật liệu, [ 19 ] nên quy tắc nguồn gốc ngặt nghèo của AJCEP làm giảm năng lực cạnh tranh đối đầu về giá của những nước không tự chủ được về nguồn nguyên vật liệu sản xuất. Như vậy, vương quốc ngoài khu vực ASEAN là Nhật Bản mới là đối tượng người dùng được hưởng lợi nhiều nhất về vị thế cạnh tranh đối đầu theo cách lao lý nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa ngặt nghèo này . Nhìn chung, hoàn toàn có thể thấy thực trạng quy tắc về nguồn gốc khuyến mại trong những FTA mà ASEAN tham gia ký kết là phức tạp và chồng chéo lẫn nhau, mà quyền lợi hầu hết thuộc về những vương quốc ngoài khu vực ASEAN. Đáng tiếc, những lao lý pháp lý số lượng giới hạn mức độ ngặt nghèo khi phát hành những quy tắc nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa tặng thêm cũng như hậu quả chệch hướng thương mại tương quan đến Điều XXIV GATT 1994 vẫn chưa được lao lý rõ ràng trong khuôn khổ WTO, gây bất lợi cho 1 số ít vương quốc ký kết FTA. Ngoài ra, nếu việc tuân thủ từng bộ quy tắc về nguồn gốc khuyễn mãi thêm làm phát sinh một khoản ngân sách so với doanh nghiệp thì việc nhân lên những bộ quy tắc về nguồn gốc này sẽ khiến doanh nghiệp phải gánh chịu ngân sách rất lớn. Từ đó, việc vận dụng những khuyễn mãi thêm trong FTA sẽ tỏ ra không còn nhiều ý nghĩa . 3. Giải pháp cho cách quy định quy tắc xuất xứ đối với hàng dệt may của ASEAN – Quy định trong khuôn khổ WTO và bài học kinh nghiệm từ Liên minh châu ÂuQuy tắc nguồn gốc là tác nhân quan trọng bộc lộ độ “ sâu ” trong FTA. Tuy nhiên, quy tắc nguồn gốc quá ngặt nghèo và gây ra hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại có năng lực vi phạm Điều XXIV GATT 1994 như nghiên cứu và phân tích ở trên. Có nhiều yêu cầu được đưa ra để xử lý yếu tố này, gồm có nỗ lực từ phía WTO và những vương quốc tham gia xây dựng khu vực tự do mậu dịch theo Điều XXIV GATT 1994 . Về phía WTO, để ngăn ngừa thực trạng “ tô mì spaghetti ” của những FTA tận dụng những lỗ hổng pháp lý của GATT 1994 nhằm mục đích phá vỡ nguyên tắc MFN và tiềm năng tự do hóa thương mại, việc phát hành những văn bản chính thống lý giải đơn cử vị thế của quy tắc nguồn gốc khuyến mại trong đối sánh tương quan với Điều XXIV GATT, mối liên hệ của quy tắc nguồn gốc tặng thêm với điều kiện kèm theo xây dựng FTA theo Điều XXIV, mối liên hệ của quy tắc nguồn gốc khuyễn mãi thêm và hiện tượng kỳ lạ chệch hướng thương mại, tiêu chuẩn xác lập quy tắc nguồn gốc tặng thêm là ngặt nghèo và khuyến nghị chung khi phát hành những quy tắc nguồn gốc tặng thêm, là điều rất là thiết yếu . Đối với những vương quốc tham gia xây dựng FTA theo Điều XXIV GATT 1994, có ba giải pháp đa phần được đưa ra. Thuế MFN so với những vương quốc ngoài khối nên được giảm đến mức không làm cho hàng nhập khẩu từ những vương quốc này cao hơn so với từ vương quốc nội khối. [ 20 ] Khuyến nghị này dựa trên chính pháp luật của GATT tại điểm b khoản 5 Điều XXIV GATT rằng thuế quan duy trì tại mỗi chủ quyền lãnh thổ thành viên và được vận dụng với thương mại của những bên ký kết không tham gia khu vực mậu dịch hay hiệp định đó [ … ] sẽ không cao hơn, cũng như những quy tắc kiểm soát và điều chỉnh thương mại cũng không ngặt nghèo hơn mức thuế quan hay quy tắc tương ứng hiện hành tại mỗi chủ quyền lãnh thổ thành viên trước khi lập ra khu vực mậu dịch hay ký hiệp định trong thời điểm tạm thời. Bên cạnh đó, việc phát hành những quy tắc nguồn gốc nên linh động và không quá ngặt nghèo để tạo điều kiện kèm theo cho những bên có nhiều sự lựa chọn nguồn cung nguyên vật liệu sản xuất của mình. Cách thứ ba, tương quan đến việc vận dụng khôn khéo những nguyên tắc cộng gộp mà đơn cử là cộng gộp chéo và toàn phần, được cho phép thống nhất quy tắc nguồn gốc khuyến mại và tạo điều kiện kèm theo cho thương mại với những vương quốc ngoài khối, mà vật chứng là mạng lưới hệ thống PANEURO của Liên minh châu Âu ( EU ) . Theo dòng tăng trưởng của thương mại khu vực, những quy tắc nguồn gốc của 60 FTA song phương trong khu vực pan-Euro-Mediterranean gồm có EU, những vương quốc tham gia ký kết FTA với EU, những vương quốc thành viên của Barcelona Process và Quần đảo Faroe sẽ được thay thế sửa chữa bằng lao lý của Công ước khu vực về quy tắc nguồn gốc tặng thêm pan-Euro-Mediterranean ( Công ước PEM ) được công bố vào ngày 16/2/2013 với sự tham gia của 23 vương quốc thành viên, nhằm mục đích tạo chính sách cộng gộp để xác lập nguồn gốc sản phẩm & hàng hóa và thống nhất những quy tắc nguồn gốc của tổng thể vương quốc thành viên công ước. [ 21 ] Trong mạng lưới hệ thống Công ước PEM, quy tắc cộng gộp chéo được sử dụng so với nguyên vật liệu nguồn vào từ những vương quốc EFTA với ba điều kiện kèm theo sau : ( i ) toàn bộ những vương quốc tham gia vào việc xác lập nguồn gốc và vương quốc tiếp đón sản phẩm & hàng hóa ( country of destination ) có ký kết FTA với nhau hoặc là thành viên Công ước PEM, ( ii ) những FTA giữa những vương quốc này vận dụng Nghị định thư về nguồn gốc Euro-Med ( Euro-Med origin protocol ) hoặc Công ước PEM – tức là có quy tắc nguồn gốc tựa như nhau, và ( iii ) công bố việc sử dụng quy tắc cộng gộp. [ 22 ] Ví dụ, vải có nguồn gốc từ Morocco và vải lót có nguồn gốc từ EU được nhập khẩu vào Thụy Sĩ từ những vương quốc có khá đầy đủ vật chứng xác nhận nguồn gốc để sản xuất đồ văn phòng cho nam và cung ứng cho thị trường EU. Nếu những nguyên vật liệu này chỉ trải qua quy trình chế biến tại Thụy Sĩ thì không đủ để đạt nguồn gốc từ Thụy Sĩ. Tuy nhiên, địa thế căn cứ theo quy tắc cộng gộp chéo của Công ước PEM, do Thụy Sĩ và EU là thành viên Công ước PEM, Morocco và EU ( trong đó có Thụy Sĩ ) là thành viên của EFTA, nếu quy trình sản xuất ở đầu cuối được thực thi tại Thụy Sĩ và đạt trên mức tối thiểu địa thế căn cứ theo Điều 6 và 7 Công ước PEM thì sẽ được công nhận có nguồn gốc Thụy Sĩ khi đồ văn phòng này được xuất sang châu Âu . Có thể thấy, nếu bản thân quy tắc nguồn gốc trong ASEAN đã xử lý được thực trạng chệch hướng thương mại bằng việc đặt ra những quy tắc nguồn gốc linh động nhưng không đủ mê hoặc để tạo ra sự mê hoặc cho hoạt động giải trí thương mại nội khối vì nguyên do khách quan, việc thống nhất những quy tắc nguồn gốc trong những ASEAN + 1 và bổ trợ quy tắc cộng gộp chéo hoàn toàn có thể theo hình mẫu của Công ước PEM để những vương quốc thành viên tối ưu hóa tiềm lực khi trao đổi thương mại với vương quốc ngoại khối. Ví dụ, giả sử vải có nguồn gốc từ Trung Quốc được nhập khẩu vào Nước Ta để sản xuất quần áo trẻ nhỏ và cung ứng cho thị trường Nhật Bản. Thông thường, nếu những nguyên vật liệu này chỉ trải qua quy trình chế biến tại Nước Ta thì không đủ để được xem là có nguồn gốc từ Nước Ta. Tuy nhiên, địa thế căn cứ theo quy tắc cộng gộp chéo, xét thấy ba vương quốc này có thiết lập FTA với nhau tiềm ẩn những quy tắc nguồn gốc hàng hoá tương tự như nhau và nếu quy trình sản xuất sau cuối được triển khai tại Nước Ta và đạt trên mức tối thiểu thì sẽ được công nhận có nguồn gốc Nước Ta để hưởng những mức khuyễn mãi thêm về thuế trong ASEAN. Lúc này, những hạn chế tạo ra so với thương mại với vương quốc ngoại khối được giảm thiểu và thương mại giữa những vương quốc nội khối cũng được tạo điều kiện kèm theo thuận tiện hơn . Ý tưởng hài hòa hóa những quy tắc nguồn gốc trong những FTA ASEAN + 1 đã từng được những vương quốc ASEAN nghĩ tới. Tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 19 tại Bali, Indonesia, những nhà chỉ huy ASEAN đã trải qua khuôn khổ Hiệp định đối tác chiến lược kinh tế tài chính tổng lực khu vực ASEAN ( RCEP ), xác lập rõ nguyên tắc liên kết những đối tác chiến lược FTA của ASEAN nhằm mục đích kiến thiết xây dựng một hiệp định hợp tác kinh tế tài chính tổng lực khu vực, gồm có cả ASEAN và Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Nước Hàn, Úc và New Zealand. Mặc dù những hiệp định ASEAN + 1 hiện hành có sự độc lạ lớn về khoanh vùng phạm vi nội dung và lao lý đơn cử, một trong những trọng tâm chính của RCEP là hòa giải những pháp luật hiện hành và việc vận dụng những lao lý đó trong khuôn khổ những hiệp định FTA của ASEAN. Quy tắc nguồn gốc đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đối xử tặng thêm chỉ dành cho những thành viên FTA tránh gây chệch hướng thương mại, làm ngày càng tăng năng lực tận dụng hiệp định vào do đó sẽ là nội dung trọng tâm trong đàm phán RCEP. Việc dựa trên những hiệp định ASEAN + 1 hiện hành làm cơ sở cho RCEP sẽ là một khởi đầu tốt vì những hiệp định này đã định hình những cam kết và phương pháp đàm phán cơ bản, nhưng việc hài hòa hóa và làm sâu rộng hơn những cam kết này sẽ khó khăn vất vả do tính phong phú của những hiệp định ASEAN + 1 . Vì RCEP chỉ mới trong quá trình đàm phán bắt đầu, khó hoàn toàn có thể dự báo nội dung và / hoặc đưa ra Kết luận về những yếu tố này. Dù vậy, để cạnh tranh đối đầu với những hiệp định khu vực lớn với sức mê hoặc từ những vương quốc có thị trường rộng cũng như quy tắc nguồn gốc từ sợi trở đi đủ ngặt nghèo để tạo ra sự chệch hướng thương mại, và nhằm mục đích ngăn ngừa sự chệch hướng thương mại hoàn toàn có thể xảy ra khi một FTA thế hệ mới tựa như như TPP sinh ra, RCEP, có năng lực sẽ phát hành những quy tắc nguồn gốc khuyến mại đủ ngặt nghèo để trói buộc thêm những vương quốc không có năng lượng tự chủ sản xuất, không cho họ thoát khỏi sự nhờ vào vào nguyên vật liệu, đặc biệt quan trọng là trong nghành nghề dịch vụ dệt may . Do đó, nếu không có sự thiện chí trong việc chấp nhận tích hợp các quy tắc cộng gộp chéo hay toàn phần trong FTA nhằm tạo điều kiện cho thương mại giữa các thành viên, các quốc gia đang phát triển và có năng lực tự chủ sản xuất kém vẫn tiếp tục gặp bất lợi trong việc tiếp cận thị trường. Điều này chỉ có thể hóa giải hiệu quả khi WTO quan tâm hơn đến hiện tượng chệch hướng thương mại như một hệ quả điển hình của việc ban hành các quy tắc “chặt chẽ hơn” đối với thương mại ngoại khối và khuyến khích cách quy định quy tắc xuất xứ ưu đãi phù hợp có cân nhắc đến tình hình thực tiễn của các thành viên hiệp định. Trong bất kỳ trường hợp nào, sự hợp tác của các quốc gia là yếu tố mấu chốt để giải quyết vấn đề một cách thực sự hiệu quả.
Xem thêm: Tín dụng thương mại: Khái niệm, đặc điểm và phân loại CHÚ THÍCH[ 1 ] World Trade Organization, Technical Information on Rules of Origin, 2013, truy vấn tại : http://www.wto.org/english/tratop-e/roi e / roi-info-e.htm . [ 2 ] Paul Brenton, “ Trade Note : Rules of Origin in Free Trade Agreements ”, Trade Note 4, ( 2003 ), Truy cập tại : http://siteresources.worldbank.org/intranettrade/resources/c8.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 3 ] Olivier Cadot, Jaime de Melo and Alberto Portugal-Pérez, “ Rules of Origin for Preferential Trading Arrangements : Implications for the ASEAN Free Trade Area of EU and US Experience ”, Journal of Economic Integration Vol. 22 ( 2 ), ( 2007 ), tr. 311 . [ 4 ] Viner Jacob, The Customs Union Issue, Thành Phố New York : Carnegie Endowment for International Peace, 1950, tr. 43 . [ 5 ] Hatem Mabrouk, “ Rules of Origin As International Trade Hindrances ”, Entrepreneurial Business Law Journal, Vol 97 ( 5 ), 2010, tr. 150 . [ 6 ] Hatem Mabrouk, tlđd, tr. 139 . [ 7 ] Anne O. Krueger, “ Trade Creation and Trade Diversion Under NAFTA ”, Economic Law Journal F15, 1999, tr. 21, http://www.nber.org/papers/w7429.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 8 ] Geoffrey Bannister và Patrick Low, “ Textiles and Apparel in NAFTA : A Case of Constrained Liberalization ”, World Bank Policy Research WPS 994 ( 1992 ), tr. 2 [ 9 ] Mariana C. Silveira, Rules of Origin in International Treaties : Comparative Study of NAFTA and MERCOSUR, and a General Overview of the European Union, 1999, http://www.natlaw.com/pubs/tesmari.htm, truy vấn ngày 14/11/2016 . Stefano Inama, Rules of Origin in International Trade, Asian Deelopment. Bank, 2004, http://www.adb.org/Documents/Events/2004/Intensive-Rules- Origin / text-inama-1.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 10 ] William H. Cooper ( 2008 ), Free Trade Agreements : Impact On U.S. Trade and Implications For U.S. Trade Policy, CRS Report RL31356, tr. 11 . [ 11 ] Stefano Inama và Edmund W. Sim, Rules of Origin in ASEAN : A Way Forward, Cambridge University Press, năm ngoái, tr. 27 . [ 12 ] Walz J., “ An economic analysis of ASEAN’s rules of origin ”, Luận văn thạc sĩ Khoa Kinh doanh và Kinh tế, Đại học Lausanne, năm trước . [ 13 ] Baldwin R., “ Managing the noodle bowl : the fragility of East Asian regionalism ”, CEPR Discussion Paper No. 5561, 2006, http://www.cepr.org/pubs/dps/ DP5561. asp, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 14 ] USAID, Implications of Changing the ASEAN Rules of Origin : Executive Summary, năm nay, http://pdf.usaid.gov/pdf_docs/Pnadj125.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 15 ] Association of Southeast Asian Nations ( năm nay ), Intra – and Extra-ASEAN Trade năm nay, http://asean.org/storage/2016/06/table18_as-of-30-Aug-2016-2.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 16 ] Olivier Cadot và Lili Yan Ing, “ How Restrictive Are ASEAN’s RoO ? ”, ERIA Discussion Paper Series 18 ( năm trước ), tr. 9, truy vấn tại : http://www.eria.org/ERIA-DP-2014-18.pdf, truy vấn ngày. Geoffrey Bannister và Patrick Low, xem chú thích 15, 1992, tr. 2 – 3 . [ 17 ] Nguyên phụ liệu dệt may : 48 % nhập từ Trung Quốc, năm ngoái, truy vấn tại : http://tuoitre.vn/tin/can-biet/20150403/nguyen-phu-lieu-det-may-48-nhap-tu-trung-quoc/729242.html, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 18 ] Nguyên phụ liệu dệt may : 48 % nhập từ Trung Quốc, năm ngoái, tlđd, foonote số 19 . [ 19 ] Baldwin, 2006, xem chú thích 15 . [ 20 ] Robert Z. Lawrence, “ Regionalism and the WTO : Should the rules be changed ”, trong Jeffrey J. Schott, The World Trading System : Challenges Ahead, ( 1996 ), tr. 48, truy vấn tại : http://www.petersoninstitute.org/publications/chapterspreview/66/3iie2350.pdf, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 21 ]. European Commission, The pan-Euro-Mediterranean cumulation and the PEM Convention, http://ec.europa.eu/taxation_customs/business/calculation-customs-duties/rules-origin/general-aspects-preferential-origin/arrangements-list/paneuromediterranean-cumulation-pem-convention_en, truy vấn ngày 14/11/2016 . [ 22 ] World Customs Organization, Cumulation in European Origin Models, 2012, http://www.wcoomd.org/Topics/Origin/Instrument%20and%20Tools/Comparative%20Study%20on%20Preferential%20Rules%20of%20Origin/Specific%20Agreements/Agreement%20Topics/CUM%20EUR, truy vấn ngày 14/11/2016 . TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tác giả: TS. Trần Thị Thuận Giang – ThS. Ngô Nguyễn Thảo Vy
Xem thêm: Những hiệp định thương mại lớn tạo bệ phóng cho xuất khẩu 2020 Tạp chí Khoa học pháp lý Nước Ta số 04 ( 107 ) / 2017 – 2017, Trang 19-27 Nguồn : Fanpage Luật sư Online Chia sẻ bài viết :
Source: https://trangwiki.com |
